ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет - 

        მუსიკალური პაუზა - 4 - შემეცნება   

ილუსტრირებულია რობერტ ფლუდმა (1619)

იგულისხმება „აზროვნების, გამოცდილებისა და გრძნობების მეშვეობით ცოდნისა და გაგების მოპოვების გონებრივი მოქმედება ან პროცესი“. იგი მოიცავს ინტელექტუალური ფუნქციების და პროცესების ყველა ასპექტს, როგორიცაა: აღქმა, ყურადღება, აზროვნება, ინტელექტი, ცოდნის ფორმირება, მეხსიერება და სამუშაო მეხსიერება, განსჯა და შეფასება, მსჯელობა და გამოთვლა, პრობლემის გადაჭრა და გადაწყვეტილების მიღება, ენის გაგება და წარმოება. კოგნიტური პროცესები იყენებს არსებულ ცოდნას და აღმოაჩენს ახალ ცოდნას.

კოგნიტური პროცესები გაანალიზებულია სხვადასხვა პერსპექტივიდან სხვადასხვა კონტექსტში, განსაკუთრებით ლინგვისტიკის, მუსიკალოგიის, ანესთეზიის, ნეირომეცნიერების, ფსიქიატრიის, ფსიქოლოგიის, განათლების, ფილოსოფიის, ანთროპოლოგიის, ბიოლოგიის, სისტემური, ლოგიკის და კომპიუტერული მეცნიერების სფეროებში. შემეცნების ანალიზის ეს და სხვა მიდგომები (როგორიცაა განსახიერებული შემეცნება) სინთეზირებულია შემეცნებითი მეცნიერების განვითარებად სფეროში, პროგრესულად ავტონომიურ აკადემიურ დისციპლინაში.

❤❤იხ. ვიდეოო მუსიკალური პაუზა სიყვარულით უნდა მიუდგე საქმეს და ყოველთვის გამოგივა და სხვა ძალა ექნება და სურნელიც❤❤

სიტყვა შემეცნება მე-15 საუკუნიდან იღებს სათავეს, სადაც ის ნიშნავდა „აზროვნებას და ცნობიერებას“. ტერმინი მომდინარეობს ლათინური არსებითი სახელიდან cognitio („გამოკვლევა“, „სწავლა“ ან „ცოდნა“), მომდინარეობს ზმნიდან cognosco, con („ერთთან“) და gnōscō („ვიცი“) ნაერთისგან. მეორე ნახევარი, gnōscō, თავისთავად არის ბერძნული ზმნის, gi(g)nόsko (γι(γ)νώσκω, 'ვიცი' ან 'აღქმა').

ადრეული კვლევები

მიუხედავად იმისა, რომ თავად სიტყვა შემეცნებითი თარიღდება მე-15 საუკუნით,  კოგნიტურ პროცესებზე ყურადღება გამახვილდა თვრამეტი საუკუნეზე მეტი ხნის წინ, დაწყებული არისტოტელედან (ძვ. წ. 384–322 წწ.) და მისი ინტერესი გონების შინაგანი მოქმედებებისადმი და მათი გავლენა. ადამიანის გამოცდილება. არისტოტელემ ყურადღება გაამახვილა კოგნიტურ სფეროებზე, რომლებიც ეხება მეხსიერებას, აღქმას და გონებრივ გამოსახულებებს. იგი დიდ მნიშვნელობას ანიჭებდა იმის უზრუნველყოფას, რომ მისი კვლევები ეფუძნებოდა ემპირიულ მტკიცებულებებს, ანუ მეცნიერულ ინფორმაციას, რომელიც გროვდება დაკვირვებითა და კეთილსინდისიერი ექსპერიმენტებით. ორი ათასწლეულის შემდეგ, შემეცნების თანამედროვე კონცეფციებს საფუძველი ჩაეყარა განმანათლებლობის პერიოდში ისეთი მოაზროვნეების მიერ, როგორებიც არიან ჯონ ლოკი და დუგალდ სტიუარტი, რომლებიც ცდილობდნენ შეექმნათ გონების მოდელი, რომელშიც იდეები შეიძინეს, იმახსოვრებდნენ და მანიპულირებდნენ.

მეცხრამეტე საუკუნის დასაწყისში კოგნიტური მოდელები განვითარდა როგორც ფილოსოფიაში - განსაკუთრებით ავტორების მიერ, რომლებიც წერენ გონების ფილოსოფიაზე - ასევე მედიცინაში, განსაკუთრებით ექიმების მიერ, რომლებიც ცდილობენ გაიგონ, როგორ განკურნონ სიგიჟე. ბრიტანეთში, ამ მოდელებს სწავლობდნენ აკადემიაში მეცნიერები, როგორიცაა ჯეიმს სალი ლონდონის საუნივერსიტეტო კოლეჯში, და მათ იყენებდნენ პოლიტიკოსების მიერ 1870 წლის ეროვნული დაწყებითი განათლების აქტის განხილვისას.

როდესაც ფსიქოლოგია ევროპაში მზარდი სწავლის სფეროდ გაჩნდა, ხოლო ამერიკაშიც მოიპოვა მიმდევრები, მეცნიერები, როგორებიც არიან ვილჰელმ ვუნდტი, ჰერმან ებინგჰაუსი, მერი უაიტონ კალკინსი და უილიამ ჯეიმსი, თავიანთ წვლილს შესთავაზებენ ადამიანის შემეცნების შესწავლაში.

იხ. ვიდეო  - Когниция: Как Ваш Разум Может Вас и Удивить и Подвести - Crash Course Psychology #15