ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                            ინუიტები

ინუტი გოგონა

 (Inuit, ინუკტ. ᐃᓄᐃᑦ) — ჩრდილოეთ კანადის მკვიდრი ხალხი. 1999 წელს კანადის მთავრობამ ჩრდილო-დასავლეთ ტერიტორიების ნაწილი ინუიტების ტერიტორიად გამოაცხადა, რითაც ინუიტებს ის მიწები დაუბრუნა, რომელიც მათ ახალმოსახლეებმა წაართვეს. ახალ ტერიტორიას ნუნავუტი ეწოდა, რაც ინუკიტუტზე ანუ ინუიტების ენაზე „ჩვენს მიწას“ ნიშნავს.

ინუიტები ტრადიციებს დღესაც ინარჩუნებენ: ლაპარაკობენ ინუკიტიტუტზე, საკვებს ნადირობით მოიპოვებენ და ხისა და ძვლისგან სხვადასხვა ფიგურასა და საგანს ჭრიან. იყენებენ თანამედროვე ტექნოლოგიებსაც: თოვლმავლებს, ტელეფონებსა და კომპიუტერებს.

ინუიტები არის სამი ძირძველი ჯგუფიდან ერთ-ერთი (ინდიელების და მეტების გარდა), რომლებიც კანადის კონსტიტუციით არის აღიარებული, როგორც გამორჩეული ხალხი უნიკალური ისტორიით, ენით, კულტურული პრაქტიკით და სულიერი რწმენით.

ინუიტების დნმ-ის კვლევამ აჩვენა, რომ მამაკაცების 80%-ს აქვს Y-ქრომოსომული ჰაპლოჯგუფი Q, 11,7%-ს აქვს R1 ჰაპლოჯგუფი და 8,3% ეკუთვნის სხვა ჰაპლოჯგუფებს . 18 ინუიტის გენომის ანალიზმა აჩვენა, რომ გრენლანდიის ესკიმოსებმა განიცადეს ბოთლის ეფექტის შედეგები 20 ათასი წლის წინ, მოსახლეობის კრიტიკული შემცირების გამო. 

იხ. ვიდეო - Почему инуиты едят тюленей? // Kzysztof Gonciarz на русском

ინუიტი, ინუკტიტუტების ენიდან თარგმნილი, ნიშნავს "ხალხს", ეს სახელი ეხება კანადის ესკიმოსებს  ან ამერიკელ ესკიმოსებს, რომლებიც ცხოვრობენ ჩრდილოეთ ამერიკის არქტიკულ სანაპიროზე. იგი წარმოიშვა თვითსახელიდან, რომელიც დაფიქსირდა ხალხის უფრო „მიმზიდველი და ორიგინალური“ დასახელებისთვის მოძრაობის შედეგად, ასე რომ, 1970 წელს, ჩრდილოეთ კვებეკის საბჭოზე, ესკიმოსების წარმომადგენლებმა თავიანთ ხალხს სახელი „ინუიტი“ მიანიჭეს. ინუიტებში ასევე შედიან გრენლანდიის მკვიდრი მოსახლეობა, კალაალიტები, ასევე ჩუკოტკას აღმოსავლეთ რეგიონების დაახლოებით 2000 მკვიდრი.