ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                         იონიზაციის ენერგია

ელემენეტების იონიზაციის ენერგიები

 კავშირის ენერგიის ერთ-ერთი სახეობაა ან, როგორც მას ზოგჯერ უწოდებენ, პირველი იონიზაციის პოტენციალი (I₁) (მრავალელექტრონიანი ატომისათვის არსებობს მეორე, მესამე და ა.შ. იონიზაციის პოტენციალები, რომლებიც წარმოადგენენ ელექტრონის მოცილების ენერგიას მისი თავისუფალი კათიონისაგან მუხტით +1, +2 და ა.შ. ეს იონიზაციის პოტენციალები, როგორც წესი, ნაკლებად მნიშვნელოვანია ქიმიური ელემენტის დასახასიათებლად), წარმოადგენს უმცირეს ენერგიას, რომელიც საჭიროა თავისუფალი ატომიდან ელექტრონის მოსაცილებლად, მის დაბალ ენერგეტიკულ (ძირითად) მდგომარეობიდან უსასრულობაში. იონიზაციის ენერგია წარმოადგენს ატომის ერთ-ერთ მთავარ მახასიათებელს, რომელზედაც მნიშვნელოვანწილად დამოკიდებულია ატომებს შორის შექმნილი ქიმიური კავშირის ბუნება და სიმტკიცე. ატომის იონიზაციის ენერგიისაგან მნიშვნელოვნადაა დამოკიდებული ასევე შესაბამისი მარტივი ნივთიერების აღმდგენი თვისებები. ატომის იონიზაციის ენერგიაზე არსებითი გავლენა აქვს შემდეგ ფაქტორებს:

1. ბირთვის ეფექტიანი მუხტი, რომელიც წარმოადგენს ატომში ელექტრონების რიცხვის ფუნქციას, ეკრანირირებს ბირთს და უფრი ღრმად მდებარე ორბიტალებზე;
2. რადიალური მანძილი ბირთვიდან ელექტრონამდე რომელიც ატომის ბირთვათნ ყველაზე სუსტადაა დაკავშირებული და იონიზაციისას ტოვებს მას;
3. ელექტრონის შეღწევადობის უნარის ზომა;
4. გარე (ვალენტური) ელექტრონების, ელექტრონებსშორისი განზიდვა.

იხ. ვიდეო

იონიზაციის ენერგიაზე აქვს გავლენა ასევე ნაკლებად მნიშვნელოვან ფაქტორებს, როგორებიცაა, კვანტურმექანიკური გაცვლითი ურთიერთქმედებები, ზურგის და მუხტის კორელაცია და სხვა.

იონიზაციის ენერგიას ყოველთვის აქვს ენდოენერგეტიკული მნიშვნელობა (ეს გასაგებიცაა, რათა მოვწყვიტოთ ელექტრონი ატომს, საჭიროა მოვდოთ ენერგია მას, და თავისით ეს ვერ მოხდება).

მესამე პერიოდის ელემენტების ატომების თანმიმდევრობითი იონიზაციის ენერგია I_n (კჯ/მოლი) ^[1]

ელემენტი	I1	I2	I3	I4	I5	I6	I7
Na	495,8	4564	—	—	—	—	—
Mg	737,7	1451	7730	—	—	—	—
Al	577,6	1817	2744	11600	—	—	—
Si	786,5	1577	3228	4350	16100	—	—
P	1011,8	1904	2910	4950	6270	21200	—
S	999,6	2253	3380	4565	6950	8490	27000
Cl	1251,2	2296	3850	5160	6560	9360	11000
Ar	1520,6	2666	3946	5770	7230	8780	12000

იხ. ვიდეო