ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                         ჯონ ბარდინი

                                                     

(ინგლ. John Bardeen; დ. 23 მაისი, 1908 — გ. 30 იანვარი, 1991) — ამერიკელი ფიზიკოსი, ერთადერთი ადამიანი, რომელმაც ორჯერ მიიღო ნობელის პრემია ფიზიკაში: პირველად 1956 წელს, ვილიამ შოკლისა და ვოლტერ ბრეტანთან ერთად ტრანზისტორის გამოგონებისთვის, ხოლო მეორედ 1972 წელს, ლეონ კუპერთან და ჯონ შრიფერთან ერთად ზეგამტარობის მიკროსკოპული თეორიის შექნისთვის (ე.წ. ბკშ თეორია).

ელექტრონ ინდუსტრიაში ტრანზისტორებს ძალიან დიდი ადგილი უკავიათ - მასთან არის დაკავშირებული პრაქტიკულად ყველა თანამედროვე ელექტრული მოწყობილობა, ტელეფონიდან დაწყებული კომპიუტერებით დამთავრებული. ბარდენმა განავითარა ზეგამტარების ფიზიკა, რასაც დიდი გამოყენება აქვს მრავალ სფეროში, მაგალითად ბირთვული მაგნიტური რეზონანსი (ბმრ), მაგნიტორეზონანსული ტომოგრაფია და სხვა.

იხ. ვიდეო

1938 წლის შემოდგომაზე ბარდენმა აიღო მინესოტას უნივერსიტეტის ასისტენტ პროფესორის მოვალეობა. 1941 წელს დაიწყო მსოფლიო ომი და კოლეგებმა დაარწმუნეს ბარდინი სამუშაოდ წასულიყო აშშ -ს საზღვაო ძალების საარტილერიო ლაბორატორიაში. ის იქ უნდა ემუშავა ოთხი წლის განმავლობაში. 1943 წელს იგი მიიწვიეს მანჰეტენის პროექტში მონაწილეობის მისაღებად, მაგრამ მან უარი თქვა ოჯახის მიზეზების გამო. საარტილერიო ლაბორატორიაში გაწეული სამსახურისთვის, მას მიენიჭა მედალი სახელმწიფო სამსახურისათვის. მეორე მსოფლიო ომის ბოლოს, ბარდენმა სცადა აკადემიაში დაბრუნება. თუმცა, მინესოტას უნივერსიტეტმა ვერ გააცნობიერა ახალგაზრდა სფეროს მნიშვნელობა - მყარი მდგომარეობის ფიზიკა. მას შესთავაზეს მხოლოდ მცირე ხელფასი. მყარი მდგომარეობის ფიზიკის ცოდნამ ბარდენი ფასდაუდებელი ფიგურა გახადა Bell Labs– ისთვის, რომელმაც ახლახანს გახსნა მყარი სახელმწიფო განყოფილება. დაიმახსოვრა, რომ უნივერსიტეტმა მხარი არ დაუჭირა მის კვლევას, მან 1945 წელს გადაწყვიტა მიიღოს Bell Labs– ის მაცდური შემოთავაზება. ბელის ლაბორატორიები 1945 წლის ოქტომბერში ბარდენმა დაიწყო მუშაობა ბელის ლაბორატორიებში. ის და მისი ოჯახი გადავიდნენ სამიტზე, ნიუ ჯერსი, რომელიც ავტობუსით იყო მიურეი ჰილლის კვლევითი კამპუსიდან. ის კვლავ დაუმეგობრდა ვალტერ ბრატეინს, რომელსაც მანამდე მისი ძმის მეშვეობით ხვდებოდა. ბრატეინის ძმა ასევე იყო პრინსტონის ასპირანტი. 1947 წლის 23 დეკემბერს ბარდენმა, ბრატეინმა და უილიამ შოკლიმ (იმ დროს ბარდენის მენეჯერმა) შექმნეს ტრანზისტორი.