დიადოქოსები

                                დიადოქოსები

                                               

      დიადოქოსების მირ დანაწილებული ალექსანდრე მაკედონელის სახელწიფო

დიადოქოსები (ბერძ. διάδοχος — მემკვიდრე) — ალექსანდრე დიდის სარდლები, რომლებმაც მისი გარდაცვალების შემდეგ, ძვ. წ. 323—ძვ. წ. 301 წლებში მიმდინარე ხანგრძლივი ბრძოლის შედეგად, გაინაწილეს ალექსანდრე მაკედონელის იმპერია. ამ გაყოფის შედეგად წარმოიქმნა ელინისტური სახელმწიფოები — სირია, ეგვიპტე, ბითინია, პერგამონი და მაკედონია

ცნობილი დიადოქოსები იყვნენ — ანტიგონე I და მისი ვაჟი დემეტრე პოლიორკეტი, ანტიპატრი და მისი ვაჟები კასანდრი, პტოლემე I, სელევკი, ლისიმაქე და ევმენი.

იხ. ვიდეო

მათ შორის გაჩაღდა სისხლისმღვრელი ბრძოლა, რომელიც გაგრძელდა 22 წელიწადი ძვ. წ. 323 – ძვ. წ. 301 წლებს შორის. გადამწყვეტი ბრძოლა მოხდა იპსასთან ძვ. წ. 301 წელს. ეს პერიოდი ისტორიაში ცნობილია სახელწოდებით – დიადოქოსების (სარდლების) ბრძოლა. ბრძოლის შედეგად, წარმოიქმნა სახელმწიფოთა ახალი სისტემა, რომელიც ცნობილია, როგორც ელინისტური სახელმწიფოები და რომელშიც შევიდა მთელი მიწები – ადრიატიკის ზღვიდან მდინარე ინდამდე გადაჭიმული.

დიადოქოსების ბრძოლა ხასიათდება ბერძნული პოლიტიკური ორგანიზაციებიდან — პოლისებიდან დაპყრობილი ტერიტორიების მემკვიდრეობით მონარქიებად გარდაქმნაში, აგრეთვე, ბერძნული კულტურისა და ეკონომიკური აქტივობის მცირე აზიასა და ეგვიპტეში გადატანით. ასეთი ქვეყნები იწოდებიან ელინისტურ სახელმწიფოებად. მათ შორის მნიშვნელოვანი იყოː

ამ ე. წ. ელინისტურად წოდებულ სახელმწიფოთაგან უმნიშვნელოვანესი იყვნენː

• ელინისტური ეგვიპტე, პტოლემეებით სათავეში
• სირია, სელევკიდებით სათავეში
• მაკედონია, ანტიპატრე I ცალთვალას მემკვიდრეებით სათავეში
• ძვ. წ. 282 წელს მათ მიუერთდა პერგამონის სამეფო ატალიდების დინასტიით სათავეში

ყველა მათგანი, საბოლოოდ, დაპყრობილ და მიერთებულ იქნა ძველი რომის სახელმწიფოს მიერ

                  პირველი ომი დიადოქოსების

                        

                                                         321 - 320 წ ჩვ. აღ

232წ ჩვ. აღ. ალექსანდრე მაკედონელი უეცრად გარდაიცვალა, დარჩა უზარმაზარი ტერიტორია, მათ შორის მნიშვნელოვანი ტერიტორია ბალკანეთის ნახევარკუნძული, ეგეოსის ზღვა და უზარმაზარი ტერიტორია აზიის. დიადოქოსები ანუ ალექსანდრე მაკედონელის იმპერიის  გამგძელებლები შვილი ალექსანდრე როქსნას უნდა აწი დაბადებულებიყო უნდა გადანაწინებული ძალაუფლება. მთავარი როლი ამ დავაში კი ეკუთვნოდა ანტიპარეს, მეთაური მაკედოონიისა და საბარძნეთის ასევე გაცდილი სახედრო მეთაური პადრიკა თუმცა ასევე იყოფოდა ანტიონგონ პირველი ერთვალა, სელევკიდი, პტოლემე და ევმენი. რომლებსაც ჰქონდათ საკუთარი არმიები. განხეთქილება ასევე გამოიკვეთა ქვეითი-ფალანგასა და კავალერიას შორის. ეს განხეთქილება გადაიზარდა ომში. 

322წ ჩვ. აღ. ლეონატი დაიღუპა ბრძოლაში ბერძებთან მაკედონიას დაეხმარა ანტიპატორის , რომელიც მჭიდროდ იქნა დაკავებული ლამიანთა ომში. ლისიმაქსს უკავშირდებოდა ომი თრაკელებთან. ვერაფერმა  შეუშალა პერდიკას უფლებამოსილების გაძლიერებას. მან დაიპყრო და გაანადგურა ქალაქების ქალაქ ლარანდასა და ისაურას პიზიდიაში, ხოლო მისმა ერთგულმა ევუმელებმა აჯანყებული სატრაპებით დაიწყეს ჯარის მოწვევა. ლეონატუსის გარდაცვალების შემდეგ, ევუმენმა დაიკავა მცირე ფრიგია, კარია (რომელიც ადრე ასანდერს ეკუთვნოდა), ასევე ლიქიასა და ფრიგიას, რომლებიც ადრე ანტიგონეს საკუთრებაში იყო.

პტოლემე, რომელმაც დაიპყრო ეგვიპტე, დაამტკიცა, რომ ინტელექტუალური და ხედვის მმართველი იყო და ამდიდრებდა თავის პროვინციის ეკონომიკასა და კეთილდღეობას. მან დაამარცხა ეგვიპტის ყოფილი სატრაპა - კლეომენესი, რომელიც სასტიკად ჩაგრავდა ადგილობრივ მოსახლეობას და გაძარცვა 8 ათასამდე ნიჭი, და იგი განსაჯა. დაპყრობილი კლეომენისის საგანძური, პტოლემემ გამოიყენა ის ჯარების მოსაგვარებლად, რომლებიც აპირებდა პერდიკას წინააღმდეგ.

პერდიკასმა მოიწვია მისი მომხრეების სამხედრო საბჭო. დღის წესრიგში იყო პტოლემეოს თვითნებობის საკითხი, რამაც დაიპყრო ალექსანდრეს სხეული, ასევე ანტიპატერისა და კრატერისადმი დაუმორჩილებლობა, რომლებმაც მიიღეს დამწყები სატრაპა ფრეგია ანტიგონე. იმის გამო, რომ მეამბოხე სამხედრო ლიდერები, რომლებსაც ჰქონდათ ძალაუფლება და ეწინააღმდეგებოდნენ იმპერიის ცენტრალურ ავტორიტეტს, უნდა დაესაჯათ, აუცილებელი იყო გადაწყვიტეთ, თუ სად უნდა შემოჭრილიყო პირველ რიგში - მაკედონიაში თუ ეგვიპტეში. მიუხედავად იმისა, რომ თავდაპირველად მაკედონიაზე თავდასხმა იყო (სავარაუდოდ, ოლიმპიადის დახმარებას უნდა დაეყრდნო, რომელიც ანტიპატერს სძულდა), ეგვიპტემ ეგვიპტე პირველადი სამიზნე აირჩია. არგუმენტი იყო ის ფაქტი, რომ პტოლემე ფლობდა სერიოზულ სამხედრო ძალას და როდესაც პერდიკკას ჯელესპონტის გავლით ჯარებით გადალახავდა, მას შეეძლო აზიაზე შეტევა. ამავდროულად, ანტიპატერმა და კრატერმა მძიმე ომით  შეძლეს ეტოელებთან, ხოლო პერდიკას იმედოვნებდნენ, რომ გაუმკლავდნენ მათ უპრობლემოდ, პტოლემეოს დასჯის შემდეგ.

იხ. ვიდეო

ძვ.წ. 321 წლის დასაწყისში. ე. პერდიკა, ორივე მეფის თანხლებით, ჯარი და საზღვაო ძალები ატალუსის მეთაურობით, ეწინააღმდეგებოდა ეგვიპტს. ეგეოსის ფლოტი კლიტის მეთაურობით დარჩა ჰელესპონტის დასაცავად ბალკანეთის შესაძლო შეჭრისაგან, ხოლო ევუმენი დარჩა აზიაში ჯარების სარდლად. მას დაქვემდებარებული იყო პერდიკი ალკეტას ძმა, ნეოპტოლის მიერ სომხეთის სატრაპეზო და "კილიკია ფილოტის" სატრაპი (მისი სატრაპი გადაყვანილ იქნა ფილოქსენში). ამავე დროს, ანტიგონიუსმა და კრატერმა, რომლებმაც მოულოდნელად დაამყარეს მშვიდობა ეტოლიელებთან, სწრაფად მიუახლოვდნენ ჰელესპონტს ჯარებთან. პტოლემესთან შეთანხმებული ხელშეკრულებით, ანტიპატერმა და კრატერმა, რომლებმაც პოლისპერონი მაკედონიის მმართველად დანიშნეს, უნდა გაერტყათ პერდიკახას უკანა ნაწილში, სწრაფად მიემართებოდნენ მცირე აზიის და სირიის გავლით, ხოლო პერდიკიას დამარცხების შემდეგ, კრატერს დაევალა აზია, ანტიპატერი - ევროპა. ძვ.წ. 321 წლის გაზაფხულზე ე. მაკედონური ჯარი კრატერის მეთაურობით და ფლოტი ანტიგონუსის კონტროლის ქვეშ იდგა ჰელესპონტზე

                              რეკლამა

იხ. ბმულზე . . . ➣➣➣➣➣➣➣➣➣

https://www.blogger.com/blog/post/edit/7934635821464264588/5420735817620022585?hl=ru