ალიციკლური ნარეთები

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                   ალიციკლური ნარეთები

ციკლოპროპანი არის ყველაზე პატარა ალიციკლური ნაერთი.

ორგანულ ქიმიაში ალიციკლური ნაერთი შეიცავს ერთ ან მეტ ნახშირბადოვან რგოლს, რომლებიც შეიძლება იყოს გაჯერებული ან უჯერი, მაგრამ არ აქვთ არომატული ხასიათი. ალიციკლურ ნაერთებს შეიძლება ჰქონდეთ მიმაგრებული ერთი ან მეტი ალიფატური გვერდითი ჯაჭვი.

უმარტივესი ალიციკლური ნაერთებია მონოციკლური ციკლოალკანები: ციკლოპროპანი, ციკლობუტანი, ციკლოპენტანი, ციკლოჰექსანი, ციკლოეპტანი, ციკლოოქტანი და ა.შ. ბიციკლური ალკანები მოიცავს ბიციკლონდეკანს, დეკალინს და ჰუსანს. პოლიციკლური ალკანები მოიცავს კუბანს, ბასკეტანს და ტეტრაჰედრანს.

სპიროს ნაერთებს აქვთ ორი ან მეტი რგოლი, რომლებიც დაკავშირებულია მხოლოდ ერთი ნახშირბადის ატომით.

რგოლის დახურვის რეჟიმი მრავალი ალიციკლური ნაერთების წარმოქმნისას შეიძლება ვიწინასწარმეტყველოთ ბოლდუინის წესებით.

ოტო ვალახმა, გერმანელმა ქიმიკოსმა, მიიღო 1910 წლის ნობელის პრემია ქიმიაში ალიციკლურ ნაერთებზე მუშაობისთვის.

იხ. ვიდეო - Cis- and trans-isomers of alicyclic compounds