ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

        გალილეო (კოსმოსური აპარატი)

იგლ. Galileo - ავტომატუური კოსმოსური აპარატი (აკა) შექმნილი  ნასაა მიერ იუპიტერის და მისი თანამგზავრების კვლევებეისთვის. სახეოწიდება დაერწვა გალილეო გალილეოს საპატივცემულოდ, რ- აც უდიდესი იუპიტერის თანამგზავრები აღმოჩინა.

აპარატი გაშვებული იქნა 1989წ-ს, ხოლო 1995წს გავიდა იუპიტერის ორბიტაზე მუშაობდა 2003წ-ს. ეს იყო პირველი აპარატი, რ-იც გავიდა იუპიტერის ორბიტაზე, იკვლევდა პლანტას დიდი ხნის განმავლობაში, ასევე იუპიტერის ატმოსფეროში ჩაშვება აპარატის ზონდის. სადგურმა გადმოსცა 30 გბ ინფორმაცია, მათ შორის 14 ათასი გამოსახულებით პლანეტისა და მისი თანამგზავრების ასევე უნიკალური  ინფორმაცია იუპიტერის ატმოსფეროზე.

იხ. ვიდეო გალიელეო ყველაზე პრობლემატური აპრატის ისტორიაში

აპრატის პროექტირევა დაიწყო ჯერ კიდევ 1977წ-ს, როცა იყო გადაწყვეტილება მიღებული ჩაეტარებინათ იუპიტერის ატმოსფეროს კვლევები. დამშვები აპარატის საშუალებით. მისიის მიზანი იყო იუპიტერის ატმოსფეროს, თანამგზავრებისა და მათი სტრუქტურის, მაგნიტოსფეროს, პლანეტის და მისი თანამგზავრების სურათების გადაცემა და ა.შ. ვარაუდობდნენ, რომ "გალილეო" დედამიწის ორბიტაზე კოსმოსური შატლის გამოყენებით გაუშვებენ და შემდეგ დააჩქარებენ ამაჩქარებლის (ზედა ეტაპის) "ცენტავრის" დახმარებით იუპიტერისკენ. თუმცა, ჩელენჯერის შატლის აფეთქების შემდეგ (1986), კენტავრის ზედა საფეხურის ორბიტაზე გადატანა კოსმოსური შატლის გამოყენებით აიკრძალა. თუმცა, გალილეო მოგვიანებით გაიყვანეს ატლანტიდის შატლის და IUS სტარტის დანწყების ბლოკის გამოყენებით

ხანგრძლივი ანალიზის შემდეგ, აღმოჩნდა ფრენის ტრაექტორია, რომელმაც მნიშვნელოვნად დაზოგა საწვავი და შესაძლებელი გახადა კენტავრის ზედა საფეხურის გარეშე, მაგრამ მნიშვნელოვნად გაზარდა ფრენის დრო. ამ ტრაექტორიამ, სახელწოდებით VEEGA (ვენერა-დედამიწა-დედამიწის გრავიტაციული დახმარება), გამოიყენა გრავიტაციული დახმარების მთელი რიგი ვენერასა და დედამიწის გრავიტაციულ ველებში. შედეგად, მოწყობილობა გაფრინდა ჯერ ვენერაზე და ორჯერ გაიარა დედამიწა, იუპიტერის ტრაექტორიამდე შესვლამდე და პლანეტაზე ფრენის ხანგრძლივობა თითქმის 6 წელი იყო. შედეგად, გალილეომ ჩაატარა ვენერას და ორი ასტეროიდის კვლევები. თავდაპირველი ტრაექტორიის შეცვლის გამო, მოწყობილობას დასჭირდა მზისგან დამატებითი დაცვა. გარდა ამისა, ვინაიდან მოწყობილობა გარკვეულწილად უნდა გადატრიალებულიყო მზის მახლობლად, რათა მზის დაცვის ჩრდილში ყოფილიყო, მთავარი ანტენის გამოყენება შეუძლებელი იყო. ამიტომ, გადაწყდა, რომ არ გაეხსნათ მანამ, სანამ მოწყობილობა მზიდან არ დაშორდება უსაფრთხო მანძილზე, ხოლო კომუნიკაციის შესანარჩუნებლად დამატებითი ანტენა (დაბალი სიმძლავრის) დაიყენა. მაგრამ მთავარი ანტენა ამის შემდეგ არასოდეს გამოვლენილა. მთავარი მისიის ღირებულება იყო 1.35 მილიარდი დოლარი, მათ შორის 892 მილიონი თვით კოსმოსური ხომალდის განვითარებისათვის. გალილეოს მისიის საერთო ღირებულება იყო 1,5 მილიარდი დოლარი.

მთავარი მოვლენები: მოწყობილობა გაუშვეს 1989 წლის 18 ოქტომბერს კოსმოსური შატლი ატლანტისიდან (მისია STS-34). სტარტი არაერთხელ გადაიდო ჩელენჯერის კატასტროფის გამო. 1990 წელს მან გაფრინდა ვენერა, ჩაატარა მთელი რიგი კვლევები ამ პლანეტაზე. 1991 წელს ის შევიდა ასტეროიდების რგოლში, რომელიც მდებარეობს მარსისა და იუპიტერის ორბიტებს შორის. 1994 წლის ივლისში მან გადაიღო Shoemaker-Levy 9 კომეტა, რომელიც დაეჯახა იუპიტერს. 1995 წლის 12 ივლისს PDT– ის 23:07 საათზე, დაღმავალი ზონდი გამოეყო მთავარ კოსმოსურ ხომალდს. 1995 წლის 7 დეკემბერს ლანდერმა იუპიტერის ატმოსფერო შემოიტანა. 1995 წლის 8 დეკემბერი "გალილეო" შემოვიდა იუპიტერის ორბიტაზე. ითვლებოდა, რომ იუპიტერზე ჩამოსვლის შემდეგ გალილეო იმუშავებს ორი წლის განმავლობაში, გადადის ერთი ორბიტიდან მეორეში, რათა მიუახლოვდეს თითოეულ დიდ თანამგზავრს. სულ შემუშავდა 11 ორბიტა. ფაქტობრივად, გალილეომ "აითვისა" გაცილებით დიდი რაოდენობის ორბიტა, რვა წლის მანძილზე იუპიტერის გარშემო 35 ბრუნი გააკეთა. ძირითადი მისია დასრულდა 1997 წლის 14 დეკემბერს, რასაც მოჰყვა გაფართოებული მისიები ევროპის მისია (2 წელი, 8 ორბიტა, კალისტოს და იოს გადაფრენებით) და ათასწლეულის მისია (1 წელი, პლანეტის 4 თანამგზავრის გადაფრენა). 2003 წლის 21 სექტემბერს, 14 წლიანი ფრენისა და იუპიტერის სისტემის 8 წლის შესწავლის შემდეგ, გალილეოს მისია დასრულდა. მოწყობილობა იუპიტერის ატმოსფეროში გაიგზავნა დაახლოებით 50 კმ / წმ სიჩქარით? რათა თავიდან იქნას აცილებული დედამიწიდან მიკროორგანიზმების იუპიტერის თანამგზავრებში შეყვანის შესაძლებლობა; ის დნება ატმოსფეროს ზედა ნაწილში.

გალილეო  image of Earth, taken in December 1990

აპარატი 5 მ სიმაღლისა და იწონიდა 2223კგ, მათ შორის 118კგ სამეცნიერო აპარატი, 339კგ - დამშვები აპარატი, 925კგ საწვავი. ელექტროენერგიის დანადგარი შედგება 2 რადიოიზოტოპური ელემენტისგან სიმძლავრე 570ვტ მზის ბატარეები არ გამოიყენებოდა მისგან სიშორის გამო.
სტეროიდების სარტყელში ყოფნისას გალილეო მიუახლოვდა ასტეროიდ გასპრას და დედამიწას ახლო მანძილიდან გადაღებული პირველი სურათები გაუგზავნა. დაახლოებით ერთი წლის შემდეგ გალილეომ გაიარა ასტეროიდი იდა და იპოვა თანამგზავრი სახელად დაქტილი. 1994 წლის ივლისში, კომეტა შომეიკერი - ლევი 9 დაეცა იუპიტერის ზედაპირზე. ფრაგმენტების ზემოქმედების წერტილები მდებარეობდა იუპიტერის სამხრეთ ნახევარსფეროში, დედამიწის მოპირდაპირე ნახევარსფეროში, ამიტომ დაცემის მომენტები ვიზუალურად იყო დაკვირვებული მხოლოდ კოსმოსური ხომალდი გალილეო, რომელიც მდებარეობს 1.6 ა -ის მანძილზე ... ე. იუპიტერიდან 1995 წლის დეკემბერში ლენდერი შემოვიდა იუპიტერის ატმოსფეროში. ზონდი ატმოსფეროში მუშაობდა დაახლოებით ერთი საათის განმავლობაში, დაეშვა 130 კმ სიღრმეზე. გაზომვების მიხედვით, ღრუბლების გარე დონე ხასიათდებოდა 1,6 ატმოსფეროს წნევით და -80 ° C ტემპერატურით; 130 კმ სიღრმეზე - 24 ატმოსფერო, +150 ° C. ღრუბლის სიმკვრივე მოსალოდნელზე დაბალი იყო, წყლის ორთქლის ღრუბლის ფენა არ არსებობდა. გალილეომ დეტალურად შეისწავლა იუპიტერის ატმოსფეროს დინამიკა და პლანეტის სხვა პარამეტრები. კერძოდ, მან აღმოაჩინა, რომ იუპიტერის ატმოსფეროს აქვს "სველი" და "მშრალი" რეგიონები. ზოგიერთ "მშრალ ადგილას" წყლის ორთქლი 100 -ჯერ ნაკლები იყო ვიდრე მთლიანად ატმოსფეროში. ეს "მშრალი ლაქები" შეიძლება გაიზარდოს და შემცირდეს, მაგრამ ისინი მუდმივად აღმოჩნდნენ ერთსა და იმავე ადგილას, რაც მიუთითებს იუპიტერის ატმოსფეროს სისტემურ მიმოქცევაზე. "გალილეომ" დაარეგისტრირა მრავალი ჭექა -ქუხილი ელვაზე 1000 -ჯერ უფრო ძლიერი ვიდრე დედამიწა. წარმოდგენილია დიდი წითელი ლაქის მრავალი სურათი, გიგანტური ქარიშხალი (დედამიწის დიამეტრზე დიდი), რომელიც 300 წელზე მეტია შეინიშნება. გალილეომ ასევე აღმოაჩინა ცხელი წერტილები ეკვატორის გასწვრივ. გარე ღრუბლის ფენა ამ ადგილებში თხელი ჩანს და უფრო ცხელი შიდა რეგიონები ჩანს. გალილეოს მონაცემების წყალობით შეიქმნა იუპიტერის ატმოსფეროში მიმდინარე პროცესების უფრო ზუსტი მოდელები. იუპიტერის თანამგზავრების შესწავლას უდიდესი მნიშვნელობა ჰქონდა. იუპიტერის ორბიტაზე ყოფნისას გალილეომ გაიარა ჩანაწერი იუპიტერის მთვარეებთან ახლოს: ევროპა - 201 კმ (1997 წლის 16 დეკემბერი), კალისტო - 138 კმ (2001 წ. 25 მაისი), იო - 102 კმ (2002 წ. 17 იანვარი) , ამალთეა 160 კმ (2002 წლის 5 ნოემბერი). ბევრი ახალი მონაცემი და თანამგზავრების ზედაპირის დეტალური სურათები იქნა მიღებული. აღმოჩნდა, რომ იოს აქვს საკუთარი მაგნიტური ველი, დადასტურდა ევროპის ზედაპირზე თხევადი წყლის ოკეანის არსებობის თეორია და წამოაყენეს ჰიპოთეზები განიმედისა და კალისტოს ნაწლავებში თხევადი წყლის არსებობის შესახებ. ასევე გამოვლენილია ამალთეას უჩვეულო მახასიათებლები