კონსტანტინე ციოლკოვსკი

               კონსტანტინე ციოლკოვსკი

                                         

 (რუს. Константин Эдуардович Циолковский; დ. 5 (17) სექტემბერი, 1857 — გ. 19 სექტემბერი, 1935) — რუსი და საბჭოთა თვითნასწავლი მეცნიერი, გამომგონებელი, სკოლის მასწავლებელი. თეორიული კოსმონავტიკის ფუძემდებელი. მისი ძირითადი სამეცნიერო ნაშრომები ეხება ჰაერნაოსნობას, სარაკეტო დინამიკას და ასტრონავტიკას. რუსული კოსმიზმის (რელიგიურ-ფილოსოფიური მიმდინარეობა XX ს. დასაწყისში) წარმომადგენელი, სამეცნიერო ფანტასტიკის ავტორი, დამხმარე და პროპაგანდისტული ინტერპრეტაციის იდეების ავტორი და სხვა.

იხ. ვიდეო

ერთერთი მისი ნამუშევარია არესტატებზე, კერძოდ ცოიოლკოვსკის დირიჟალბი. მან საკუთარი არეოსტატის კონსტრუქცია შექმნა (1885-1886)

                                 

მოდელი აეროსტატის გორფირებული მეტალისგან )ციოკოლვსკის სახლ-მუზეომი)

სხვა სამუშაები დაწერა სამციერო-ფანტასტიკური ნაწარმოებები. 

კ. ციოლკოვსკიმ განაცხადა, რომ მან შეიმუშავა სარაკეტო მეცნიერების თეორია მხოლოდ როგორც მისი ფილოსოფიური კვლევა. მან დაწერა 400-ზე მეტი ნაშრომი, რომელთა უმეტესობა ნაკლებად ცნობილია მკითხველთა ფართო წრისთვის.

ციოლკოვსკის პირველი სამეცნიერო კვლევები 1880-1881 წლით თარიღდება. უკვე გაკეთებული აღმოჩენების მიუხედავად, მან დაწერა ნაშრომის თეორია გაზების შესახებ, რომელშიც ასახულია გაზების კინეტიკური თეორიის საფუძვლები. მისმა მეორე ნამუშევარმა - „ცხოველთა ორგანიზმის მექანიკა“ მიიღო კარგი მიმოხილვა I.M.Sechenov– ს მიერ, ხოლო ციოლკოვსკი მიიღო რუსეთის ფიზიოქიმიურ საზოგადოებაში. ციოლკოვსკის ძირითადი ნამუშევრები 1884 წლის შემდეგ უკავშირდებოდა ოთხ დიდ პრობლემას: რკინის აეროტატის (საჰაერო ხომალდის) სამეცნიერო დასაბუთება, გამარტივებული თვითმფრინავი, საჰაერო ბალიშის მატარებელი და რაკეტები ინტერპლანეტარული მოგზაურობისთვის.

ნიკოლოზ ციოლკოვსკიმ ჯვარი დაიწერა 1880 წლის 20 აგვისტოს ღვთისმშობლის შობის ეკლესიაში. პატარძლის მზითევიდან მან უარი თქვა, ჯვრისწერამ უხმაუროდ ჩაიარა, ქორწილი არ გადაუხდიათ. რამდენიმე თვეში რიაზანში გარდაიცვალა მამამისი ედუარდ ეგნეტეს ძე ციოლკოვსკი.

ბოროვსკის სამაზრო სკოლაში კონსტანტინე ციოლკოვსკი განაგრძობდა სრულყოფას, როგორც პედაგოგი: ის არასტანდარტულად ასწავლიდა არითმეტიკას და გეომეტრიას, იგონებდა საინტერესო და შთამბეჭდავ ამოცანებს, განსაკუთრებით ბიჭებისთვის, ექსპერიმენტებს. რამდენჯერმე მოსწავლეებთან ერთად გაუშვა უზარმაზარი ქაღალდის საჰაერო ბუშტი "გონდოლა", რომელშიც ჰაერის გასათბობად მოთავსებული იყო ანთებული "ლამპარი".

                                                 

              კოპსმოსური ხომალდის პირველი ხომალდი კ . ციოლკოვსკის (ხელნაწერიდან "თავისუფალი ადგილი", 1883), აეროპლანის მატარებელი სწაჰაერო ბალიშებზე  და რაკეტა პლენათათაშორისო მოგზაურობისთვის.

ზოგჯერ ციოლკოვსკის უწევდა სხვა პედაგოგების შეცვლა და ხატვის' ხაზვის, ისტორიის, გეოგრაფიის და ა.შ. გაკვეთილების ჩატარება. ერთხელ კი სასწავლებლის ზედამხედველიც შეცვალა.

სკოლაში სამუშაოს დასრულების შემდეგ და გამოსასვლელ დღეებში კონსტანტინე სახლში განაგრძობდა კვლევებს: სრულყოფდა ხელნაწერებს, აკეთებდა ჩანახატებს, ატარებდა სხვადასხვა ექსპერიმენტებს.

გამოკვლევების გავლენით ციოლკოვსკიმ დაწერა რამდენიმე ლიტერატურული ნაწარმოები. მაგ: მის კალამს ეკუთვნის მოთხრობა "მთვარეზე", რომელშიც სიუჟეტი ასე ვითარდება: მოთხრობის ავტორი და მისი მეგობარი ფიზიკოსი მოულოდნელად აღმოჩნდნენ მთვარეზე. მათ ერთადერთ მთავარ ამოცანას წარმოადგენს მთვარის აღწერა და საკუთარი შთაბეჭდილებების გადმოცემა. მოთხრობა გამოირჩევა დამაჯერებლობით, მრავალრიცხოვანი დეტალების არსებობით და მდიდარი ლიტერატურული ენით. გარდა მთვარის პეიზაჟის აღწერისა, ციოლკოვსკი გადმოგვცემს მთვარის ზედაპირიდან დანახული ცის თაღის და პლანეტების გარეგნობას დედამიწის ჩათვლით. ავტორს ნაწარმოებში დეტალურად აქვს გაანალიზებული მთვარის სხვა განსაკუთრებული თვისებები, ატმოსფეროს არარსებოდა და სხვა.