ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                        ტიტანიკის ტრაგედია

,,ტიტანიკის'' დაღუპვა (1912) ვალლი შტევერი

საზღვაო კატასტროფა, მოხდა 1912 წ-ის 14-15 აპრილის ღამეს ჩრდილო ატლანტის ოკეანეში, კანადის კუნძულ ნიუფაუნდლენდის სამხრეთ-აღმოსავლეთით 600 კმ-ზე მეტ მანძილზე. ტრაგედია ტიტანიკის ტრანსატლანტიკური მარშრუტის საუთჰემპტონი - ნიუ-იორკის მეხუთე დღის ბოლოს მოხდა. 14 აპრილის 23:40 საათზე, პირველი მოგზაურობის დროს, იმ დროისთვის ყველაზე დიდი ოკეანის ლაინერი, ბორტზე 2208 ადამიანით, ტანგენციურად შეეჯახა აისბერგს და სერიოზული ზიანი მიაყენა კორპუსის ზედაპირს. 2 საათის და 40 წუთის შემდეგ - 15 აპრილს დილის 2:20 საათზე - ის მთლიანად წყალში ჩაიძირა. კატასტროფამ შეიწირა სიცოცხლე, სხვადასხვა წყაროების მიხედვით, 1495-დან 1635-მდე ადამიანი. 1987 წლის 20 დეკემბრამდე, როდესაც ფილიპინების ბორანი Dona Paz ჩამოვარდა, რის შედეგადაც 4000-ზე მეტი ადამიანი დაიღუპა, ტიტანიკის ჩაძირვა რჩებოდა ყველაზე დიდ საზღვაო კატასტროფად მშვიდობიან პერიოდში დაღუპულთა რაოდენობით. არაფორმალურად, მე-20 საუკუნის ყველაზე ცნობილი კატასტროფა.

იხ. ვიდეო ტიტანიკი - რა დაადგინეს სინამდვილეში მეცნიერებმა რატომ დაიღუპა მსოფლიოს ნომერ პირველი ხომალდი პირველსავე რეისზე? რატომ მიქროდა მაქსიმალური სიჩქარით აისბერგებით სავსე სივრცეში და რატომ გაიხლიჩა გემის 270-მეტრიანი კორპუსი შუაზე? შეცდომები თუ დამთხვევები?

14 აპრილს ტიტანიკმა მიიღო 7 გაფრთხილება აიზბერგების შეახებ სხვადასხვა გემებისგან, რომლებიც გადაკვეთენ ჩრდილო ატლანტიკას, მაგრამ ამის მიუხედავად, ლაინერმა განაგრძო ცურვა თითქმის მაქსიმალური სიჩქარით. როდესაც აიზბერგი პირდაპირ კურსზე დაინახეს, მიუხედავად გუნდის ძალისხმევისა, ტიტანიკმა ვერ შეძლო სწრაფად შეეცვალა კურსი. ლაინერის მარჯვენა მხარე ეხებოდა აისბერგის წყალქვეშა ნაწილს. გემმა წყლის ხაზის ქვემოთ რამდენიმე ხვრელი მიიღო, საერთო სიგრძით 90 მ. ტიტანიკის საყრდენი დაყოფილი იყო 16 განყოფილებად, რომელთაგან 5 დატბორა და გემმა ნელ-ნელა წყლის ქვეშ ჩაძირვა დაიწყო.

                                                                             

ტიტანიკის ტრაგედიის ადგილი

შუაღამის შემდეგ კაპიტანმა ედვარდ სმიტმა ბრძანება გასცა დაეწყოთ ევაკუაცია, გადასცეს კატასტროფის სიგნალი და ცეცხლის სროლები მიიპყრო ახლომდებარე გემების ყურადღება. ევაკუაცია ცუდად იყო ორგანიზებული, ლაინერის ეკიპაჟი არ იყო მომზადებული საგანგებო სიტუაციისთვის. სამაშველო ნავები წყალში ნახევრად ცარიელი ჩაუშვეს, თუმცა ბორტზე მყოფი ადამიანების ნახევრისთვის ძლივს საკმარისი ადგილი იყო გადადით განყოფილებაში "# ევაკუაციის დასაწყისი (0: 40-1: 20)".

იხ.ვიდეო სიგნალი რ-იც ჩაძირული ტიტანიკიდან კვლავ მოდის

ჩაიძირული ლაინერის 712 მგზავრი და ეკიპაჟის წევრი გადაარჩინეს. ადამიანების უმეტესობა გარდაიცვალა ჰიპოთერმიისგან, რადგან ოკეანის წყლის ტემპერატურა იყო -2 ° C (გაყინვის ბარიერი 35 ‰ მარილიანობით). ტიტანიკის სრული ჩაძირვიდან საათნახევრის შემდეგ ტრაგედიის ადგილზე მივიდა გემი კარპატია და გადარჩენილები ნავებში აიყვანა.

იხ. ვიდეო წინასწარმეტყველება ტიტანიკის შესახებ

ავარიას საზოგადოების ფართო პროსტეტის მოჰყვა. 1914 წელს გემის ჩაძირვის შემდეგ მიღებულ იქნა საერთაშორისო კონვენცია ზღვაზე სიცოცხლის უსაფრთხოების შესახებ.

რვა გემბანიანი ორთქლმავალი Titanic აშენდა სამი წლის განმავლობაში Harland & Wolfe გემთმშენებლობაში ბელფასტში. გემის გაშვება მოხდა 1911 წლის 31 მაისს. ტიტანიკი იყო მეორე ოლიმპიური კლასის ლაინერი. მიუხედავად ამისა, იგი გარკვეულწილად განსხვავდებოდა მისი "ტყუპისგან"; "ოლიმპიკის" ექსპლუატაციის დროს გამოვლენილი მთელი რიგი ნაკლოვანებები აღმოიფხვრა მის დიზაინში. პროექტს ირლანდიელი გემთმშენებელი თომას ენდრიუსი ხელმძღვანელობდა. ლაინერის მშენებლობა დაჯდა დაახლოებით 3 მილიონი ფუნტი ან 7,5 მილიონი აშშ დოლარი (187,5 მილიონი აშშ დოლარი 2013 წლის კურსით). ლაინერი ეკუთვნოდა ბრიტანულ გადამზიდ კომპანია White Star Line-ს.

იხ. ვიდეო რა საგანძური ინახებოდა ტიტანიკზე

გაშვებისა და ექსპლუატაციაში გაშვების დროს, ტიტანიკი იყო ყველაზე დიდი ხომალდი მსოფლიოში. მისი სიგრძე იყო 269 მ, სიგანე - 30 მ, ნაკადი - 10,5 მ, გადაადგილება - 52 310 ტონა (რაც 243 ტონით აჭარბებდა ტყუპი ორთქლის გემის "ოლიმპიკის" გადაადგილებას) [6]. ლაინერს მართავდა ოთხცილინდრიანი ორთქლის ძრავების ორი ჯგუფი და ორთქლის ტურბინა . ტურბინების, ორთქლის ძრავების, გენერატორებისა და დამხმარე მანქანების ორთქლი იწარმოებოდა 29 საქვაბეზე. გემის მთელ ელექტროსადგურს ჰქონდა 55 ათასი ცხენის ძალა, მისი მუშაობისთვის მას დღეში 610 ტონა ნახშირი სჭირდებოდა . ლაინერს შეეძლო 23 კვანძამდე (42 კმ/სთ) სიჩქარის მიღწევა. სამი პროპელერი ასრულებდა პროპელერებს ტიტანიკზე. ცენტრალური ოთხფრანიანი პროპელერის დიამეტრი იყო 5,2 მ, ხოლო ორი გარე სამფრთიანი პროპელერი 7,2 მ. სრული სიჩქარით გარე ხრახნები 80 ბრ/წთ-მდე იყო, ხოლო ცენტრალური 180 ბრ/წთ-მდე . ოთხი უზარმაზარი მილი, რომელთა დიამეტრი 7,3 მ და სიმაღლე 19 მ იყო, ზედა გემბანზე მაღლა იდგა.ტიტანიკს გააჩნდა ორმაგი ფსკერი და 16 წყალგაუმტარი განყოფილება, გამოყოფილი ნაყარებით დალუქული კარებით. დიზაინერების გათვლებით, ხომალდი შეიძლება დარჩეს მცურავი, როდესაც დაიტბორა ნებისმიერი ორი კუპე ან ოთხი მიმდებარე მშვილდი ან უკანა კუპე. უკაბელო ტელეგრაფი და სხვა რადიო აღჭურვილობა ლაინერს მიაწოდა Marconi K °. ბორტზე იყო 20 სამაშველო ნავი, რომელთა საერთო ტევადობა 1178 ადამიანი იყო

როგორ გამოიყურება ტიტანიკი ჩაძვირიდან 107წ-ის შემდეგ

შეძენილი ბილეთის ღირებულებიდან გამომდინარე, მგზავრები სამ კლასად იყოფა. პირველი კლასის მგზავრების განკარგულებაში იყო საცურაო აუზი, სპორტული დარბაზი, თურქული აბანო, სკვოშის კორტი, ელექტრო აბანო (სოლარიუმის პროტოტიპი) და ძაღლების განყოფილება. გემზე იყო კაფეები და მდიდრულად მოწყობილი სასადილო და მოსაწევი ოთახები. მესამე კლასში მომსახურების დონის თვალსაზრისით, ტიტანიკი მნიშვნელოვნად აჯობა ტრანსატლანტიკურ ორთქლმავალთა უმეტესობას. კაბინები იყო სუფთა, მსუბუქი და თბილი, სასადილო ოთახში იყო მარტივი, მაგრამ სრული და მაღალი ხარისხის საკვები, იყო ფართო სასეირნო გემბანები. ლაინერის ყველა ოთახი და გასეირნების გემბანი დაყოფილი იყო კლასებად და ერთი კლასის მგზავრებს ეკრძალებოდათ მეორეში შესვლა.

სპორტული დარბაზი ,, ტიტანიკის''