воскресенье, 30 января 2022 г.

მაისის შროშანა

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                           მაისის შროშანა                                                                   

                                                                   საერთი ხედი გაადღებული მცხეთაში

(ლათ. Convallaria majalis) — მრავალწლოვანი ფესურიანი მცენარე სატაცურისებრთა ოჯახისა. სიმაღლით 20–40 სმ-ია. აქვს მხოხავი და გრძელი ფესურა. სიფრიფანა და თეთრი ფერის ქვედა ფოთლები. მწვანე, მოგრძოკვერცხისებური ან ელიფსურლანცეტა ღეროსეული ფოთოლი. თეთრი, ზოგჯერ შიგნიდან იისფერზოლებიანი, სურნელოვანი, ზარისებური ყვავილი; ყვავილის ყუნწი დაკიდულია. ყვავის აპრილ-მაისში, ნაყოფმსხმოიარობს მაის-ივლისში. გავრცელებულია ევროპაშიაღმოსავლეთ აზიაშიჩრდილოეთ ამერიკაშისაქართველოში თითქმის ყველგან გვხვდება. იზრდება ფოთლოვან ტყეებსა და ბუჩქნარებში,მთის შუა სარტყლამდე. ყვავილი და ფოთლები გულის დაავადებათა სამკურნალო 20-მდე გლიკოზიდს შეიცავს, რომლებიც კარდენოლიდების ჯგუფს განეკუთვნებიან; მათ შორის მთავარ გლიკოზიდებს განეკუთვნება კონვალოტოქსინი, კონვალოტოქსოლი, კონვალიზიდი (0,05–0,07%). მათ გარდა, მცენარეში აღმოჩენილია საპონინები, ფლავონოიდები, კუმარინები, ეთერის ზეთის კვალი (ფოთლებში).

იხ. ვიდეო რატომ არის საშიში შროშანა რ-იც არის ერთერთი ყველაზე ლამაზი და ამავე დროს საშიში
 ყვავილი - Одними из самых красивых и опасных цветов в России можно назвать ландыши. Так чем же они опасны? Все дело в том что это ядовитые цветы, да и не только цветы у них ядовитые. Подробнее смотрите в нашем лаконичном и полезном видео.

მთელი სახეობის შროშანა შხამიანია, შეიცავს კონვალატოქსინს. იწვევს სხვადასხვა სიმძიმის მოწამვლას. ასევე ყოფილა წყლით მოწამვლის შემთხვევები, რომლებშიც ხეობის შროშანები იდგა
მაისის შროშანა არის ცნობილი სამკურნალო მცენარე, რომელიც შედის მრავალი ქვეყნის ფარმაკოპეაში. იგი რუსულ სამეცნიერო მედიცინაში შევიდა S.P. Botkin-ის მიერ . ნედლეულად გამოიყენება ბალახი (ლათ. Herba Convallariae), ფოთოლი (Folium Convallariae), ხეობის მაისის შროშანის ყვავილები (Flores Convallariae). ეს არის ველური მცენარეების საჰაერო ნაწილები, რომლებიც შეგროვებულია ყვავილობის პერიოდში, აშრობენ 50-60 ° C ტემპერატურაზე ან ჰაერში ჩრდილში. ქვიშიან ტყეში, სადაც ხეობის შროშანი ქმნის დაბალ ღია მწვანე ყლორტებს ორი და ხშირად ერთი ფოთლით, მისი ყლორტების მოსავლიანობაა 6-10 გ/მ² (ჰაერ-მშრალი წონა), მუხნარ ტყეებში მდიდარ ნიადაგებზე, შროშანას ყლორტები მუქი მწვანეა, ორი, ხშირად სამი ფოთლით და მათი მოსავლიანობა იზრდება 30 გ/მ²-მდე. ძირითადი აქტიური ინგრედიენტებია კარდიოტონური გლიკოზიდები (კარდენოლიდები), სტროფანტიდინის წარმოებულები, სტროფანტიდოლი. მთავარია კონვალატოქსინი, კონვალოზიდი, კონვალტოქსოლი. კარდიოტონური პრეპარატები იწარმოება ნედლეულისგან: ნაყენი და კორგლიკონი. კარდიოტონური პრეპარატების გარდა, ქოლეცისტიტის, ქოლანგიტის და ა.შ. ორნამენტულ მებაღეობაში ხეობის შროშანი დიდი ხანია (მე-15 საუკუნიდან) გაშენებულია ლამაზი სურნელოვანი ყვავილების გულისთვის, აქვს რამდენიმე ბაღის ფორმა (კულტივები): 'Alba Pleno', ან 'Alba Plena' ('Flore Pleno', ან 'Flore Plena') - აქვს 12-მდე დიდი თეთრი ორმაგი ყვავილი. "Albostriata" - აღსანიშნავია ფოთლები კრემისებრი თეთრი გრძივი ზოლებით "Aureovariegata", ან "Lineata", ან "Striata", ან "Variegata" - ყვითელი გრძივი ზოლებით "ბეროლინენსისი" - მსხვილყვავილოვანი, გამოიყენება იძულებისთვის "ლატიფოლია" - ფართო ფოთლებით და ვარდისფერი ორმაგი ყვავილებით "გრანდიფლორა" - დიდი ყვავილებით 'Picta' - მეწამული ლაქებით ძაფების ძირში "Prolificans" - აღსანიშნავია ის ფაქტი, რომ pedicels განშტოება, ქმნიან ხალხმრავალ inflorescences 'როზა' - ღია ვარდისფერი ყვავილებით გამოყვანილი და კულტურაში შეყვანილი ჯიშები 22-24 ყვავილით ერთ ყვავილოვანში („ფორტინის გიგანტი“), ფოთლებზე მოყვითალო-მწვანე საზღვრით („Hardwick Hall“), ფოთლებზე თეთრი ან ოქროსფერი ხშირი ზოლებით („ვიკ პავლოვსკი“. `s Gold`), 50 სმ-მდე სიმაღლე ('ვიქტორ ივანოვიჩი') და სხვა.
შროშანის სუნი პარფიუმერიაში მისდა მიუხედავად, რომ მაისის შროშანის სურნელი ერთ-ერთი ყველაზე ფართოდ გამოიყენება პარფიუმერულ ინდუსტრიაში, ის მიიღება ექსკლუზიურად სინთეზურად. მცენარე არ შეიცავს საკმარის ეთერზეთს დისტილაციით მისაღებად. არაპოლარული გამხსნელებით მოპოვებით შესაძლებელია ხეობის შროშანის აბსოლუტის მიღება, რომელსაც ფართო გამოყენება არ ჰქონია პარფიუმერიაში. მიუხედავად იმისა, რომ მას აქვს სასიამოვნო სუნი, ის მაინც კარგავს სინთეზურ ნაერთებს, რომლებიც უფრო ზუსტად გადმოსცემენ ყვავილის არომატს და ასევე იაფია . ზოგიერთი მკვლევარი ამტკიცებს, რომ ხეობის შროშანის სუნი „ანიჭებს თავდაჯერებულობას, იწვევს შემოქმედებით აქტივობას, შეუპოვრობას და აზროვნების სიფხიზლეს“ . მაისის შროშანის ფოთლებს ჭამს ზოგიერთი ლეპიდოპტერის ლარვები, მათ შორის ანტიტიპი
იხ. ვიდეო - Facts about Lily of the Valley Plants




Комментариев нет:

ათეროსკლეროზი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -                         ათეროსკლეროზი ძარრვებში ცვლილებები (ათეროსკლეროზის განვითარების...