პრესტიჟი (ფილმი)

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                       პრესტიჟი (ფილმი

რეჟისორი კრისტოფერ ნოლანი

პროდიუსერი კრისტოფერ ნოლანი

ემა თომასი

სცენარის ავტორი კრისტოფერ ნოლანი, ჯონათან ნოლანი, კრისტოფერ პრისტი (რომანი)

როლებში ჰიუ ჯეკმენი

კრისტიან ბეილი

მაიკლ კეინი

სკარლეტ იოჰანსონი

დევიდ ბოუი

ენდი სერკისი

კომპოზიტორი დევიდ ჯულიანი

ოპერატორი ვოლი პფისტერი

მონტაჟი ლი სმითი

სტუდია Newmarket Films

Syncopy Films

დისტრიბუტორი ჩრდ.ამერიკა/იაპონია:

Touchstone Pictures

მსოფლიო:

Warner Bros. Pictures

გამოსვლის თარიღი 20 ოქტომბერი, 2006

(აშშ)

10 ნოემბერი, 2006

(ბრიტანეთი)

ხანგრძლივობა 130 წთ.

ქვეყანა დროშა: ამერიკის შეერთებული შტატები აშშ

ენა ინგლისური

ბიუჯეტი 40 მილიონი აშშ დოლარი

შემოსავალი 109,676,311 აშშ დოლარი

საიტი ოფიციალური საიტი

 რეჟისორ კრისტოფერ ნოლანის 2006 წლის მხატვრული ფილმი, გადაღებული კრისტოფერ პრისტის რომანის მიხედვით.

სიუჟეტი

ორიგინალური რომანისგან განსხვავებით, სიუჟეტი მოწოდებული ფრაგმენტულად, ე.წ. ’ფლეშბეკების’ დახმარებით.

ორი ბრიტანელი ილუზიონისტი, რობერტ ენჯეირი (ჰიუ ჯეკმენი) და ალფრედ ბორდენი (კრისტიან ბეილი) მეგობრობდა მანამ, სანამ ბორდენის შეცდომის გამო ენჯეირის ცოლი არ დაიღუპა. იმ დროიდან მოყოლებული ორივე ერთმანეთის მოსისხლე მტრად და კონკურენტად იქცა. ისინი ერთმანეთს სხვადასხვა დივერსიას უწყობენ, დასცინიან და შეყვარებულებსაც ისაკუთრებენ.

ორივე ილუზიონისტის საყვარელი ფოკუსია ’ადამიანის გადაადგილება’ - წარმდგენი შედის ერთ კარში, ხოლო მეორედან, სულ სხვა ადგილზე, იმავე წამს გამოდის. ბორდენი ფლობს მის საიდუმლოს, მაგრამ პოპულარობისათვის არტისტიზმი არ ჰყოფნის. ენჯეირი კი იყენებს გრიმიან ორეულს და წარმატებას აღწევს. მაშინ ბორდენი ამოხსნის მის საიდუმლოს. ენჯეირი კი გადაწყვიტავს ბორდენის საიდუმლოს მითვისებას.

ენჯეირის ყოფილი თანაშემწე და ამავე დროს ბორდენის შეყვარებული ოლივია (სკარლეტ იოჰანსონი) ყოფილ უფროსს (რომელმაც მისი სიყვარული უარყო) ბორდენისგან მოპარულ დღიურს გადასცემს. საკვანძო სიტყვა ამ დღიურის ამოსაცნობად არის ’ტესლა’. ენჯეირი მიხვდება, რომ ბორდენი ტელეპორტაციისათვის იყენებს ნიკოლა ტესლას მიერ შექმნილ ცნობილ მანქანას. იგი აშშ-ში მიემგზავრება და ტესლას (დევიდ ბოუი) ასეთივე მანქანის შექმნას დაავალებს. მაგრამ მას შემდეგ, რაც მანქანა დასრულებულია, ენჯეირი აღმოაჩენს, რომ დღიური ყალბი იყო - მხოლოდ მის გასაღიზიანებლად. მიუხედავად ამისა, კონსტრუქცია ნამდვილი ტელეპორტაციის საშუალებას იძლევა.

ენჯეირი ტრიუმფალურად ბრუნდება ბრიტანეთში. მანქანის დახმარებით წარმოდგენილ სანახაობებს ანშლაგები ახლავს. მაგრამ ერთ-ერთი ასეთი სანახაობის შემდეგ ენჯეირი იძირება და იხრჩობა შუშის კოლბაში, ისევე როგორც მისი მეუღლე. კონკურენტის მკვლელობაში ბორდენს ადანაშაულებენ (თითქოს მან ტელეპორტაციას ხელი შეუშალა წყლიანი კოლბის დადგმით). მას სასიკვდილო განაჩენს გამოუტანენ.

ამ განაჩენის აღსრულების წინ მას ეწვევა ’გაცოცხლებული’ ენჯეირი, რომელიც ჰპირდება, რომ მის შვილზე იზრუნებს. მას სხვა ვერავინ იცნობს და ბორდენს ეშაფოტის თავზე ახრჩობენ. ენჯეირი გადაწყვიტავს მანქანის განადგურებას, მაგრამ მოულოდნელად ჩნდება ბორდენი. აქ ირკვევა სიმართლე: ბორდენი ყოველთვის ორი იყო - მას ჰყავდა ნამდვილი ტყუპისცალი ძმა. ტესლას მანქანა კი სინამდვილეში ტელეპორტაციას არ ახდენს - იგი ქმნის ადამიანის ორეულს. სწორედ ეს ორეული გადის და ესალმება მაყურებელს, ანუ იგი პრესტიჟის როლში გამოდის, ორიგინალი კი წყალში ეცემა. ყოველი გამოსვლის ბოლოს ენჯეირი საკუთარი თავის კლონირებას ახდენს, თავად კი კვდება. ფილმის ბოლოს ნაჩვენებია დიდი დარბაზი უამრავი შუშის კოლბით და მათში ჩაძირული ენჯეირებით.

როლებში

• ჰიუ ჯეკმენი — რობერტ ენჯეირი
• კრისტიან ბეილი — ალფრედ ბორდენი
• სკარლეტ იოჰანსონი — ოლივია უენსკომი
• რებეკა ჰოლი — სარა ბორდენი
• დევიდ ბოუი — ნიკოლა ტესლა
• მაიკლ კეინი — ჯონ კატერი
• პაიპერ პერაბო — ჯულია მაკ-კალოუ/ენჯირი
• ენდი სერკისი — მისტერ ელი, ტესლას თანაშემწე

ფაქტები

• ნოლანმა ამ ფილმის გადაღება ჯერ კიდევ „ბეტმენი: დასაწყისი“-ს შექმნამდე დაიწყო.
• თავდაპირველად ერთ-ერთი როლის შემსრულებლად მოიაზრებოდა ჯუდ ლოუ.
• ენდი სერკისი იყო უკანასკნელი, რომელმაც კასტინგი გაიარა და შეუერთდა მსახიობთა დასს.
• გადაღებები დაიწყო კალიფორნიაში (აშშ), 2006 წლის იანვარში და დასრულდა იმავე წლის აპრილში.
• სიტყვა „პრესტიჟი“ ფილმის სარეკლამო რგოლში ნახსენებია, როგორც ეფექტი, რომელიც „მაგიურ ზემოქმედებას ახდენს აუდიტორიაზე, რომელიც, თავის მხრივ, ვერ ახსნის მის საიდუმლოს“. ორიგინალურ რომანში ამ სიტყვას ასევე სხვა, მისტიური ხასიათიც აქვს.
• ფილმის - „ამერიკული სილამაზე“ - რეჟისორი, სემ მენდეზი, გეგმავდა „პრესტიჟის“ ეკრანიზაციას, მაგრამ მისი ავტორი, კრისტოფერ პრისტი, თვლიდა, რომ ეს ნოლანს უნდა გაეკეთებინა, ვინაიდან კმაყოფილი იყო მისი სხვა ფილმებით.
• ილუზიონისტ მილტონის როლი შეასრულა ნამდვილმა ილუზიონისტმა, რიჩი ჯეიმ. გარდა ყველაფრისა, იგი ბეილსა და ჯეკმენს ნამდვილ ფოკუსებს ასწავლიდა.
• ტყვიის დაჭერის სცენაში შემსრულებელთა შორის ნახსენებია „ჰარი დრეზდენი“. სინამდვილეში, ეს არის გამოგონილი ჯადოქარი, ჯიმი ბატჩერის წიგნების სერიის -„დრეზდენის ჩანაწერები“ - გმირი.
• ილუზიონისტი, ჩან ლინ სუ, არ არის გამოგონილი. იგი რეალური პიროვნება იყო და დაიღუპა სცენაზე, როდესაც ცდილობდა ტყვიის დაჭერას.
• კრისტოფერ ნოლანმა სცენარი თავის ძმასთან, ჯონათანთან, ერთად დაწერა. წიგნის სიუჟეტი მნიშვნელოვნად შეიცვალა - ამოღებულია თანამედროვე სიუჟეტური ხაზი, ხოლო ენჯეირი და ბორდენი მეგობრობას ჯერ კიდევ კონკურენციამდე იწყებენ. წიგნში მთავარი გმირები ერთმანეთს არ იცნობდნენ, სანამ მათ შორის ურთიერთობა დაიძაბებოდა.
• ორიგინალური რომანი პირველად გამოქვეყნდა ბრიტანეთში, 1995 წელს.
• იხ. ვიდეო - The Prestige (2006) Trailer #1 | Movieclips Classic Trailers

იხ. ბმულზე კინო ფილმი რუსულ ენაზე

კრიტიკული პასუხი

მიმოხილვის აგრეგატორზე Rotten Tomatoes, ფილმს აქვს 76% მოწონების რეიტინგი 202 მიმოხილვის საფუძველზე, საშუალო რეიტინგი 7.1/10. ვებსაიტის კრიტიკოსების კონსენსუსში ნათქვამია: „გადატრიალებებით სავსე, პრესტიჟი არის პერიოდის კაშკაშა ნაწარმოები, რომელიც არასოდეს წყვეტს მაყურებლის გამოწვევას“. „ზოგადად ხელსაყრელი მიმოხილვების“ მითითებით. CinemaScore-ის მიერ გამოკითხულმა აუდიტორიამ ფილმს მიანიჭა საშუალო შეფასება "B" A+-დან F სკალაზე.

კლაუდია პუიგმა USA Today-დან აღწერა ფილმი, როგორც "გასული ათწლეულის ერთ-ერთი ყველაზე ინოვაციური, ატრიბუტიანი, გარდამტეხი ხელოვნების ფილმი." როლინგ სტოუნის ტრევერსი თანახმაა.ებერტთან და როპერთან ერთად კინოში, რიჩარდ როპერი და მოწვეული კრიტიკოსი A.O. სკოტმა ფილმს "ორი ცერი ზევით" შეფასება მისცა.IGN-ის ტოდ გილქრისტი ტაშით აფასებდა ჯეკმენისა და ბეილის სპექტაკლებს და ადიდებდა ნოლანს იმის გამო, რომ „ამ რთული ამბავი ისეთივე ადვილად გასაგები და ეფექტური გახადა, როგორც კომიქსების გარეგნულად პირდაპირი ადაპტაცია (Batman Begins) გახადა მკვრივი და დახვეწილი... ნებისმიერი მართლაც შესანიშნავი შესრულება თითქმის იმდენი შოუმენობა, რამდენადაც ეს არის ნამდვილი ნიჭი, და ნოლანს აქვს ორივე ყვავი." The Observer-ის ფილიპ ფრენჩმა რეკომენდაცია გაუწია ფილმს, შეადარა ორ მთავარ პერსონაჟს შორის დაპირისპირება მოცარტისა და სალიერის დიდებულ ამადეუსში.

მეორეს მხრივ, Dennis Harvey of Variety-მა გააკრიტიკა ფილმი, როგორც ჯიმური, თუმცა გრძნობდა, რომ მსახიობებმა კარგად შეასრულეს დაქვემდებარებული როლები. კირკ ჰანიკუტი The Hollywood Reporter-დან თვლიდა, რომ პერსონაჟები "... ესკიზებზე მეტია. ამოიღეთ მათი აკვიატებები და ორ ჯადოქარს მცირე პიროვნება აქვთ." წარმოების ღირებულებები და კინემატოგრაფია. უფრო მარტივი შენიშვნით, ემანუელ ლევიმ თქვა: ”მიუხედავად იმისა, აღიქვამენ მაყურებლები პრესტიჟს, როგორც რთულად ან უბრალოდ ზედმეტად რთულად, დიდწილად იქნება დამოკიდებული მათ სურვილზე, შეაჩერონ ურწმუნოება ორი საათის განმავლობაში.” მან ფილმს B შეფასება მისცა.

როჯერ ებერტმა ფილმს ოთხიდან სამი ვარსკვლავი მიანიჭა და ბოლოს გამოცხადება აღწერა, როგორც "ფუნდამენტური ხარვეზი" და "მოტყუება". მან დაწერა: „ნოლანის „პრესტიჟის“ დაპირება არის ის, რომ ფილმი, რომელიც მეტაფორულად ორად დაინახეს, აღდგება; ის მარცხდება, როდესაც ის ღალატობს, მაგალითად, თუ სცენაზე წარმოებული მთელი ქალი ერთი და იგივე არ იყო. ასე რომ, სამწუხაროდ, ორად გაჭრა."  რ. The Trades-ის კარტერმა თქვა: "მე მიყვარს კარგი სამეცნიერო ფანტასტიკის ისტორია, უბრალოდ მითხარი წინასწარ." მან ფილმს B− მიანიჭა. კრისტოფერ პრისტმა, რომელმაც დაწერა რომანი, რომელზედაც დაფუძნებულია ფილმი, 2007 წლის 5 იანვრის მდგომარეობით იგი სამჯერ ნახა და მისი რეაქცია იყო ""კარგი, წმინდა სირცხვილი". მე ვფიქრობდი: „ღმერთო, მე მომწონს ეს“ და „ოჰ, ნეტავ ამაზე მეფიქრა“.

ფილმი გამოსვლის შემდეგ გაიზარდა. 2009 წელს The A.V. კლუბმა The Prestige დაასახელა 2000-იანი წლების ერთ-ერთ საუკეთესო ფილმად. ფილმი შეტანილი იყო ამერიკელი კინემატოგრაფისტის "1998-2008 წლების საუკეთესო გადაღებული ფილმის" სიაში, რეიტინგში 36. ფინალურ კენჭისყრაში მონაწილეობა მიიღო 17000-ზე მეტმა ადამიანმა მთელს მსოფლიოში. 2020 წელს, ჟურნალმა Empire-მა იგი დაასახელა "21-ე საუკუნის 100 საუკეთესო ფილმს" შორის.

მუსიკა

ფილმის პარტიტურა ინგლისელმა მუსიკოსმა და კომპოზიტორმა დევიდ იულიანმა დაწერა. იულიანი ადრე თანამშრომლობდა რეჟისორ კრისტოფერ ნოლანთან ფილმებში Following, Memento და Insomnia. ფილმის ნარატივის შემდეგ, საუნდტრეკი შედგებოდა სამი განყოფილებით: დაპირება, მორიგეობა და პრესტიჟი.

ტრეკების ჩამონათვალი

მთელი მუსიკა შესრულებულია დევიდ იულიანის მიერ

No. სათაურის სიგრძე

1. "აკვირდებით თუ არა?" 1:51

2. „კოლორადოს სპრინგსი“ 4:15

3. „სინათლის ველი“ 1:50

4. „ბორდენი ხვდება სარას“ 2:11

5. „ადაჯიო ჯულიასათვის“ 2:03

6. „ახალი ხრიკი“ 4:29

7. „ჟურნალი“ 2:55

8. „გადატანილი კაცი“ 2:36

9. „არა, დღეს არა“ 2:31

10. „დაიჭირეს“ 1:39

11. „კატერი ბრუნდება“ 2:13

12. "ნამდვილი ტრანსპორტირებული კაცი" 2:28

13. „ადამიანის წვდომა აღემატება მის ფანტაზიას“ 2:08

14. "მშვიდობით ჯესს" 2:53

15. „მსხვერპლშეწირვა“ 5:15

16. "კარგი ხრიკის ფასი" 5:05

17. „პრესტიჟი“ 1:40

18. "ტესლა" 1:30

ზოგიერთი კრიტიკოსი იმედგაცრუებული დარჩა ანგარიშით და აღიარეს, რომ მიუხედავად იმისა, რომ იგი მუშაობდა ფილმის კონტექსტში, ის თავისთავად არ იყო სასიამოვნო. SoundtrackNet-ის ჯონათან ჯარიმ აღწერა პარტიტურა, როგორც "უბრალოდ ფუნქციონალური", რომელიც აყალიბებს შიშის ატმოსფეროს, მაგრამ არასდროს იპყრობს. მიუხედავად იმისა, რომ რეცენზენტს აინტერესებდა ანგარიშის ცნება, ჯარიმ დაადგინა, რომ აღსრულება იყო "უკიდურესად იმედგაცრუებული".

კრისტოფერ კოულმენი Tracksounds-დან გრძნობდა, რომ მიუხედავად იმისა, რომ ეს იყო "...იდეალურად შესაფერის პარტია", ის მთლიანად იყო გადატვირთული ფილმით და ზოგჯერ სრულიად შეუმჩნეველი. კრისტიან კლემენსენმა Filmtracks-დან რეკომენდაცია მისცა საუნდტრეკი მათთვის, ვისაც სიამოვნებდა იულიანის ნამუშევარი ფილმზე და ნ.

აღნიშნა, რომ ეს არ იყო მათთვის, ვინც ელოდა, რომ "ინტელექტის ან მოჯადოების რაიმე მსგავსება პარტიტურაში ფილმის სიუჟეტს დაემთხვა". კლემენსენმა პარტიტურას უწოდა უსიცოცხლო, „აშენებული სიმებიანი გამარტივებული აკორდებისა და მოსაწყენი ელექტრონული ხმოვანი პეიზაჟების საწოლზე“.

სიმღერის "Analyse" Radiohead-ის ფრონტმენის, ტომ იორკის მიერ შესრულებული სიმღერის ტიტულზეა.

სახლის მედია

რეგიონი 1 დისკი არის Buena Vista Home Entertainment-ის მიერ და გამოვიდა 2007 წლის 20 თებერვალს და ხელმისაწვდომია DVD და Blu-ray ფორმატებში. Warner Bros. Region 2 DVD გამოვიდა 2007 წლის 12 მარტს. ის ასევე ხელმისაწვდომია როგორც BD, ისე ურეგონიო HD DVD-ში ევროპაში (სანამ HD DVD გაუქმდებოდა). განსაკუთრებული მახასიათებლები მინიმალურია, დოკუმენტური რეჟისორის ნოუთბუქი: პრესტიჟი – ხუთი მხატვრული მხატვრული ფორმულა, რომელიც დაახლოებით ოცი წუთის განმავლობაში გადის, სამხატვრო გალერეა და თრეილერი. ნოლანს არ მიუღია წვლილი კომენტარში, რადგან ის გრძნობდა, რომ ფილმი ძირითადად ეყრდნობოდა აუდიტორიის რეაქციას და არ სურდა საიდუმლოს ამოღება სიუჟეტიდან.

ფილმი გამოვიდა Warner Bros. Home Entertainment-ის მიერ Ultra HD Blu-ray-ზე 2017 წლის 18 დეკემბერს, გაერთიანებულ სამეფოში.[68] ფილმი ასევე გამოვიდა Touchstone Home Entertainment-ის მიერ Ultra HD Blu-ray-ზე 2017 წლის 19 დეკემბერს, შეერთებულ შტატებში