ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                                    სალბი

მდელოს სალბი (Salvia pratensis).მცენარის ზოგადი ხედი.

Salvia (/ˈsælviə/) არის მცენარეთა უდიდესი გვარი სალბისებრთა ოჯახისა Lamiaceae, თითქმის 1000 სახეობის ბუჩქნარით, ბალახოვანი მრავალწლიანი ნარგავებითა და ერთწლოვანი მცენარეებით. Lamiaceae-ში, Salvia არის Mentheae ტომის ნაწილი Nepetoideae-ის ქვეოჯახში. რამდენიმე გვარიდან ერთ-ერთი, რომელსაც საყოველთაოდ მოიხსენიებენ როგორც სალბი, ის მოიცავს ორ ფართოდ გამოყენებულ ბალახს, Salvia officinalis (საერთო სალბი, ან უბრალოდ "სალბი") და Salvia rosmarinus (როზმარინი, ადრე Rosmarinus officinalis).

გვარი გავრცელებულია ძველ სამყაროსა და ამერიკაში (900-ზე მეტი სახეობა), მრავალფეროვნების სამი განსხვავებული რეგიონით: ცენტრალური და სამხრეთ ამერიკა (დაახლოებით 600 სახეობა); ცენტრალური აზია და ხმელთაშუა ზღვა (250 სახეობა); აღმოსავლეთ აზია (90 სახეობა).

ეტიმოლოგია

სახელწოდება Salvia მომდინარეობს ლათინურიდან salvia (ბრძენი), salvus (უსაფრთხო, უსაფრთხო, ჯანსაღი), ზედსართავი სახელიდან, რომელიც დაკავშირებულია salūs (ჯანმრთელობა, კეთილდღეობა, კეთილდღეობა ან ხსნა) და salvēre (ჯანმრთელობის გრძნობა, განკურნება). პლინიუს უფროსი იყო პირველი ავტორი, რომელიც ცნობილია რომაელების მიერ მცენარეს სახელად "სალვია", რომელიც, სავარაუდოდ, აღწერდა Salvia გვარის სახეობას, Salvia officinalis.

საერთო თანამედროვე ინგლისური სახელწოდება sage მომდინარეობს შუა ინგლისური sawge-დან, რომელიც ნასესხები იყო ძველი ფრანგული სოუსიდან, ლათინური salvia-დან (ბოტანიკური სახელის წყარო). როდესაც გამოიყენება მოდიფიკატორების გარეშე, სახელწოდება "სალბი" ზოგადად აღნიშნავს Salvia officinalis-ს ("საერთო ბრძენი" ან "კულინარიული ბრძენი"), თუმცა იგი გამოიყენება მოდიფიკატორებთან ერთად გვარის რომელიმე წევრის აღსანიშნავად. ორნამენტულ სახეობებს ჩვეულებრივ მოიხსენიებენ მათი გვარის სახელით Salvia.

იხ. ვიდეო - Специи. Шалфей / ENG SUB

სტომატიტის დროს სალბის ფოთლების ნაყინი დაგეხმარებათ - აიღეთ სალბის ფოთოლი დააქუცმაცეთ, 4 ჩაი კოვზს დაასხით 2 ჩაის ჭიქა მდუღარე წყალი გააჩერეთ 30 წუთი  და გადაწურეთ  გაოივლეთ დღეში რამდნეჯერმე.

სალბის ნაყენებსა და ნახარშებს ძირითადად იყენებენ როგორც ანთების საწინააღმდეგო ბაქტერიოსტატიკური თვისებების, მადეზინფიცირებელ საშუალებას პირის ღრუში და ყელში გამოსავლებად სტომატიტების, ზედა სასუნთქი გზების კატარის დროს.

ხალხურ მედიცინაში სალბის ფოთლები გამოიყენება გასტრიტების, კოლიტის, ღვიძლის, თირკმელების დაავადების, ბრონქიტების დროს, აგრეთვე როგორც ამოსახველებელი, ხველის შემარბილებელი, შარდმდენი საშუალება.მის ნაყენს იყენებენ აგრეთვე როგორც კოსმეტიკურ საშუალებას ფერისმჭამელების სამკურნალოდ. ამისათვის ნაყენს შემდეგნაირად ამზადებენ: 1 ჩაის კოვზ დაქუცმაცებულ ფოთოლს ასხამენ 1 ჩაის ჭიქა მდუღარეს, ადუღებენ არაუმეტეს 5 წუთისა, ხმარობენ თბილი საფენების სახით.