вторник, 5 апреля 2022 г.

კონდენსირებული გარემოს ფიზიკა

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

   კონდენსირებული გარემოს ფიზიკა

ფაზები - ფაზური გადასვლები

არის ფიზიკის ნაწილი რომელიც სწავლობს ე.წ. კონდესირებულ მდგომარეობაში მყოფ მასალებს. უპირველესად ესაა მყარი სხეულები, ასევე სითხეები. კონდესირებულ მდგომარეობათა რიცხვში ასევე მოაზრება ზეგამტარული და ზედენადი ფაზა, ბოზე-აინშტაინის კონდესატი და ა.შ.

კონდენსირებული გარმოს ფიზიკა არის ფიზიკის ყველაზე პოპულარული ნაწილი. ამერიკელი ფიზიკოსების დაახლოებით ერთი მესამედი სწორედ ამ მიმართულებით მოღვაწეობს. ფიზიკის ეს მიმართულება მჭიდროდაა შეკავშირებული ქიმიასთან, მასალათმცოდნეობასთან, ინჟინერიასა და ნანოტექნოლოგიებთან.

მეოცე საუკუნის 40-იან წლებში, ისეთი დისციპლინები როგორიცაა კრისტალოგრაფიამეტალურგია და მაგნეტიზმი ცალკეულ დარგებად მიიჩნეოდა. თუმცა მოგვიანებით ისინი გაერთიანდნენ ერთ დარგში — მყარი სხეულის ფიზიკა. 60-იანი წლებიდან ამ სიას დაემატა სითხეების ფიზიკაც, რის შემდეგაც აქტუალობა დაკარგა ტერმინმა „მყარი სხეულის ფიზიკა“ და უფრო მისაღები გახდა „კონდესირებული გარემოს ფიზიკა“

დაახლოებით 1960-იან წლებში, მყარი მდგომარეობის ფიზიკის სხვადასხვა მონაკვეთები და სითხეების ფიზიკურ თვისებებზე მიძღვნილი სექციები დაიწყო გამოყოფა შედედებული მატერიის ფიზიკის დიდ მონაკვეთად, ასეთი მედიისთვის ზოგადი თეორიული მიდგომების გავრცელების გამო . ფიზიკოსის ფილიპ უორენ ანდერსონის თქმით, ტერმინი მის მიერ იყო პოპულარული აშშ-ში, როდესაც მან შეცვალა თავისი ჯგუფის სახელი კავენდიშის ლაბორატორიებში მყარი მდგომარეობის თეორიიდან შედედებული მატერიის თეორიით 1967 წელს, რადგან მათ სჯეროდათ, რომ ეს ასე არ იყო. გამორიცხავს მათ ინტერესებს სითხეების, ბირთვული ნივთიერების შესწავლით. სახელწოდება „კონდენსირებული მატერია“ ევროპაში რამდენიმე წელია არსებობს, განსაკუთრებით ჟურნალის სახით, რომელიც გამოქვეყნდა Springer-Verlag-ის მიერ ინგლისურ, ფრანგულ და გერმანულ ენებზე, სახელწოდებით Condensed Matter Physics 1963 წლიდან. 1960-იანი და 1970-იანი წლების დაფინანსების პირობები და ცივი ომის პოლიტიკა ასევე იყო ფაქტორები, რომლებმაც აიძულა ზოგიერთმა ფიზიკოსმა უპირატესობა მიანიჭოს სახელს „შედედებული მატერიის ფიზიკა“, რომელიც ხაზს უსვამს ზოგად სამეცნიერო პრობლემებს, რომლებსაც ფიზიკოსები აწყდებიან მყარი, სითხე და სხვა რთული ნივთიერებების შესწავლისას. „მყარი მდგომარეობის ფიზიკას“ ხშირად ასოცირდება ლითონებისა და ნახევარგამტარების სამრეწველო გამოყენებასთან. Bell Telephone Laboratories იყო ერთ-ერთი პირველი ინსტიტუტი, რომელმაც ჩაატარა კვლევითი პროგრამა შედედებული მატერიის ფიზიკაში.

ცნობები „შეკუმშულ“ მდგომარეობაზე შეიძლება მომდინარეობდეს ადრინდელ წყაროებში. მაგალითად, 1943 წლის წიგნის „სითხეების კინეტიკური თეორიის“ შესავალში, იაკოვ ფრენკელმა თქვა, რომ „სითხეების კინეტიკური თეორია უნდა იყოს მყარი სხეულების კინეტიკური თეორიის განზოგადება და გაფართოება. ფაქტობრივად, უფრო სწორი იქნებოდა მათი გაერთიანება შედედებული სხეულების იმავე სახელწოდებით“.

შესასწავლად ხელმისაწვდომი სისტემებისა და ფენომენების მრავალფეროვნება აქცევს შედედებული მატერიის ფიზიკას ყველაზე აქტიურ დარგად თანამედროვე ფიზიკაში: ამერიკელი ფიზიკოსების მესამედი თავს ასახელებს როგორც შედედებული მატერიის ფიზიკოსებს, ხოლო შედედებული მატერიის ფიზიკის განყოფილება ყველაზე დიდი განყოფილებაა. ამერიკული ფიზიკური საზოგადოება . ეს სფერო მჭიდროდ არის დაკავშირებული ქიმიასთან, მასალების მეცნიერებასა და ნანოტექნოლოგიასთან, ასევე ატომურ ფიზიკასა და ბიოფიზიკას. შედედებული მატერიის თეორიული ფიზიკა იყენებს ელემენტარული ნაწილაკების ფიზიკისა და ბირთვული ფიზიკის მნიშვნელოვან ცნებებსა და მეთოდებს. მატერიის შედედებული მდგომარეობის ფიზიკაში ცენტრალური ადგილი უკავია კვაზინაწილაკების ცნებას, როგორც გარემოს ელემენტარულ აგზნებას. ამიტომ, ისინი ასევე განიხილავენ მატერიის შედედებული მდგომარეობის ალტერნატიულ განმარტებას, როგორც „ნაწილაკთა ანსამბლი, რომლის მოცულობა მოცემულ გარე პირობებში განისაზღვრება მხოლოდ ნაწილაკებს შორის ურთიერთქმედების ძალებით.
იხ. ვიდეო - ალექსანდრე ბარნაველი | რბილი კონდენსირებული გარემო და ელექტრული ორმაგი ფენები - სანდრომ 2012 წელს ი.ვეკუას სახელობის 42-ე ფიზ.მათ. სკოლა დაამთავრა. 2012-2013 წელს სწავლობდა თბილისის თავისუფალი უნივერსიტეტის ფიზიკის საბაკალავრო პროგრამაზე, ხოლო 2013-2016 წლებში კი - თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი • Tbilisi State University
-ში ფიზიკის საბაკალავრო პროგრამაზე, სადაც მან საბაკალავრო ნაშრომი ასტროფიზიკის დარგში დაიცვა. 2016-2018 წლებში იგი თეორიული ფიზიკის მაგისტრატურაზე უტრეხტის უნივერსიტეტში (Utrecht University
, ნიდერლანდები) სწავლობდა, სადაც სამაგისტრო ნაშრომი კოსმოლოგიის დარგში დაიცვა. ხოლო 2019 წლის ნოემბრიდან კი მან უტრეხტის უნივერსიტეტში რბილი კონდენსირებული გარემოს მიმართულებით (Soft Condensed Matter) დაიწყო სადოქტორო ნაშრომზე მუშაობა და სწავლობს დროში ცვლადი ელექტრული ორმაგი ფენების მქონე სისტემებს.



  

Комментариев нет:

უძველესი უცხოპლანეტელები (სერიალი)

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -   უძველესი უცხოპლანეტელები (სერიალი) ინგლ. Ancient Aliens Ancient Aliens არის ამერიკული...