დედამიწის წლოვანება

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -   ჩვენ                                          ვიკლვევთ სამყაროს

                    დედამიწის წლოვანება

დედამიწის ხედი კოსმოსიდან

დრო როცა გავიდა დედამიწის ჩამოყალიბებიდან როგორც პლანეტის. ოფიციალურად დედამიწის ასაკია 4,54 მრდ. წ (პიუს მინუს 1%). ეს მონაცემები ეფუძნება რადიოიზოტოპურ დათარიღებას (ამ თემაზე იქნება ცალკე სტატია) მეტეორიტების (ქინდრიტები) ფორირება პლანეტის. ისინი მიირება პირველ რიგში რაც ჩამოყალიბა კლერ პატრესონის მიერ შემუშავებულიტყვია- ტყვიის მეთოდის გამოყენებით. 1956წ-იდან იგი შეესაბამება უძველესი დედამიწისა და მთვარის ნიმუშების ასაკს და მზის სისტემის ასაკის შეფასებას.

იხ. ვიდეო არის სხვა შეხედულება დედამიწის ასაკი უფრო ახალგარდა არის

ძველ დროში დედამიწის ასაკისა და სამყაროს ასაკის ცნებები არ განსხვავდებოდა. ქრისტიანმა თეოლოგებმა და ბუნების ფილოსოფოსებმა შეაფასეს დედამიწის ასაკი ბიბლიური დაბადების წიგნის საფუძველზე, ძირითადად ეს შეფასებები იცვლებოდა რამდენიმე ათასი წლის განმავლობაში. განსაკუთრებული აზრი გამოთქვა ფილონ ალექსანდრიელმა (ახ. წ. I ს.), რომელიც წერდა, რომ აზრი არ აქვს სამყაროს შექმნიდან დროის გაზომვას შექმნის შემდეგ გაჩენილი ასეთი ერთეულებით: „სამყარო ოდესღაც არ შექმნილა. , მაგრამ დრო თავის არსებობას ევალება სამყაროს“

იხ. ვიდეო

პირველი მეცნიერული შეფასება დედამიწის ასაკის შესახებ XVIII საუკუნეში ფრანგმა დიპლომატმა ბენუა დე მაიემ (გამოქვეყნდა სიკვდილის შემდეგ, 1748 წ.). მის მიერ მიღებული გეოლოგიური მონაცემების საფუძველზე და არა მთლად დამაჯერებელი მსჯელობის დახმარებით, დე მაიერმა მიიღო შეფასება, რომელიც საკმაოდ ახლოს იყო რეალობასთან: დედამიწა 2,4 მილიარდი წლისაა. მე-17-18 საუკუნეების სხვა მკვლევარებმა გაცილებით დაბალი შეფასება მისცეს. ჩარლზ დარვინმა აღნიშნა, რომ ბიოლოგიურ ევოლუციას ათობით, თუ არა ასობით, მილიონობით წელი სჭირდება. ლორდ კელვინმა 1868 წელს გამოაქვეყნა დედამიწის გაგრილების მათემატიკური მოდელი (როგორც მოგვიანებით გაირკვა, თვითნებური ვარაუდის საფუძველზე დედამიწის ნივთიერების თერმული გამტარობის მუდმივობის შესახებ) და მიიღო 20-400 მილიონი წლის დიაპაზონი. გეოლოგმა ჯონ ფილიპსმა (1860 წ.) დანალექი ქანების კვლევის შედეგების მიხედვით ახლო შეფასება მისცა: 96 მილიონი წელი; ასტრონომები მზეს დაახლოებით იმავე ასაკს მიაწერენ. ირლანდიელმა მათემატიკოსმა და ინჟინერმა ჯონ პერიმ გააკრიტიკა კელვინის მოდელი 1895 წელს და მისცა მისი ზედა შეფასება დედამიწის ასაკზე: 4 მილიარდი წელი. დისკუსიაში ბოლო წერტილი დაასვა მე-20 საუკუნის დასაწყისში რადიოიზოტოპური დათარიღების მეთოდის აღმოჩენამ.

მეცნიერული შეფასება სხვადასხვა ასაკის შესახებ XVIII საუკუნეში ფრანგმა დიპლომატმა ბენუა დე მაიემ (გამოქვეყნდა სიკვდილის შემდეგ, 1748 წ.). მის მიერ მიღებული გეოლოგიური მონაცემების და არა მთლად დამაჯერებელი მსჯელობის შესწავლა, მაიერმა მიიღო, რომელიც ახლოს იყო რეალურ რეალობასთან: 2.4 მილიარდი წლისაა. მე-17-18 საუკუნეების მკვლევარებმა სხვა მისცეს დაბალი შეფასება. ჩარლზ დარვინმა აღნიშნა, რომ ბიოლოგიურ ევოლუციას ათობით, თუ არა ასობით, მილიონობით წელი სჭირდება. რდ კელვინმა 1868 წელს გამოაქვეყნა დედამიწის გაგრილების ლოგოს მათემატიკური მოდელი (როგორც შემდგომ გაივა, თვითნებური ვარაუდის ზედაპირზე ნივთიერების თერმული გამტარობის მუდმივ შესახებ) და მიიღო 20-400 მილიონი წლის დიაპაზონი. გეოლოგმა ჯონ ფილიპსმა (1860 წ.) დანალექი ქანების შედეგების მიხედვით ახლო მისცა: 96 მილიონი წელი; ასტრონომები მზეს დაახლოებით იმავე ასაკს მიაწერენ. ირლანდიელი მათემატიკოსმა და ინჟინერმა ჯონ ჯონ გააკრიტიკა კელვინის მოდელი 1895 წელს და მის პერის ზედა ზღვარზე: 4 მილიარდი წელი. დისკუსიაში ბოლო წერტილი დაასვა მე -20 საუკუნის დასაწყისში რადიოიზოტოპური დათარიღების მეთოდის აღმოჩენა

ტყვიის იზოტოპის იზოქრონი დიაგრამა აჩვენებს მონაცემებს, რომლებიც გამოიყენა პატერსონმა დედამიწის ასაკის დასადგენად 1956 წელს.

რდაიოიზოტოპური დათარიღების მეთოდების შემუშავების შემდეგ აღმოჩნდა, რომ მინერალების მრავალი ნიმუში მილიარდ წელზე მეტია. აქამდე ნაპოვნი ყველაზე ძველი არის ცირკონის პატარა კრისტალები ჯეკ ჰილზიდან დასავლეთ ავსტრალიაში - მათი ასაკი არანაკლებ 4404 მილიონი წელია. მზისა და სხვა ვარსკვლავების მასისა და სიკაშკაშის შედარების საფუძველზე დაასკვნეს, რომ მზის სისტემა არ შეიძლება იყოს ამ კრისტალებზე ბევრად ძველი. მეტეორიტებში ნაპოვნი კალციუმითა და ალუმინის მდიდარი კვანძები არის უძველესი ცნობილი ნიმუშები, რომლებიც ჩამოყალიბდა მზის სისტემაში: მათი ასაკი 4567 მილიონი წელია , რაც შესაძლებელს ხდის მზის სისტემის და ზედა სისტემის ასაკის დადგენას. დედამიწის ასაკის ზღვარი. არსებობს ჰიპოთეზა, რომ დედამიწის აკრეცია დაიწყო კალციუმ-ალუმინის კვანძების და მეტეორიტების წარმოქმნის შემდეგ. ვინაიდან დედამიწის აკრეციის ზუსტი დრო უცნობია და სხვადასხვა მოდელები იძლევა რამდენიმე მილიონიდან 100 მილიონ წლამდე, დედამიწის ზუსტი ასაკის დადგენა რთულია. გარდა ამისა, რთულია დედამიწის ზედაპირზე აღმოცენებული უძველესი ქანების ზუსტი ასაკის დადგენა, რადგან ისინი სხვადასხვა ასაკის მინერალებისგან შედგება.

1948 წლიდან კლერ პატერსონმა ჯორჯ ტილტონთან თანამშრომლობით შეიმუშავა ცეცხლოვანი ქანების ასაკის გაზომვის მეთოდი ურანი-ტყვიის და ტყვია-ტყვიის მეთოდების გამოყენებით. სჯეროდა, რომ მეტეორიტები მზის სისტემის ჩამოყალიბებიდან დღემდე ნარჩენი მასალაა და ამით ერთ-ერთი მეტეორიტის ასაკის გაზომვით შესაძლებელია დედამიწის ასაკის გაზომვა, 1953 წელს პატერსონმა აიღო ნიმუშები კანიონ დიაბლოს მეტეორიტიდან და დაადგინა მისი ასაკი. დედამიწა 4,5 მილიარდი წლის განმავლობაში. შემდეგ შეფასება დაზუსტდა 4,55 მილიარდ წლამდე (პლუს ან მინუს 70 მილიონი წელი). ეს შეფასება ჯერჯერობით მნიშვნელოვნად არ შეცვლილა, ამჟამად დედამიწის ასაკი 4,54 მილიარდი წლისაა