ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                                    ვარიაგები

ვარანგი მეომრები ბიზანტიის იმპერატორის კარზე. ილუსტრაცია მე-11 ს. იოანე სკილეცეს (Ιωάννης Σκυλίτζης) ხელნაწერიდან.

(ბერძნ. Βάραγγοι, Βαριάγοι, Várangoi, უკრ., რუს. Варяги) — სკანდინავიის მცხოვრებთა ძველი რუსული სახელწოდება, წარმოდგება ძველი სკანდინავიური სახელისაგან vaeringiar — ნორმანი მეომრები, რომლებიც ბიზანტიის ჯარში მსახურობდნენ. აქედან გავრცელდა არაბულში და ქართულში („ვარანგ“), სომხურში („ვრანგ“) და ა. შ. XVIII საუკუნემდე რუსები ბალტიის ზღვასაც ვარიაგთა ზღვას უწოდებდნენ. რუსული ისტორიულ წყაროებში პირველად იხსენიებენ „გარდასულ დროთა მოთხრობაში“, სადაც მემატიანე რუსული სახელმწიფოს ჩამოყალიბებას უკავშირებს ვარიაგთა მოწვევას ნოვგოროდში; ამ ლეგენდის საფუძველზე XVIII საუკუნეში შეიქმნა ანტიმეცნიერული ნორმანული თეორია რუსული სახელმწიფოს დაარსების შესახებ. IX-XI საუკუნეებში შინაფეოდალური ომების დროს რუსი მთავრები ხშირად იწვევდნენ ვარიაგთა რაზმებს დამხმარე ძალად. სკანდინაველ ვაჭრებთან დაკავშირებული იყო „გზა ვარიაგებიდან საბერძნეთამდე“. XII-XIII საუკუნეებში ვარიაგი ხშირად „კათოლიკესაც“ ნიშნავდა. იმავე პერიოდში ტერმინი „ვარიაგი“ თანდათან გამოდევნა სკანდინმავიელთა კონკრეტულმა სახელწოდებებმა (შვედები, ნორვეგიელები).

„მატიანე ქართლისა“:

„და მოვიდეს ვარანგნი სამი ათასი კაცი, და დააყენა ბაშს; გარდამოიტანა თანა შჳდასი კაცი. და მოვიდა ბაგრატ შიდათ ლაშქრითა; და ამათ ვარანგთა მესხნი ვერ-ღა-რა მოილოდინნეს, მივიდეს, და შეიბნეს თავსა სასირეთისა ჭალისასა; გაიქცა შიდა ლაშქარი. და ომსა ამას-ვე შეიპყრეს აბუსერი და სხუანი-ცა დიდებულნი მის თანა, ვერ-ღა-რა უძლეს ბრძოლად ვარანგთა; მისცნა ლიპარიტ პაშტნი და წინა მათსა პურსა უკაზმიდეს; და ეგრეთ ლიხნი გარდავლეს.“ იხ. ვიდეო  სკანდინავიური წარმოშობის კიევის რუსების (IX-XII საუკუნე), სკანდინავიური დაქირავებული ნაიმნიკები მებრძოლები (Varangi) ბიზანტიაში (XIII საუკუნის დასაწყისში). რუსულ წერილობით ქრონიკებში, Varyagi- ის ყირიმელი წიგნებში და იურიდიული ძეგლები სკანდინავიური ხალხების კოლექტიურ აღნიშვნაა. რიგი მკვლევარები მოსაზრებით სკანდინავიური ვიკინგები. რუსეთის ქრონიკები, დაწყებული "ბიტიანი წლის ზღაპრის ზღაპრის" დაწყებამდე, ასოცირდება Varyagami-Rus, სახელმწიფო RUS- ის ("Varagagov" 862 წელს ქრონოლოგიაში). XII საუკუნის შემდეგ, "Varyagi" კონცეფცია შეიძლება შეიცვალოს Exoatanonym "გერმანელები". გარდა ამისა, ამ სიტყვის დიდი რაოდენობით არის ("საზღვარგარეთ", "ვაჭარი" და ა.შ.), არ არსებობს ადრეული წყაროები. ამიაკის ბიზანტიური წყაროებიდან (ვარანგა) ცნობილია, როგორც XI საუკუნეში ბიზანტიური იმპერატორის სამსახურში სპეციალური რაზმი. სკანდინავიური წყაროები მოუწოდა Varyagami (wering) სკანდინავიელები, რომლებიც იყვნენ Byzantium- ში XIII საუკუნის დასასრულს. IX-X საუკუნეებში, Varyagi- მა განახორციელა ჩრდილოეთ და სამხრეთ ევროპის ქვეყნებს შორის ინტენსიური გაცვლა, ახლო აღმოსავლეთი და წინა აზიის ქვეყნებს შორის ინტენსიური გაცვლა. ხელი შეუწყო აღმოსავლეთ სკანდინავიაში უძველესი რუსული გრძელვადიანი კულტურის ჩრდილოეთით და ქრისტიანობის გავრცელებას. იხ. ვიდეო