ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                                     დაფნა

                                                      დაფნა კეთილშობილი. მცენარის ზოგადი ხედი.

(ლათ. Laurus) — მცენარეთა გვარი დაფნისებრთა ოჯახისა. მარადმწვანე ხეშეშფოთლოვანი ორსახლიანი ხეები ან ბუჩქებია. აქვს ქოლგისებრ ყვავილედად შეკრებილი მომწვანო-ყვითელი ყვავილები, მოლურჯო-შავი კურკიანი ნაყოფი.

შეიცავს 2 სახეობას, რომლებიც გავრცელებულია ხმელთაშუაზღვისპირეთში: 1. კეთილშობილი (ჩვეულებრივი) დაფნა ლათ. (Laurus nobilis) ტანდაბალი, 2-12 (ზოგჯერ 20 მ-მდე სიმაღლის ხე ან ბუჩქია. ველურად იზრდება (ან გაველურებულია) კოლხეთსა და სამხრეთ ყირიმში, ზღვის დონიდან მ-მდე სიმაღლეზე, სუბტროპიკული ტენიანი და მშრალი ჰავის პირობებში, ჩვეულებრივ კირქვიან ნიადაგზე. ზოგჯერ ქმნის წმინდა კორომს. კულტივირებულია სამხრეთ ევროპაში, ჩრდილოეთ ამერიკაში, საქართველოში (ძირითადად კოლხეთში, სადაც გაშენებულია დაფნის პლანტაციები) და სამხრეთ ყირიმში.

იხ.ვიდეო - How To Propagate Bay Leaf From Cuttings | Laurus Nobilis

გვალვაგამძლეა. კარგად ხარობს ნეშომპალაკარბონატულ დაწრეტილ ნიადაგზე და ვერ იტანს მის დამლაშებას. სინათლის მოყვარულია, თუმცა სუსტი დაჩრდილვა არ ვნებს. უძლებს - 16-17°-მდე ყინვას. მრავლდება თესლით, კალმით (სათბურში) და გადაწვენით (ზაფხულში). ითესება შემოდგომით ან ადრე გაზაფხულზე. აღმოცენების პერიოდი გრძელდება 46-81 დღე. ყვავილობს აპრილში, ნაყოფი ოქტომბერ-ნოემბერში მწიფდება. უხვად იკეთებს ძირკვიდან ამონაყარს, ფოთოლს ორ წელიწადში ერთხელ აგროვებენ. 1 ჰა-დან იძლევა საშუალოდ 1-1,2 ტ მოსავალს.

ხმარობენ სუნელ-სანელებლად საკონდიტრო და საკონსერვო მრეწველობასა და კულინარიაში. მისი ნაყოფის ზეთი სამკურნალოა. მერქანი გამძლე და დრეკადია (აკეთებენ ძვირფას ავეჯს, სხვადასხვა წვრილმან ნივთებს). დაფნა დეკორატიულია, კარგად იტანს კრეჭას. იყენებენ ცოცხალ ღობედ და ბორდიურად.

დაფნის გვირგვინი და ტოტი ძველთაგანვე დიდებისა და გამარჯვების სიმბოლოდ ითვლებოდა; 2. აზორის (ანუ კანარის) დაფნა (ლათ. Laurus azorica, Laurus canariensis) გავრცელებულია მადეირის, კანარისა და აზორის კუნძულებზე, სადაც დაფნისებრთა ოჯახის სხვა სახეობებთან ერთად ქმნის ტენიან სუბტროპიკულ ტყეებს ზღვის დონიდან 700 მ-მდე სიმაღლეზე. მოშენებულია საქართველოს ზოგ ბაღ-პარკშიც. ნაკლებ. ყინვაგამძლეა.

იხ.ვიდეო - ქართული დაფნის საექსპორტო პოტენციალი და ევროკავშირის ბაზარი

ძველ საბერძნეთში დაფნა ითვლებოდა აპოლონის წმინდა მცენარედ; მითი აპოლონისა და ნიმფა დაფნის შესახებ სხვა ბერძნულში იყო თაყვანისცემის საფუძველი. Δάφνη, დაფნე - „დაფნა“ - რომელზედაც იგი გადაიქცა, ლოცვით - რათა თავიდან აეცილებინა აპოლონის დევნა, მისდამი ვნებამ შეიპყრო... მან დაფნის ტოტებისგან გვირგვინი ქსოვა, რაც მისი შეუცვლელი ატრიბუტი გახდა. აქედან - დაფნის გვირგვინი ან ტოტი, რომელმაც შემდეგ მიიღო ტრიუმფის სიმბოლოს მნიშვნელობა. აგრეთვე ძველი ბერძნული მითოლოგიის ფლორა.

უკვე თეოფრასტემ აღნიშნა დაფნის ხეების სიმრავლე ძველ საბერძნეთში. ანტიკურ ხანაში დაფნას იყენებდნენ სხვადასხვა დანიშნულებით, ყოველდღიურ ცხოვრებაში მის ფოთლებს მძაფრი არომატის გამო ოთახის გასაფუებლად იყენებდნენ, რელიგიურ რიტუალებში იყენებდნენ.

იხ. ვიდეო - Как вырастить (лавр) лавровое дерево дома? - Все буде добре - Выпуск 53 - 01.10.2012

დაფნის ფოთოლი სამკურნალოდ უძველესიდროიდან  გამოიყენებოდა დაბლა სწევს წნევას, ხსნის სპაზმებს, ამაგრებს ნერვებს და ამშვიდებს ნერვულ სისტემას, შველის გაცივებას, აუმჯობესებს საჭმლის მონელებას და კანის მდგომარეობას, გამოდევნის სახსრებიდან მარილებს, გახსოვდეთ რომ დაფნიე ნაყენის წვენი ორგანაზმიდან იმდეანად გამოდევნის მაროლებს, რომ შეიძლება გამოიწვიოს კენღოვანი დაავადებები. ასევე არ არის რეკომენდილებული კუჭის წყლულის დროს. დაჟეჯილობისა ან რევმატიზმის ან ნაღრძობის ხსნის ტკივილს და გაჭრილ ადგილას სწრაფად ახორცებს. ასევე დაჭიმულობის დროს ხსნის ტკივილს.

ასევე სტომატიტის და ღრძილების ანთების დროსაც პირის ღრუში გამოვლისას დღეშ სამჯერ. 1 ჭიქა თბილი ნახარში.

 30 - 25 ცალი ფოთოლი დააქუცმაცეთ დაასხით 300 მლ წყალი5 წუთი ადუღეთ. ნახარში ჩაასხით თერმოსში და 5-6 სთ გააჩერეთ გაწურეთ და შეგიძლიათ მიიღოთ პატარა ყლუპებით 12 საათით მაქსიმუ  სამიდღე.  ნა გამოივლოთ პირის ღრუში. 

დაფნის ფოთლები ორგანიზმიდან გამოდევნის ზედმეტ მარილებს, მისი ზეთის სურნელი შველის უძილობას, ხოლო თუ თავის დაბანის მერე გადაივლებთ დაფნის ნახარშსს (არა უმეტეს 2-3-ჯერ) ქერტლი გაქრება.

საჯდომის ნერვის ანთების დროს - 5ც დაფნის ფოთოლის დაასხით 300მლ ადუღებული წყალი წ წთ ადუღეთ, 3-4სთ დააყენეთ თერმოსში, გაწურეთ და სვით ყლუპობით 2 სთ-ის განმავლობაში (გაიმეორეტ 3დღ ზედიზედ).

დაფნის ფოთლების ნაყენი - სისხლში შაქრის დონეს აქვეიტებს და აუმჯობესებს კუჭქვეშა ჯირკვლის ფუქციას. თერმოსში ჩაყარეთ დაფნის ფოთოლი დააასხით 100მლ ადურებული წყალი დააჩერეთ 1დღ-ღამე გადწურეთ და სვით 50მლ ნაყენი ჭამამდე 10წუთით ადრე 3-ჯერ დღეში ორი კვირის განმავლობაში.

ჯიბლიბოს დროს - 2-3 დაფნის ფოთოლი დაფშვენიტ, დაასხით 1 ჩ/ჭ მდუღარე წყალი ნაყენი ბამბის ტამპონი ჩადეთ, ოდნავ გაწურეთ და დაიდეთ მტკივნეულ თვალზე 3 წთ გააჩერეტ გამეორეტ რამდენჯერმე.