ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

        თალიბანი რუსეთი და შუა აზია

                                           

                მაშ ასე ავღანეთში მოვიდნენ თალიბანები რ-იც რუსეთში აკრძალული ტერორისტული ორგანიზაციდ არის გამოცხადებული. თალიბანების წარმოამდგენლებს ხვდება რუსეთის საგარეო მინსტრი ლავროვი თალიბანი თითქოსდა პირდება რომ რუსეთის მოკავშირეებს შუა აზიას არ შეეხებიან და როგორც რუსი ექსპერტები ამბობენ ეს უფრო წინასწარ მომზადებას გავს როცა ადრე თუ გვიან ორ მხარეს რუსეთს და თალიბანებს მოუწევთ ომი, ამის მიზეზი კი არა მარტო მთელი ისტორია და აილსამური სალაფიტური მოძრაობა არის არამედ ეთნიკური ფაქტორიც და ამ ომიც.  სამქოალოქო ომის საწყისებიც ავღანეთში..

იხ.ვიდეო რუსეთს ელოდება თალიბანების შეჭრა რუსების სამხედრო შეიარაღებას გადასროლა შუა აზიაში

რას ამობობენ რუსი ექსპერეტები და რისი შიში აქვთ რუსებს

ბუნებრივია რაზეც არის საუბარი აბსოლიტური სიმართლეა და რუსებმა იციან ამის შესახე პირველ რიგში რომ მოუწევთ ომი თალიბანებთან მრავალი წელი როგორც ეს იყო ადრე სსრკს დროს განსხავება კი ის იქნება რომ ქართველბს არ მოუწევთ ომი.

მოძრაობა თალიბანებს არ შეიძლება ენდოს რუსეთის ხელისიფლება, წინაამღდეგ ვიანიდან მას შეუძლია საფრთხე შეუქმნას ტერორისტული აქივობის ტალღით მეზობელ ქვეყნებში. ამის შესახებ სახედრო ექსპერტმა და პოლიტოლოგმა განაცხადა ლენტა.რუ მისი აზრით რუსეთი სერიზულ შეცდომას უშვებს ტერორისტებთან მოლაპარაკებით მოსოვში კი არ უნდა იყოს დაკავებულით არამედ უნდა დააპატიმროს. 

რუსი სახედრო ექსპერტი ალექსეი ლეონოვის აზრით თალიბანების ხელისუფლებაში მოსვლი შემდეგ ისლამური სახელწიფოს ახალი პროექტი და აღზევება იქნება ამიოტომ იმათი სიტყვებს ვინც ტერორიტული ორგანზაც არ აღირებული არ შეიძება ენდო. სურვილი კონტაქტში შესვლა ახალ მართველებთან ტრაგიკულია შედეგბეით შეიძლება დასრულდეს გააფრთხილა მან. 

მართაც საინტერესოა - თალიბანებმა თქვეს შემდეგი პირველი რომ ისინი არ დაუშვებენ ავღანეთში მესამე მხარეს ავღანეთში რაც რბილად რომ ვთქვათ ნონსესია შეგეახსენებთ რომ რა იყო ამარიკის შესვლის მიზეზი ვაღანეთში მაშინაც ამერიკამ მოსთხოვა ბივნ ლადენის (ამყაიდის ლიდერის) გაადცემა თალიბანებს რაზეც უარი მიიღეს და თუ ასე უინდოდატთ მაშინ 20 წელი რატომ იომეს. მეორე ნარკობინზეს ავლაგმავთო ესე გაუგებარია რბილად რომ ვთქვათ ვინაიდან ერთადერთი შემოსავალი თალიბენების არის ნარკოვაჭრობა არის.

პირველ ქვეყანს რომელსაც დაარტყვას თალიბანები ტაჯიკეთია ყველაზე სუსტი ქვეყანა და დიდი საზღვარა ძალინ რთული ტერიტორიით ბადახშანის რაიონი კი კავკასიაზე უარესი რთული რელიფია და ისლამიტებით. რტაომ ტაჯიკეთი აჰმად შახ მასუდი რომელიც თალიბანებს ებრძოდა ტაჯიკი იყო რ-იც ალქაიდამ მოკლა. რეალურად კი ძალავინც ეხლა მტრობს თაჯიკებისა და უბეკებისგან შედგენა ვიანიდა ტალიბან ირი მოძრაობა მაინც უფრო პუშტუნეისგან შედგება ეხლა კი მისი ვაჟი აპირებს ომ თალიბანების წინაამღდეგ ბუნებრივია თალიბანებს მოუწევთ ომი მათან და შევიწროება ჩრდ. მიმართულებით ტაჯიკეთისკენ ეს იციან ყველამ ხოლო საზღავზე რაიქნება ყველას წამოგვიდგენია მოკლედ შემდეგი ტალღას უნდა ველოდოთ ომის მსველელობა. 

                                                                   

აჰამდ შაჰ მასუდის მაზოლეული

                 ჩრდილოეთის ალიანსი

მოჯაჰედების შვიდი პარტიიდან ერთ–ერთის საფუძველზე ჩამოყალიბდა ჯამიათ–ისლამი— პარტია, რომელსაც 1980–ან წლებში თავისი რეზიდენცია ჰქონდა პაკისტანის ქალაქ პეშავარში. ხოლო 1989 წლისათვის ჩამოყალიბდა, აგრეთვე, პარტია ხებზ–ე ვახდატი ("ერთობა"), რომელიც შეიქმნა ხაზართა ინტერესების დამცველი პარტიისა და მცირე შიიტური დაჯგუფებების შერწყმის შედეგად. შიიტური დაჯგუფებების ბაზა, მანამდე, ირანის დედაქალაქ თეირანში მდებარეობდა.

1991 წელს დაიშალა საბჭოთა კავშირი, რომელიც მხარს უჭერდა ავღანეთის კომუნისტურ ხელისუფლებას და აიარაღებდა მათ საწვავითა და საბრძოლო მასალებით. მხარდამჭერთა გარეშე დარჩენილ ავღანეთის ხელმძღვანელობას აუჯანყდნენ ქვეყნის ჩრდილოეთში გაერთიანებული ძალებით ავღანელი ტაჯიკების ლიდერი აჰმად–შაჰ მასუდი, უზბეკთა ლიდერი აბდულ რაშიდ დუსტუმი, ხაზარ–შიიტთა პასრტიის ლიდერი აბდულ ალი მაზარი და ავღანელი ისმაილიტების ლიდერი მანსურ ნადერი. 1992 წლის აპრილში ავღანეთის კომუნისტურმა ხელისუფლებამ არსებობა შეწყვიტა. ჩრდილოეთის ალიანსი პუშტუნ მოჯაჰედთა რაზმების მოსვლამდე ჩქარობდა (და მოახერხა კიდეც) ქალაქ ქაბულში შესვლას, რათა ხელში ჩაეგდო დედაქალაქში ხელსაყრელი პოზიციები.

ახალშექმნილი ხელისუფლება (რომელშიც მასუდს ეკავა თავდაცვის მინისტრის პოსტი) აერთიანებდა თითქმის ყველა ძირითად პარტიას, მაგრამ ის აღმოჩნდა დღენაკლული, დაიშალა და დაიწყო შეტაკებები მტრულად განწყობილ პარტიებსა და ფრონტებს შორის. ამ შინაგან წინააღმდეგობებს დასასრული დაუდო მოძრაობა "თალიბანმა", რომელმაც 1996 წელს აიღო ქაბული.

მას შემდეგ, რაც მსოფლიო საზოგადოებრიობა შეშფოთდა თალიბანის მოქმედებით, ჩრდილოეთის ალიანსი აჰმად–შაჰ მასუდის მიერ იქნა რეორგანიზებული და აღდგენილი. მან მოახერხა ნდობის აღდგენა დასავლეთის მრავალ ქვეყანასა და მათ მოკავშირეებში, შეიძინა ახალი შეიარაღება და ავღანეთის ჩრდილოეთ ნაწილზე, ქვეყნის ტერიტორისს თითქმის 15%–ზე მოახერხა კონტროლის დამყარება. ეს იყო, ძირითადად, ტაჯიკებითა და უზბეკებით დასახლებული ტერიტორიები.

1999 წლისათვის ჩრდილოეთის ალიანსს უკვე მჭიდრო კავშირი ჰქონდა ცერეუ–სთან, რის შესახებაც მაშინდელი ხელმძღვანელი ჯორჯ ტენეტი წერდა თავის წიგნში "შტორმის ცენტრი", რომ 11 სექტემბრის ამბების შემდეგ, ორი წლის განმავლობაში ცერეუ–ს თავისი ჯგუფი ჰყავდა განლაგებული ავღანეთის ჩრდილოეთ რეგიონში ჩრდილოეთის ალიანსის კონტროლირებად ტერიტორიებზე, კეძოდ, პანჯერის ხეობაში, სადაც მათ მოახერხეს ხუთჯერ შეხვედროდნენ ალიანსის ხელმძღვანელებს, მათ შორის, უპირველეს ყოვლისა, მეთაურს აჰმად_შაჰ მასუდს.

ალიანსი აჰმად–შაჰ მასუდის გარდაცვალების შემდეგ

2001 წლის 9 სექტემბერს 2 ტერორისტი–თვითმკვლელი, ჟურნალისტის ნიღაბქვეშ, ინტერვიუს იღებდა აჰმად–შაჰ მასუდისაგან. მოულოდნელად პირდაპირ ტელეეკრანის წინ მოხდა აფეთქება. ასაფეთქებელი მოწყობილობა დამონტაჟებული იყო ერთ–ერთ ტელეკამერაში. აჰმად–შაჰი გარდაიცვალა, თუმცა ერთი კვირის განმავლობაში საზოგადოებას, მასუდის ახლო ნათესავბსაც კი, უმალავდნენ ამ ფაქტს მოწმეები. მაღალი თანამდებობის პირები ამტკიცებდნენ, რომ ავღანეთის მხედართმთავარი დაჭრილია, მაგრამ მისი სიცოცხლე არ არის საფრთხეში. ცნობები არ დადასტურდა. მასუდი მიღებული ჭრილობებით გარდაიცვალა. 2001 წლის 16 სექტემბერს ის დაკრძალეს პანჯშერის ხეობაში.

აჰმად–შაჰ მასუდის მემკვიდრე გახდა 44 წლის გენერალი მუჰამედ ფაჰიმხანი. ჯერ კიდევ 13 სექტემბერს, ის ოფიციალურად იქნა წარდგენილი სასწრაფოდ შეკრებილ სხდომაზე დუშანბეში, ირანის, რუსეთის, ინდოეთის, ტაჯიკეთის, უზბეკეთის ოფიციალური პირების წინაშე. მუჰამედ ფაჰიმხანი კარგად არის ცნობილი. მან დაამთავრა ქაბულის უნივერსიტეტის თეოლოგიური ფაკულტეტი, იბრძოდა ჯერ კიდევ საბჭოთა არმიის წინაარმდეგ. 1992 წელს დანიშნულ იქნა უშიშროების მინისტრად, ხოლო უკანასკნელ წლებში აჰმად–შაჰ მასუდის მრჩევლად.

                                      იხ. ვიდეო ვინ დაეხმარა თალიბანებს და ვინ რას მოიგებს