ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                        სუზენ ჰელმსი

სიუზენ ჯეინ ჰელმსი (ინგლ. Susan Helms დაიბადა 26 თებერვალი, 1958. Charlotte, North Carolina, U.S.) - პენსიაზე გასული შეერთებული შტატების საჰაერო ძალების გენერალ-ლეიტენანტი და ნასას ასტრონავტი. იგი იყო მე -14 საჰაერო ძალების მეთაური, კოსმოსური ერთობლივი ფუნქციონალური კომპონენტის სარდლალი კალიფორნიაში, ვანდენბერგის საჰაერო ძალების ბაზაზე. ჰელმსი იყო ხუთი ხომალდის ეკიპაჟის წევრი და იყო საერთაშორისო კოსმოსური სადგურის (ISS) რეზიდენტი 5 თვეზე მეტი ხნის განმავლობაში. ISS Expedition 2 – ში მონაწილეობის დროს, მან და ჯიმ ვოსმა ჩაატარეს 8 – საათიანი და 56 წუთიანი კოსმოსური გასეირნება, მათ დაამყარეს მსოფლიო რეკორდი ყველაზე გრძელი კოსმოსური გასეირნებისათვის (და ქალისთვის ყველაზე გრძელი კოსმოსური გასეირნება). ჰელმსი შეერთებული შტატების საჰაერო ძალებიდან ოფიციალურად პენსიაზე გავიდა 2014 წელს.

ჰელმსი უღებს  ფოტოს დედამიწას.

პირადი ცხოვრება

ჰელმსი დაიბადა შარლოტაში, ჩრდილოეთ კაროლინაში, მაგრამ ის ორეგონის პორტლენდს თავის მშობლიურ ქალაქად თვლის. მას სიამოვნებს ფორტეპიანოზე დაკვრა და სხვა მუსიკალური საქმიანობა, სირბილი, მოგზაურობა, კითხვა, კომპიუტერული ტექნიკები და სამზარეულო. იგი ცხოვრობს კოლორადოს სპრინგსში, კოლორადო. მისი მშობლები, პოლკოვნიკი (პენსიონერი, USAF) პატ და დორი ჰელმსი, ცხოვრობენ დენვერში, კოლორადოს შტატში. მას სამი და ჰყავს.

                                სამხედრო კარიერა

ჰელმსმა დაამთავრა აშშ-ს საჰაერო ძალების აკადემია 1980 წელს. მან გაიარა კომისია და დაინიშნა ეგლინის საჰაერო ძალების ბაზაზე, ფლორიდაში, როგორც F-16 იარაღის გამიჯვნის ინჟინერი საჰაერო ძალების შეიარაღების ლაბორატორიაში. 1982 წელს იგი გახდა F-15 იარაღის გამოყოფის მთავარი ინჟინერი. 1984 წელს ის აირჩიეს ასპირანტურაში. 1985 წელს მიიღო სტენფორდის უნივერსიტეტის აერონავტიკისა და ასტრონავტიკის მეცნიერებათა მაგისტრის წოდება და მიენიჭა აერონავტიკის ასისტენტ პროფესორის სტატუსი აშშ-ს საჰაერო ძალების აკადემიაში. 1987 წელს მან გაიარა საჰაერო ძალების საცდელი მფრინავების სკოლა ედვარდსის საჰაერო ძალების ბაზაზე, კალიფორნია. ერთ წლიანი ტრენინგის გავლის შემდეგ, ჰელმსი დაინიშნა USAF– ის გაცვლით ოფიცრად, კოსმოსური ინჟინერიის ტესტის დაწესებულებაში, კანადის ძალების ბაზა Cold Lake– ში, სადაც ის მუშაობდა ფრენის ტესტის ინჟინრად და პროექტის ოფიცრად. იგი ასრულებდა CF-18 ფრენის მართვის სისტემის სიმულაციის შექმნას კანადის ძალებისთვის, როდესაც ასტრონავტ პროგრამაში შეირჩა.

ჰელმსი დესტინის მოდულში

                                                                  

NASA– ში 12 – წლიანი კარიერის შემდე, რომელიც 211 დღეს მოიცავდა კოსმოსში, ჰელმსი დაბრუნდა აშშ – ს საჰაერო ძალებში 2002 წლის ივლისში, HQ USAF Space Command– ში პოზიციის დასაკავებლად. კოლორადოს შტატში, კოლორადოს სპრინგსის საჰაერო ძალების კოსმოსური სარდლობის მოთხოვნების დირექტორატის კოსმოსური უპირატესობის განყოფილების უფროსის თანამდებობაზე მუშაობის შემდეგ, იგი მსახურობდა 45-ე კოსმოსური ფრთის მეთაურის მოადგილედ პატრიკის საჰაერო ძალების ბაზაზე კანავერალის კონცხთან, ფლორიდა. შემდეგ იგი მუშაობდა საჰაერო განათლებისა და სწავლების სარდლობის ოპერაციების დირექტორის მოადგილედ რენდოლფის საჰაერო ძალების ბაზაზე სან-ანტონიოში, ტეხასის შტატში. ჰელმსი მსახურობდა Return To Flight სამუშაო ჯგუფში კოლუმბიის ავარიის შემდეგ  იგი 2006 წლის ივნისში დაწინაურდა და დაწინაურების იმავე დღეს გახდა 45-ე კოსმოსური ფრთის მეთაური.

იხ. ვიდეო - The Final Frontier: A Conversation with Astronaut Susan Helms -  The lure of exploration, particularly of the “final frontier,” continues to fuel the imagination of humankind. And many advances in science and technology have resulted from space exploration as well. Wilson Center Board of Trustees member, Susan Helms, has logged 5,064 hours in space, including a world record spacewalk of nearly 9 hours. She shares reflections of her time off planet and her thoughts on the future of space travel and exploration with host John Milewski in this special edition of Wilson Center NOW.

 

Guest

Lt. Gen. Susan Helms, USAF (Ret.), is a former NASA astronaut and a current member of the Wilson Center’s Board of Trustees. She was a crew member on 5 shuttle missions and also served about the International Space Station. Her time on the space station included a record setting 8 hours and 56 minutes spacewalk. Helms graduated from the U.S. Air Force Academy in 1980. She received her commission and was assigned to Eglin Air Force Base, Florida, as an F-16 Weapons Separation Engineer with the Air Force Armament Laboratory. In 1982, she became the lead engineer for F-15 weapons separation. In 1984, she was selected to attend graduate school. She received her degree from Stanford University in 1985 and was assigned as an assistant professor of aeronautics at the U.S. Air Force Academy. In 1987, she attended the Air Force Test Pilot School at Edwards Air Force Base, California. After completing one year of training as a Flight Test Engineer, Helms was assigned as a U.S. Air Force Exchange Officer to the Aerospace Engineering Test Establishment, Canadian Forces Base, Cold Lake, Alberta, Canada, where she worked as a Flight Test Engineer and project officer on the CF-18 aircraft. She was managing the development of a CF-18 Flight Control System Simulation for the Canadian Forces when selected for the astronaut program. As a Flight Test Engineer, Helms flew in 30 different types of U.S. and Canadian military aircraft.

 

After a 12-year NASA career that included 211 days in space, Helms returned to the U.S. Air Force in July 2002 to take a position at Headquarters U.S. Air Force Space Command. In June of 2006, she was appointed a Brigadier General and became Commander of the 45th Space Wing and Director, Eastern Range, Patrick Air Force Base, Florida. As the 45th Space Wing Commander, she was responsible for the processing and launch of U.S. Government and commercial satellites from Cape Canaveral Air Force Station, Florida. From November 2006 to January 2011 she served as the Director of Plans and Policy for the United States Strategic Command (USSTRATCOM), Offutt Air Force Base, Nebraska, where she earned the rank of Major General. In 2011, she was appointed to the rank of Lieutenant General and became Commander, 14th Air Force (Air Forces Strategic), Air Force Space Command and Commander, Joint Functional Component Command for Space (JFCC SPACE), USSTRATCOM, Vandenberg Air Force Base, California. As the Commander of 14th Air Force, General Helms leads more than 20,500 personnel, who are responsible for providing missile warning, space superiority, space situational awareness, satellite operations, space launch and range operations. As Commander, JFCC SPACE, she directs all assigned and attached USSTRACOM forces in providing tailored, responsive, local and global space effects in support of national, USSTRATCOM and combatant commander objectives.

ჰელმსის პორტრეტი ნასაში

ჰელმსი გენერალ-მაიორის თანამდებობამდე მივიდა 2009 წლის აგვისტოში. იგი მსახურობდა აშშ – ს სტრატეგიული სარდლობის გეგმისა და პოლიტიკის დირექტორად, ნებრასკის ოფუტის საჰაერო ძალების ბაზაზე. იგი უშუალოდ პასუხისმგებელი იყო აშშ-ს სტრატეგიული სარდლობის მეთაურის წინაშე ეროვნული უსაფრთხოების პოლიტიკის შემუშავებასა და განხორციელებაში; სამხედრო სტრატეგია და ხელმძღვანელობა; კოსმოსისა და იარაღის დასაქმების კონცეფციები და პოლიტიკა; იგი ასევე პასუხისმგებელი იყო ქვეყნის სტრატეგიული ომის გეგმის, მებრძოლების მეთაურების სტრატეგიული მხარდაჭერის გეგმების და გლობალური საშიში მისიის დაგეგმვისთვის.

2011 წლის იანვარში ჰელმსი დაინიშნა გენერალ-ლეიტენანტად და აიღო მეთაურის, მე -14 საჰაერო ძალების, საჰაერო ძალების კოსმოსური სარდლობისა და მეთაურის და აშშ-ს სტრატეგიული სარდლობა.

როგორც ფრენის ტესტის ინჟინერი, ჰელმსი გაფრინდა 30 სხვადასხვა ტიპის აშშ და კანადის სამხედრო თვითმფრინავით.

2013 წელს ჰელმსი პრეზიდენტმა ბარაკ ობამამ წარადგინა საჰაერო ძალების კოსმოსური სარდლობის ვიცე მეთაურად. სენატორმა კლერ მაკკასილმა ნომინაცია დროებით დააყოვნა, რადგან ჰელმსი არ დაემორჩილა სექსუალური ძალადობის ბრალდებას, რასაც მოჰყვა მისი გათავისუფლება USAF– დან. როგორც ჰელმსის ადვოკატმა განმარტა, ჰელმსი თვლიდა, რომ პროკურატურამ ვერ დაადასტურა თავისი საქმე გონივრული ეჭვის მიღმა სტანდარტით. ობამამ საბოლოოდ მოხსნა ჰელმსის ნომინაცია და იგი პენსიაზე გავიდა საჰაერო ძალებიდან 2014 წელს.

იხ. ვიდეო - Сьюзан Хелмс , член Зала славы женщин Колорадо, 2018 г.