გრავიტაცია
სივრცის გამრუდების გაზომვა დედამიწის ორბიტაზე (მხატრვრის ნახატი)
გრავიტაცია — (მიზიდულობა, მსოფლიო მიზიდულობა, მძიმე) (ლათ. gravitas - , სიმძიმე) უნივერსალური ფუნდაამეტური ურთიერთქმედება ყველა მატერიალური სხეულებს შორის. ერთ-ერთი ოთხ ფუნდამენტურ ურთიერთქმედებას შორის (დანარჩენი ფუნდამენტური ურთიერთქმედებებია სუსტი ურთიერთქმედება, ძლიერი ურთიერთქმედება და ელექტრომაგნიტური ურთიერთქმედება), რომლის მეშვეობითაც მასის მქონე სხეულები ერთმანეთს იზიდავენ. ყოველდღიურ ცხოვრებაში გრავიტაციის გამოვლინებაა ის, რომ სხეულებს გააჩნიათ წონა და ისინი საყრდენის ან საკიდის არარსებობის შემთხვევაში დედამიწაზე ეცემიან. გრავიტაციის გავლენით სხეულები ერთმანეთს იზიდავენ, რაც არის დედამიწის, მზის, და სამყაროში არსებული მაკროსკოპული სხეულების უმეტესობის წარმოქმნის მიზეზი. გრავიტაციის გამო პლანეტები ბრუნავენ მზის გარშემო წრიულ ორბიტებზე. გრავიტაცია ღებულობა უკიდურესად მნიშვნელოვანი როლს სამყაროს სტრუქტურისა და ევოლუციის ჩამოყალიბებაში (ამყარებს კავშირს სამყაროს სიმკვრივესა და მისი გაფართოების სიჩქარეზე). განსაზღვრავს ასტრონომიული სისტემების წონასწორობასა და ირითადი პირობებს. გრავიტაციის გარეშე სამყაროში არ შეიქმნებოდა პლანეტები ვარსკვლავები, შავი ხვრელები. გრავიტაციული შეკუმშვა წარმოადგენს წყაროს ძირითადი ენერგია ადრეული სტადიისსამყაროს ევოლუციის.(თეთრი ჯუჯები, ნეტრონული ვარსკვლავები, შავი ხვრელები). იხ ვიდეო
კლასიკური ნექანიკის ჩარჩოში გრავიტაციის დაძაბულობა აღიწერება მსოფლიო მიზიდულობის კანონით
მსოფლიო მიზიდულობი კანონი
ცისმექანიკა იკვლევს სხეულების მოძრაობას სივრცეში მხოლოდ მოქედი გრავიტაციის პირობებში.
ძლიერ გრავიტაციულ ველში (ასევე გრავიტაციული ველი რელატივისტური სიჩქარით) იწყება გამოვლინება ფარდობითობის ზოგადი თეორიის.
შეცვლა გემეტრიის სავირცე-დროის
როგორც შედეგი ნიუტონის გრავიტაციის გადახრა.
პოტენციალის დაგვიანება, დაკავშირებული საბოლოო შიჩქარისას გავრცელაბა გრავიტაციული შეშფოთება
როგორც შედეგი, წარმოქმნა გრავიტაციული ტალღების
წრფივის ეფექტი : გრავიტაციას გააჩნია საკუთარი ურთიეთქმედება თავსთავში, ამიტომ სუპერპოზიციის პრინციპი ძლიერ ველში უკვე არ სრულდება.
იხ. ვიდეო
ძლიერი გრავიტაციული ველი - ასევე მოძრაობისას გრავიატაციული ველში რელავისტური სიჩქარით, დაწყებული გამოვლენა ფარდობითობის ზოგადი თეორიის (ფზთ) ფექტის.
გეომეტრიის შეცვლა სივცე-დროში
როგორც შედეგი, მიზიდულობის გადახრა ნიუტონის კანონიდან.
ექსპერიმენტური შემთხვევვები - აღმოცენება შავი ხვრელების
გრავიტაციული პოტენციალი, დაკავშირებული საბოლოოს სიჩქარესთან გავრცელების შეშფოთება
როგორც შედეგი გამოვლინება გრავიტაციული ტალღების
ეფექტი არაწრფივი : გრავიატაციას აქვს თავსითავში ურთიერთქმედება თავის თავთან, ამიტომ პრინციპი სუპერპოზიციის ძლიერ ველში უყვე არ მჟღავდნება.
ექსპერიმენტული გაზმოვმა კლება პერიოდის ბრინვის ორმაგი პულსარის PSR B1913+16 (ლურჯი წერტილები) მაღალი სიზუსტით შეესაბამება წინასწარმეტყველება (ფზთ) გრავიტაციული გამოსხივებაში (შავი მრუდი)
იხ. ვიდეო
Комментариев нет:
Отправить комментарий