ცივი ომი

                                          ცივი ომი

ბერლინის კედელი ბრანდენბურგის კარიბჭის ფონზე, საგუშაგო C ბერლინში, ჯარები ჩეხოსლოვაკიაში, ამერიკული თვითმფრინავი საბჭოთა გემზე კუბის კრიზისის დროს, დემონსტრაცია ბერლინის კედელთან, მიხაილ გორბაჩოვის მიერ ქიმიური განიარაღების შესახებ შეთანხმების ხელმოწერა. და ჯორჯ ბუში.

პოლიტიკური ტერმინი, რ-იც გამოიყენებოდა გლობალური გეოპოლიტიკური, სახედრო ეკონომიკური იდეოლოგიური დაპირისპირებისას 1946-1991წწ საბჭოთა კავშირსა და მისი მოკავშირეების ერთ მხარეს და მეორე მხარეს აშშ და მის მოკავშრებს. ეს ომი არ გადარზდილა გლობალურ ცხელ ომში და ძირითადად წარმოადგენდა იდეოლოგიური ბრძოლას კაპიტალისტებისა და სოციალისტური მოდელების სახელმწიფო წყობის. 

 შემდეგში კი შეიქმნა ორი სამხედრო პოლიტიკური ბლოკი ნატო (ჩრდილოატლანტიკური ხელშეკრულების ორგანიზაცია) და ვარშვავის პაქტი (ოფიციალური სახელი მეგობრობის, თანამშრომლობის და ურთიერთდახმარების ხელშეკრულება).

 პირველი ჩინეთი და რადენიმე სახელმწიფომ უსიტყვო მხარდაჭერაზე სსრკ- და კონფროტაციას აშშ-თან განზე გადგნენ.
იხ. ვიდეო

 ცივო ომს ახასიათებდა გამალებული შეიარაღება და ატომური აღჭურვა რ-თაც გამოყენება იქნებოდა მესამე მსოფლიო ომში. პიკი დაპირისპირებისა იყო 1962წ-ს კარიბის კრიზისი.ბოლო საბღოთა კავშირის ლიდერი იყო მიხეილ გორბაჩოვი. საბოლოოდ შედეგი ასეთი იყო საბჭოთა კავშირის დაიშალა და ვარშავის სამხედრო ბლოკის გაუქმდა  ასევე ევროპის განთავისუფლებით,გერმანიის გაერთიანება და სამხედრო შენაერთებისაგან ყველა ყოფილი სოც. ქვეყანა ერთეული გამანაკლისის გარდა  შემდეგში შევიდა ნატო-ში ბალტიისპირეთის ქვეყნების ჩათვლით. ცივი ომის ნიშნები დღესაც არსებობს და შედეგებიც.

შეფასება ჩემი აზრით საბჭოთა კავშირის დაშლა გამოიწვია მისი როგორც ქვეყნის იმპერიის ანუ ძალადობრივად ჩართული შემადგენლობით მცირე ერების. ბუნებრივია იმის შეფასება ტოტლიტარული რეჟიმს და სტალინის დაქტატურით ,,სისხლის წვიმებით" იყო გამაგრებული ხოლო სტალინის გარდავალები შემდეგ შეინიშნებოდა როგორც ეკონომიკური კრიზისი ასევე ეროვნული შედეგში ბრეჯნევის პერიოდში უძრაობის ხანაში კორუფცია არნახულ მაშტაბებს მიაღწია გარდა ამისა გამალებული შეიარაღება ავაღანეთის ომი და განსაკუტრებით ნავთობის ფასი ერთი ბარელი 20$დოლარზე დაბლა იყო ჩამოსული გარბაჩოვის მოსვილს დროს მას სულაც არ ჰქონდა განსაზღვრული საბჭოთა კავშირის დაშლა არამედ მისი მიდერნიზაცია ჩაიფიკრა რასაც დაუყოვნებლივ მოჰყვა რეპრესიები თბილის 9 აპრილი ბალტიისპირთში და აზერბაიჯანში საბოლოოდ კი არსებობა შეწყვიტა.

იხ. ვიდეო - На заре холодной войны (на русском) - Узнайте, как союзники, будучи братьями по оружию во время Второй мировой войны, вскоре оказались разделенными в мире. Как послевоенная конференция в Крыму привела к холодной войне?

Это история противостояния, в котором на протяжении восьми лет сталкивались два самых влиятельных человека на планете: Сталин, лидер Советского Союза, и Трумэн, президент Соединенных Штатов. Это противостояние держало мир в напряжении и привело к холодной войне. Когда Трумэн пришел к власти весной 1945 года, когда Вторая мировая война еще не закончилась, Соединенные Штаты и Советский Союз были союзниками и вместе воевали против нацистской Германии. Но как только Гитлер потерпел поражение, антагонизмы и амбиции, подавленные во время конфликта, вновь всплыли на поверхность. Через несколько месяцев позиции застыли, и два блока противостояли друг другу непримиримо... Это было начало холодной войны. Этот фильм рассказывает об этом поворотном периоде нашей истории. Период высокой напряженности, когда США и СССР обзавелись атомным оружием. Кеннан «Длинная телеграмма», блокада Берлина, Корейская война… Вплоть до смерти Сталина в 1953 году кризисы следовали один за другим. Благодаря рассекреченным архивам, исключительным показаниям бывших шпионов и внука президента Трумэна мы переживаем историю изнутри и понимаем, как закручивалась ужасная спираль Холодной войны.

ტერმინის ისტორია

გამოთქმა „ცივი ომი“ პირველად გამოიყენა მწერალმა ჯორჯ ორუელმა 1945 წლის 19 ოქტომბერს, ბრიტანულ ყოველკვირეულ ტრიბუნის სტატიაში „შენ და ატომური ბომბი“. ატომური ბომბის გამოჩენამ სხვა სახელმწიფოების ხელში, გარდა შეერთებული შტატებისა, ორუელის აზრით, შეიძლება გამოიწვიოს 2-3 „ამაზრზენი ზესახელმწიფოს“ წარმოქმნა, რომელიც, იარაღის ფლობის წყალობით, რომელსაც შეუძლია გაანადგუროს მილიონობით ადამიანი რამდენიმე წამი დაყოფდა სამყაროს ერთმანეთში. ეს ზესახელმწიფოები, ორუელის აზრით, დიდი ალბათობით დადებდნენ დაუწერელ შეთანხმებას, რომ არასოდეს გამოეყენებინათ ატომური იარაღი ერთმანეთის წინააღმდეგ; დარჩნენ დაუმარცხებლები, ისინი იქნებოდნენ „მუდმივი „ცივი ომის“ მდგომარეობაში მეზობლებთან“. სიტუაციის ასეთი განვითარება, მისი აზრით, დაასრულებდა „მსხვილმასშტაბიან ომებს „მშვიდობა, რომელიც არ არის მშვიდობა“ უსასრულოდ გახანგრძლივების ფასად“.

Observer-ში თავის სტატიაში, რომელიც 1946 წლის 10 მარტს თარიღდება, ორუელი წერს, რომ 1945 წლის დეკემბერში მოსკოვის კონფერენციის შემდეგ, „რუსეთმა დაიწყო ცივი ომი ბრიტანეთისა და ბრიტანეთის იმპერიის წინააღმდეგ“.

ოფიციალურ გარემოში, გამოთქმა პირველად გამოიყენა 1947 წლის 16 აპრილს ბერნარ ბარუხმა, აშშ-ს პრეზიდენტის ჰარი ტრუმენის მრჩეველმა, სამხრეთ კაროლინას წარმომადგენელთა პალატის წინაშე გამოსვლისას.

ცივი ომის დასაწყისი

მეორე მსოფლიო ომის ბოლოს აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნებზე საბჭოთა კონტროლის დამყარებამ, კერძოდ, ლონდონში პოლონეთის ემიგრანტული მთავრობისგან განსხვავებით, პოლონეთში პრო-საბჭოთა მთავრობის შექმნამ განაპირობა ის, რომ მმართველი წრეები დიდმა ბრიტანეთმა და შეერთებულმა შტატებმა დაიწყეს სსრკ-ს საფრთხედ აღქმა.

საბჭოთა ავტორები ამტკიცებდნენ, რომ „ამერიკული იმპერიალიზმის საგარეო პოლიტიკა, რომელიც მიზნად ისახავდა დაპირისპირების გაღვივებას, დაკავშირებული იყო აშშ-ს მონოპოლიური წრეების ინტერესებთან და მიზნად ისახავდა კაპიტალისტური სისტემის შენარჩუნებასა და განმტკიცებას“.

რიგი ავტორები თავდაჯერებულად მიაწერენ ცივი ომის წინაპირობებს 1945 წლის თებერვალს, როდესაც ყირიმის (იალტის) კონფერენციის შედეგად, პოლიტიკურად შესაძლებელი გახდა მსოფლიოს გავლენის სფეროებად დაყოფა.

1945 წლის აპრილში, ბრიტანეთის პრემიერ მინისტრმა უინსტონ ჩერჩილმა ბრძანა, მოემზადებინათ გეგმის მომზადება ნაცისტური ტყვეების საკუთარი დატყვევებული იარაღით სსრკ-ს წინააღმდეგ ომისთვის. დავალებას წინ უძღოდა დასკვნები, რომლებიც ჩერჩილმა წარმოადგინა თავის მემუარებში.

1945 წლის 22 ივლისს სსრკ-მ წარუდგინა ტერიტორიული პრეტენზია თურქეთს და მოითხოვა შავი ზღვის სრუტეების სტატუსის შეცვლა, მათ შორის სსრკ-ს უფლების აღიარება დარდანელებში საზღვაო ბაზის შექმნის შესახებ.

1945 წლის 24 ივლისს, პოტსდამის კონფერენციაზე, ტრუმენმა შეატყობინა სტალინს, რომ შეერთებულმა შტატებმა შექმნა ატომური ბომბი, პირდაპირ ამის გარეშე. თავის პოტსდამის დღიურში ტრუმენი წერდა: „ჩვენ შევიმუშავეთ ყველაზე საშინელი იარაღი კაცობრიობის ისტორიაში... ეს იარაღი გამოყენებული იქნება იაპონიის წინააღმდეგ... ასე რომ სამხედრო ობიექტები, ჯარისკაცები და მეზღვაურები იქნებიან სამიზნეები და არა ქალები. და ბავშვები. მაშინაც კი, თუ იაპონელები ველურები არიან - დაუნდობლები, სასტიკები და ფანატიკოსები, მაშინ ჩვენ, როგორც მსოფლიოს ლიდერები, საერთო კეთილდღეობისთვის არ შეგვიძლია ამ საშინელი ბომბის ჩამოგდება არც ძველ და არც ახალ დედაქალაქზე“.

1945 წლის აგვისტოს დასაწყისში ტრუმენმა წამოიწყო ქალაქების ჰიროშიმასა და ნაგასაკის ატომური დაბომბვა, რომელთა სამხედრო მნიშვნელობა კვლავ სადავოა.

1945 წლის 6 და 9 აგვისტოს აშშ-ს საჰაერო ძალების შორ მანძილზე ბომბდამშენებმა B-29 განახორციელეს თავისუფალი ვარდნის საჰაერო ბომბების საბრძოლო წვეთები ბირთვული მუხტით, შესაბამისად, იაპონიის ქალაქებზე ჰიროშიმასა და ნაგასაკიზე ... - ამრიგად. ტრუმენმა ყოფილ მოკავშირეებს, მათ შორის სსრკ-ს, აჩვენა შეერთებული შტატების აბსოლუტური სტრატეგიული უპირატესობა შეტევითი იარაღის საავიაციო კომპონენტში.

1945 წლის ოქტომბერში გენერალ დუაიტ ეიზენჰაუერის შტაბმა, პრეზიდენტ ჰარი ტრუმენის ბრძანებით, დაიწყო ტოტალიტის გეგმის შემუშავება, რომელიც მოიცავდა 20-30 ბირთვული ბომბის ჩამოგდებას საბჭოთა 20 ქალაქში.

1946 წლის მარტისთვის მოკავშირეებს შორის დაძაბულობა გამძაფრდა სსრკ-ს მიერ ირანიდან საოკუპაციო ჯარების გაყვანაზე უარის გამო (ჯარები გაიყვანეს მხოლოდ 1946 წლის მაისში, საბჭოთა-ირანის მოლაპარაკებების დასრულების შემდეგ).

1946 წლის 5 მარტს ჩერჩილმა, როდესაც კერძო პირი იყო (იმ დროს აღარ იყო დიდი ბრიტანეთის პრემიერ მინისტრის პოსტი), სიტყვით გამოვიდა ფულტონში (აშშ, მისური), სადაც განაცხადა, რომ სსრკ-ს ურთიერთობები ერთი მხრივ, აშშ და დიდი ბრიტანეთი მეორე მხრივ, უნდა აშენდეს ინგლისურენოვანი ქვეყნების სამხედრო უპირატესობაზე და წამოაყენონ იდეა ანგლო-საქსონური ქვეყნების სამხედრო ალიანსის შექმნის შესახებ მსოფლიო კომუნიზმთან საბრძოლველად. ჩერჩილმა უპირველეს ყოვლისა გადაწყვიტა გააძლიეროს ურთიერთობები შეერთებულ შტატებთან, რადგან მათ ჰქონდათ მონოპოლია ბირთვულ იარაღზე. ამ განცხადებამ გააძლიერა დაპირისპირება სსრკ-სა და დასავლეთს შორის და ითვლება ცივი ომის ოფიციალურ დასაწყისად. ჩერჩილის გამოსვლამ გამოიკვეთა ახალი რეალობა, რომელიც გადამდგარი ბრიტანეთის ლიდერმა, „მამაცი რუსი ხალხის და ჩემი ომის დროს ამხანაგის მარშალ სტალინისადმი“ ღრმა პატივისცემისა და აღფრთოვანების პროტესტის შემდეგ, ასე განმარტა:

...ბალტიის შტეტინიდან ადრიატიკის ტრიესტამდე, რკინის ფარდა გადაჭიმული იყო კონტინენტზე. წარმოსახვითი ხაზის მეორე მხარეს არის ცენტრალური და აღმოსავლეთ ევროპის უძველესი სახელმწიფოების ყველა დედაქალაქი. (...) კომუნისტურმა პარტიებმა, რომლებიც ძალიან მცირე იყო ევროპის ყველა აღმოსავლეთ სახელმწიფოში, ყველგან ხელში ჩაიგდეს ძალაუფლება და მიიღეს შეუზღუდავი ტოტალიტარული კონტროლი. პოლიციის მთავრობები თითქმის ყველგან ჭარბობს და ჯერჯერობით, ჩეხოსლოვაკიის გარდა, არსად არ არის რეალური დემოკრატია.

თურქეთი და სპარსეთი ასევე ღრმად არიან შეშფოთებულნი და შეშფოთებულნი არიან მოსკოვის მთავრობის მოთხოვნებით. რუსები ბერლინში ცდილობდნენ შეექმნათ კვაზიკომუნისტური პარტია გერმანიის ოკუპაციის ზონაში (...) თუ საბჭოთა ხელისუფლება ახლა ცალ-ცალკე შეეცდება შექმნას პროკომუნისტური გერმანია თავის ზონაში, ეს გამოიწვევს ახალ სერიოზულ სირთულეებს. ბრიტანეთისა და ამერიკის ზონებში და დამარცხებული გერმანელების გაყოფა საბჭოთა და დასავლურ დემოკრატიებს შორის.

(...) ფაქტები ასეთია: ეს, რა თქმა უნდა, არ არის გათავისუფლებული ევროპა, რომლისთვისაც ჩვენ ვიბრძოდით. ეს არ არის ის, რაც საჭიროა მუდმივი მშვიდობისთვის.

ჩერჩილმა მოუწოდა არ განმეორდეს 1930-იანი წლების შეცდომები და თანმიმდევრულად დავიცვათ თავისუფლების, დემოკრატიისა და „ქრისტიანული ცივილიზაციის“ ღირებულებები ტოტალიტარიზმისგან, რისთვისაც აუცილებელია ანგლო-საქსური ერების მჭიდრო ერთიანობისა და ერთიანობის უზრუნველყოფა.

ერთი კვირის შემდეგ ი.ვ. სტალინმა პრავდასთვის მიცემულ ინტერვიუში ჩერჩილი ჰიტლერის ტოლფასი დააყენა და განაცხადა, რომ თავის გამოსვლაში მან დასავლეთს სსრკ-სთან ომისკენ მოუწოდა.

1946 წელს ბერძენი აჯანყებულები, კომუნისტების მეთაურობით და ალბანეთიდან, იუგოსლავიიდან და ბულგარეთიდან იარაღის მიწოდებით, სადაც კომუნისტები უკვე ხელისუფლებაში იყვნენ, გააქტიურდნენ. 1949 წლისთვის საბერძნეთის სამოქალაქო ომი კომუნისტების დამარცხებით დასრულდა.

სსრკ-ს საგარეო საქმეთა მინისტრების ლონდონის შეხვედრაზე, მისი საზღვრების უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად „ანტიკომუნისტური ფრონტის“ მორიგი მშენებლობის ფონზე, მან მოითხოვა, რომ მიენიჭებინათ პროტექტორატის უფლება ტრიპოლიტანიაზე (ლიბია). რათა უზრუნველყოს მისი ყოფნა ხმელთაშუა ზღვაში.

ზოგიერთმა დასავლელმა პოლიტიკოსმა დაიწყო სსრკ-ს დამშვიდების ადვოკატირება. ეს პოზიცია ყველაზე მკაფიოდ გამოთქვა აშშ-ს ვაჭრობის მდივანმა ჰენრი უოლესმა. მან სსრკ-ს პრეტენზიები გამართლებულად მიიჩნია და შესთავაზა დათანხმებულიყო მსოფლიოს ერთგვარ დაყოფაზე, აღიარა სსრკ-ის უფლება დომინირებდეს ევროპისა და აზიის რიგ სფეროებში. ჩერჩილს განსხვავებული აზრი ჰქონდა.

კენანის "გრძელი ტელეგრამა"

მთავარი სტატია: გრძელი ტელეგრამა

„გრძელი ტელეგრამა“ არის 1946 წლის 22 თებერვალს ელჩის მოადგილის ჯორჯ ფ. კენანის მიერ გაგზავნილი მოსკოვში აშშ-ს საელჩოს No. 511 ტელეგრამის დადგენილი სახელწოდება, რომელშიც ის ხაზს უსვამს სსრკ-სთან თანამშრომლობის შეუძლებლობას და აუცილებლობას. წინააღმდეგობა გაუწიოს საბჭოთა ექსპანსიას, რადგან, მისი აზრით, სსრკ-ს ხელმძღვანელობა პატივს სცემდა მხოლოდ ძალას. ამერიკის მთავრობის შედეგებმა და ამ კაბელის საჯარო ანალიზმა და შემდგომმა სტატიამ "საბჭოთა ქცევის წარმოშობა" ხელმოწერილი "X" (დაწერილი კენანის მიერ), განაპირობა ის, რომ კენანის შეხედულებები გადამწყვეტი ფაქტორი გახდა აშშ-ს მიდგომის საბჭოთა კავშირისადმი ურთიერთობებში. კავშირი და ცივი ომი; თავად კენანი ცნობილი გახდა, როგორც "ცივი ომის არქიტექტორი".

1945–46 წლების ზამთარში აშშ-ს ხაზინამ მოსკოვში ამერიკის საელჩოს სთხოვა ახსნა იმ მიზეზების შესახებ, თუ რატომ არ უჭერდა მხარს სსრკ ახლადშექმნილ მსოფლიო ბანკს და საერთაშორისო სავალუტო ფონდს. კენანმა, რომელიც კითხვას უნდა ეპასუხა, მიხვდა, რომ მოკლედ ვერ უპასუხა და 10 ათასი სიტყვიანი დეპეშა გაუგზავნა, სადაც აანალიზებდა აშშ-სა და საბჭოთა კავშირს შორის ურთიერთობების შესაძლებლობებსა და პერსპექტივებს.

დეპეშით კენანს

შესთავაზა სსრკ-თან პარტნიორობის „რუზველტისეული“ მოლოდინების დასრულება;

განაცხადა, რომ საბჭოთა ხელმძღვანელობა პატივს სცემს მხოლოდ ძალას;

თვლიდა, რომ საბჭოთა ხელმძღვანელობას არ სჯეროდა, რომ შეერთებულ შტატებთან მუდმივი თანაარსებობის მიღწევა შეიძლებოდა;

გააფრთხილა საბჭოთა ლიდერების ორგანული ექსპანსიონიზმის შესახებ;

შემოთავაზებული იყო სსრკ-ს „შეკავების“ საპასუხოდ და საბჭოთა კავშირის ნებისმიერი მცდელობის წინააღმდეგ, გაფართოვდეს მათი არსებული გავლენის სფეროს მიღმა.

იხ. ვიდეო - The Cold War: Seven Minutes to Midnight | Documentary - The end of the Second World War was met with riotous jubilation at the victory over the Axis powers and with the establishment of the United Nations there was the dream of a new world order of freedom, prosperity and above all peace. Even the advent of the Atom Bomb, the decisive weapon that ended the war was celebrated for it was believed it was so powerful it would render warfare obsolete.

And yet even before the guns fell silent, concerned whispers were being shared in the halls of power regarding the capitalist Allies of the west and the communists in the east who hitherto had been united against Fascism. With there no longer being a common enemy to unite them, age-old rivalries and fears began to re-emerge. 

The western Allies of America, Britain, Canada and France had not forgotten that the Soviet leader Stalin had worked with the Nazis to carve up eastern Europe before Germany invaded Poland in 1939. They were also concerned about Stalin’s refusal to surrender his grip on territories in eastern Europe which the Red Army had liberated and his land grab in Asia during his last-minute intervention in the Pacific theatre against Japan.

Stalin himself, as paranoid as ever, was convinced that the western allies deliberately delayed the D-Day landings in order to bleed the Soviet Union of its people in an effort to weaken the vast country. The fact that American soldiers had fought in the Russian Civil War against the Communists in 1919 only helped fuel his belief that after Napoleon and Hitler, the next leader to take a massive army into the Soviet Union would be American.

With both America and the Soviet Union having suffered devastating surprise attacks in the war, they were both determined that it would never happen again. They readied their armies to fight what would prove to be one of the most abstract conflicts in history – the Cold War.

1946–1953: დაპირისპირების დასაწყისი - 1947 წლის 12 მარტს აშშ-ს პრეზიდენტმა ჰარი ტრუმენმა გამოაცხადა თავისი განზრახვა გაეწია სამხედრო და ეკონომიკური დახმარება საბერძნეთსა და თურქეთს 400 მილიონი აშშ დოლარის ოდენობით. ამავე დროს, მან ჩამოაყალიბა აშშ-ს პოლიტიკის მიზნები, რომლებიც მიზნად ისახავს დაეხმაროს „თავისუფალ ხალხებს, რომლებიც წინააღმდეგობას უწევენ შეიარაღებული უმცირესობის მიერ დამონების მცდელობებს და გარე ზეწოლას“. ამ განცხადებაში, გარდა ამისა, ტრუმენმა განსაზღვრა აშშ-სა და სსრკ-ს შორის წარმოქმნილი მეტოქეობის შინაარსი, როგორც კონფლიქტი დემოკრატიასა და ტოტალიტარიზმს შორის. ასე დაიბადა ტრუმენის დოქტრინა, რომელიც გახდა ომისშემდგომი თანამშრომლობიდან სსრკ-სა და აშშ-ს შორის მეტოქეობაზე გადასვლის დასაწყისი.

1947 წელს, სსრკ-ს დაჟინებული მოთხოვნით, მის მიერ კონტროლირებადმა ქვეყნებმა უარი განაცხადეს მონაწილეობაზე მარშალის გეგმაში, რომლის მიხედვითაც, შეერთებული შტატები ეკონომიკურ დახმარებას უწევდა ომის შედეგად დაზარალებულ ქვეყნებს კომუნისტების მთავრობისგან გამორიცხვის სანაცვლოდ. .

გერმანიაში არსებული პრობლემების ერთობლივი გადაწყვეტის შესახებ შეთანხმების დარღვევით, შეერთებულმა შტატებმა დასავლეთ ბერლინი მარშალის გეგმის ფარგლებში შეიყვანა. ამის საპასუხოდ, სსრკ-მ დაიწყო დასავლეთ ბერლინის სატრანსპორტო ბლოკადა (1948 წლის ივნისი). 1948 წლის აგვისტოში აშშ-ს სახელმწიფო დეპარტამენტმა გამოიყენა კასენკინას საქმე, რათა დაადანაშაულა სსრკ გენერალური კონსული ნიუ-იორკში იაკოვ მირონოვიჩ ლომაკინი დიპლომატიური უფლებამოსილების გადამეტებაში და გამოაცხადა ის პერსონა ნონ გრატაში. ამის საპასუხოდ, სსრკ-მ შეწყვიტა მოლაპარაკებები ბერლინთან დაკავშირებით და დახურა თავისი საკონსულოები ნიუ-იორკსა და სან-ფრანცისკოში.

სსრკ-ს, კერძოდ, საბჭოთა დაზვერვის ძალისხმევა მიმართული იყო ბირთვული იარაღის ფლობაზე აშშ-ს მონოპოლიის აღმოფხვრაზე (იხ. საბჭოთა ატომური ბომბის შექმნა). 1949 წლის 29 აგვისტოს საბჭოთა კავშირში ჩატარდა პირველი ბირთვული ბომბის გამოცდა. მანჰეტენის პროექტის ამერიკელმა მეცნიერებმა ადრე გააფრთხილეს, რომ სსრკ საბოლოოდ განავითარებდა საკუთარ ბირთვულ შესაძლებლობებს - თუმცა ამ ბირთვულმა აფეთქებამ განსაცვიფრებელი გავლენა მოახდინა აშშ-ს სამხედრო სტრატეგიულ დაგეგმვაზე - ძირითადად იმიტომ, რომ ამერიკელი სამხედრო სტრატეგები არ ელოდნენ, რომ მათ მოუწევდათ მონოპოლიის დაკარგვა. ძალიან მალე. იმ დროს ჯერ კიდევ არ იყო ცნობილი საბჭოთა დაზვერვის წარმატებების შესახებ, რომლებმაც მოახერხეს ლოს ალამოსში შეღწევა.

ევროპაში ერთმანეთს დაპირისპირებული სამხედრო-პოლიტიკური ბლოკები

სსრკ-სა და ევროპაში მის ყოფილ მოკავშირეებს შორის ურთიერთობების კიდევ უფრო გაციებით, სამხედრო საფრთხე დაიწყო და უკვე 1948 წლის გაზაფხულზე, CIA ელოდა ომის დაწყებას სსრკ-სთან. ოპერაცია ICON-ის ფარგლებში, CIA-მ შეისწავლა 30-ზე მეტი სხვადასხვა ემიგრანტული ჯგუფი და რეკომენდაცია გაუწია სსრკ-ს წინააღმდეგ „გრინიოჩ-ლებედის ჯგუფის... როგორც ყველაზე შესაფერისი ფარული ოპერაციებისთვის“ გამოყენება. ოპერაციაში, რომელიც დაიწყო 1948 წელს კოდური სახელწოდებით CARTEL, OUN(b) აირჩიეს მთავარ პარტნიორად. CIA უზრუნველყოფდა ფინანსურ და მატერიალურ დახმარებას და სასწავლო ბაზებს, ასევე ახორციელებდა აგენტების მომზადებას და მათ შემდგომ საჰაერო გადაზიდვას სსრკ-ს ტერიტორიაზე. ოპერაციამ მალე მიიღო კოდის სახელი AERODYNAMIC.

1948 წელს შეერთებულმა შტატებმა მიიღო "ვანდენბერგის რეზოლუცია" - აშშ-ს ოფიციალური უარი თქვა მშვიდობის დროს დასავლეთ ნახევარსფეროს გარეთ სამხედრო-პოლიტიკურ ბლოკებთან შეუერთების პრაქტიკაზე.

1948 წელს ამერიკელი ჯარისკაცების რაოდენობა გერმანიაში იყო 140 000 , ხოლო 1948 წლის სექტემბრის ამერიკული დაზვერვის შეფასებით საბჭოთა ჯარების რაოდენობა გერმანიასა და პოლონეთში 485 000 იყო, ხოლო ევროპაში საბჭოთა ჯარების საერთო რაოდენობა იყო 1 785 000 ადამიანი. 28]. უფრო მეტიც, ომის შემთხვევაში, საბჭოთა გაძლიერება შეიძლება ჩავიდეს გერმანიაში ბევრად უფრო სწრაფად, ვიდრე ამერიკული ჯარები საზღვარგარეთიდან.

უკვე 1949 წლის 4 აპრილს შეიქმნა ნატო, ხოლო 1954 წლის ოქტომბერში გერმანია მიიღეს დასავლეთ ევროპის კავშირში, რომელშიც შედიოდა დასავლეთ და ნაწილობრივ ცენტრალური ევროპის ყველა ქვეყანა და ნატო. ამ ნაბიჯმა სსრკ-ს უარყოფითი რეაქცია გამოიწვია.

1940-იანი წლების ბოლოს სსრკ-ში გაძლიერდა რეპრესიები დისიდენტების წინააღმდეგ, რომელთაც, კერძოდ, დაიწყეს ბრალდება „დასავლეთის თაყვანისცემაში“ (იხილეთ აგრეთვე სტატია კოსმოპოლიტიზმის წინააღმდეგ ბრძოლაში), და დაიწყო კამპანია შეერთებულ შტატებში, რათა გამოავლინონ. კომუნისტი სიმპათიატები.

მიუხედავად იმისა, რომ ახლა სსრკ-ს ბირთვული შესაძლებლობებიც ჰქონდა, შეერთებული შტატები ბევრად წინ იყო როგორც ქობინების, ასევე ბომბდამშენების რაოდენობით. ნებისმიერ კონფლიქტში შეერთებულმა შტატებმა შეიძლება ადვილად დაბომბოს სსრკ, ხოლო სსრკ-ს გაუჭირდებოდა პასუხის გაცემა.

რეაქტიული გამანადგურებელ-გამჭრელების ფართომასშტაბიან გამოყენებაზე გადასვლამ გარკვეულწილად შეცვალა ეს სიტუაცია სსრკ-ს სასარგებლოდ, შეამცირა ამერიკული ბომბდამშენი თვითმფრინავების პოტენციური ეფექტურობა. 1949 წელს კურტის ლემაიმ, აშშ-ს სტრატეგიული საჰაერო სარდლობის ახალმა მეთაურმა, ხელი მოაწერა პროგრამას ბომბდამშენი ავიაციის რეაქტიულ მოძრაობაზე გადასვლის შესახებ. 1950-იანი წლების დასაწყისში B-47 და B-52 ბომბდამშენებმა დაიწყეს სამსახურში შესვლა.

1950 წლის აპრილში აშშ-ს პრეზიდენტს ჰარი ტრუმენს გადაეცა მემორანდუმი NSC 68, რომელიც მომზადდა აშშ-ს ეროვნული უშიშროების საბჭოს მიერ, რომელიც ასახავდა სსრკ-სთან დაპირისპირების გეგმას.

ორ ბლოკს შორის (სსრკ და აშშ მათ მოკავშირეებთან) დაპირისპირების ყველაზე მწვავე პერიოდი კორეის ომის დროს (1950-1953 წწ.) მოხდა.