пятница, 29 апреля 2022 г.

კარლ გუტე იანსკი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                    კარლ გუტე იანსკი

(ინგლ. Karl Guthe Jansky, 22 ოქტომბერი, 1905, ოკლაჰომა, ოკლაჰომა, აშშ - 14 თებერვალი, 1950, Red Bank, ნიუ ჯერსი, აშშ) - ამერიკელი ფიზიკოსი და რადიოინჟინერი, რადიოასტრონომიის ფუძემდებელი.დაიბადა ოკლაჰომას უნივერსიტეტის საინჟინრო კოლეჯის დეკანის კირილ იანსკის და ნელი მოროს ოჯახში. მამამისი ჩეხი ემიგრანტების ოჯახიდან იყო, დედას ინგლისურ-ფრანგული ფესვები ჰქონდა.

1927 წელს დაამთავრა ვისკონსინის უნივერსიტეტი, შემდეგ ასწავლიდა ამ უნივერსიტეტში.

1928 წლიდან მუშაობდა ინჟინრად Bell Laboratories-ში.

1932 წელს მან აღმოაჩინა კოსმოსური რადიო ემისია. ატმოსფერული რადიო ჩარევის შესწავლისას დეკამეტრული ტალღის დიაპაზონში (14 მ) კომპანია Bell-ის ჰოლმდელის საცდელ ადგილზე, მან აღმოაჩინა უცნობი წარმოშობის მუდმივი რადიო ხმაური, რომლის წყაროც მან დაადგინა 1933 წლის აპრილში ირმის ნახტომთან.

1933 წლის მაისში მან გამოაქვეყნა სტატია New York Times-ში, სადაც ნათქვამია, რომ "ვარსკვლავური ხმაური" იყო ყველაზე ძლიერი, როდესაც ანტენა იყო მიმართული ირმის ნახტომის ცენტრალურ ნაწილზე. იანსკის მუშაობამ ვერც რადიოინჟინრებსა და ვერც ასტრონომებს შორის გამოხმაურება ვერ მოძებნა და 1938 წელს მან შეწყვიტა კოსმოსური რადიო გამოსხივების კვლევა. მან განაგრძო რადიო ჩარევის და დედამიწის ატმოსფეროში რადიოტალღების გავრცელების შესწავლა, აგრეთვე მიკროტალღური რადიო მოწყობილობების შემუშავება.

ის 44 წლის ასაკში გარდაიცვალა გულის უკმარისობით.
იხ. ვიდეო - Карл Гуте Янски
რამდენიმე მეცნიერი დაინტერესდა იანსკის აღმოჩენით, მაგრამ რადიო ასტრონომია რამდენიმე წლის განმავლობაში მიძინებულ სფეროდ რჩებოდა, ნაწილობრივ იმის გამო, რომ იანსკი ასტრონომად არ სწავლობდა. მისი აღმოჩენა დიდი დეპრესიის შუაგულში მოხდა და ობსერვატორიები უფრთხილდებოდნენ რაიმე ახალი და პოტენციურად სარისკო პროექტების განხორციელებას.

ორმა მამაკაცმა, რომლებმაც შეიტყვეს იანსკის 1933 წლის აღმოჩენის შესახებ, დიდი გავლენა მოახდინეს რადიო ასტრონომიის ახალი კვლევის შემდგომ განვითარებაზე: ერთი იყო გროტე რებერი, რადიოინჟინერი, რომელმაც 1937 წელს ილინოისის უკანა ეზოში რადიოტელესკოპი დამოუკიდებლად ააშენა და პირველი სისტემატიურად გააკეთა. ასტრონომიული რადიოტალღების კვლევა. მეორე იყო ჯონ დ. კრაუსი, რომელმაც მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ დაიწყო რადიო ობსერვატორია ოჰაიოს შტატის უნივერსიტეტში და დაწერა სახელმძღვანელო რადიოასტრონომიის შესახებ, რომელსაც დიდი ხნის განმავლობაში რადიოასტრონომები სტანდარტად თვლიდნენ.

"1930 წელს, არსებითად, ყველაფერი, რაც ჩვენ ვიცოდით ზეცის შესახებ, მომდინარეობდა იმისგან, რისი ნახვაც ან გადაღება შეგვეძლო. კარლ იანსკიმ შეცვალა ეს ყველაფერი. რადიო ბგერების სამყარო, რომელსაც კაცობრიობა უხსოვარი დროიდან ყრუ იყო, ახლა მოულოდნელად ატყდა მთელი გუნდი." --ჯონ დ.კრაუსი

Комментариев нет:

მუსიკალური პაუზა

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -                         მუსიკალური პაუზა  ჩვენ ვიკლევთ სამყაროს აგებულებას ოღონდ ჩვენი ...