ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                           ერიკ წითური

(ძვ.-სკანდ. Eirīkr Þōrvaldsson, უფრო მეტად ცნობილი, როგორც ერიკ წითური (ძვ.-სკანდ. Eiríkur rauði) დ. 950 — გ. 1003) — ნორვეგიული წარმოშობის ისლანდიელი ვიკინგი, გრენლანდიის აღმომჩენი. ზედწოდება მიიღო წითური თმისა და წვერის გამო. იგი არის ლეიფ და თორვალდ ერიქსონების ამერიკის აღმომჩენების მამა.

ერიკ წითური დაიბადა ნორვეგიაში, მაგრამ ჰარალდ I-ის მმართველობის პერიოდში მკვლელობის გამო იძულებული გახდა ნორვეგიიდან გაქცეულიყო და დასახლდა ისლანდიაში. საიდანაც 982 წელს გადასახლდა გრენლანდიაში.

იხ. ვიდეო -  Эрик Рыжий | Самый известный викинг - один из самых известных викингов. Он был храбрым на поле боя, искусным мореплавателем, неукротимым воином и неудержимым искателем приключений. Одним словом, Эрик Рыжий был всем, чем мы представляем себе викинга.

ბიოგრაფია

ერიკი დაიბადა ნორვეგიაში ტორვალდ ასვალდსონის ოჯახში. მეფე ჰარალდ ქერათმიანი მეფობის დროს თორვალდი და მისი ოჯახი მკვლელობისთვის გააძევეს ნორვეგიიდან და დასახლდნენ ისლანდიაში.

ძალადობრივი ხასიათის გამო პრობლემები ახალ ადგილზე გაგრძელდა. დაახლოებით 980 წელს ერიკს მიესაჯა სამწლიანი გადასახლება ისლანდიიდან ორი მკვლელობისთვის. ერთ შემთხვევაში მან მოკლა მეზობელი, რომელსაც არ სურდა ნასესხები ნავის დაბრუნება, მეორეში კი შური იძია სხვა ვიკინგმა მოკლულ მონებზე.

განაჩენის აღსრულებისას ერიკმა გადაწყვიტა დასავლეთისკენ გაცურვა და მიაღწია მიწას, რომელიც ნათელ ამინდში ჩანს დასავლეთ ისლანდიის მთების მწვერვალებიდან. ის იწვა ისლანდიის სანაპიროდან 280 კმ-ის დაშორებით; საგების მიხედვით, ნორვეგიელი გუნბიორნი იქ ცურავდა 900-იან წლებში. ერიკმა ოჯახთან, მსახურებთან და პირუტყვთან ერთად 982 წელს დასავლეთისკენ გაცურა. მცურავმა ყინულმა ხელი შეუშალა მას დაშვებაში; იგი იძულებული გახდა შემოევლო კუნძულის სამხრეთი წვერი და დაეშვა ჯულიანეჰობის (კაკორტოქის) მახლობლად. გადასახლების სამი წლის განმავლობაში, ერიკს კუნძულზე არც ერთი ადამიანი არ შეხვედრია, თუმცა სანაპიროზე მოგზაურობის დროს მან მიაღწია დისკოს კუნძულს, გრენლანდიის სამხრეთით ჩრდილო-დასავლეთით.

გადასახლების დასასრულს, ერიკ წითელი დაბრუნდა ისლანდიაში 986 წელს და დაიწყო ადგილობრივების დარწმუნება ახალ მიწებზე გადასვლაზე. მან დაარქვა კუნძულს გრენლანდია (ნორვეგიული Grønland), რაც სიტყვასიტყვით ნიშნავს "მწვანე მიწას". ამ სახელის მიზანშეწონილობის ირგვლივ ჯერ კიდევ არსებობს კამათი. ზოგიერთი მეცნიერი თვლის, რომ იმ დღეებში ამ ადგილებში კლიმატი, შუა საუკუნეების კლიმატური ოპტიმუმის გამო, რბილი იყო და კუნძულის სამხრეთ-დასავლეთის სანაპირო რაიონები მართლაც დაფარული იყო მკვრივი ბალახოვანი მცენარეულობით. სხვები თვლიან, რომ ეს სახელი აირჩიეს "სარეკლამო" მიზნებისთვის - კუნძულზე მეტი ჩამოსახლებულის მოსაზიდად.

საგების თანახმად, ერიკ წითელმა ისლანდიიდან 30 გემით გაცურა, რომელთაგან მხოლოდ 14-მა 350 დასახლებულით მიაღწია გრენლანდიას და დააარსა პირველი ევროპული დასახლება Eystribyggd (აღმოსავლეთის დასახლება) კუნძულზე. საგების მტკიცებულება დასტურდება არქეოლოგიური აღმოჩენების რადიოკარბონული ანალიზის შედეგებით, რომლებიც ნაპოვნი იქნა ყოფილი ბრატტალიდის (ახლანდელი კასიაარსუკის) ადგილზე, ერიკ წითელის რეზიდენციაში თანამედროვე ნარსარსუაკთან ახლოს და თარიღდება დაახლოებით 1000 წლით.

მიუხედავად იმისა, რომ თავად ერიკი პენსიაზე გავიდა, მისმა ვაჟებმა განაგრძეს კვლევა. დაახლოებით 1000 წელს ლეიფ ერიქსონმა აღმოაჩინა მიწა, რომელსაც ვინლანდი უწოდა - თანამედროვე ჩრდილოეთ ამერიკის ტერიტორია. ერიკის სხვა ვაჟებმა, თორვალდმა და ტორშტეინმა ასევე მოაწყვეს ექსპედიციები იქ.

ლეიფ ერიქსონმა ნორვეგიიდან მღვდელიც ჩამოიყვანა, რომელმაც გრენლანდია მოინათლა. მეუღლისა და ვაჟებისგან განსხვავებით, ერიკს არასოდეს მიუღია ქრისტიანობა და სიცოცხლის ბოლომდე წარმართად დარჩა და ქრისტიანობის მიმართ სკეპტიკურად იყო განწყობილი.

იხ. ვიდეო -  video - Erik the Red: The Most Famous Viking in History