დარტყმა 10 მილიარდი დოლარის ღირებულების ტექნიკაზე: ცნობილმა კომეტამ შეიძლება დააზიანოს Webb ტელესკოპი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

      დარტყმა 10 მილიარდი დოლარის ღირებულების ტქნიკაზე: ცნობილმა კომეტამ  შეიძლება დააზიანოს                                                  Webb ტელესკოპი

ფოტო: NASA | 10 მილიარდი დოლარის ღირებულების ტელესკოპი შესაძლოა დაზიანდეს მსოფლიოში ერთ-ერთ ყველაზე ცნობილ კომეტამ

ობსერვატორიისთვის სახიფათო ვითარება შეიქმნება მომავალი წლის მაისში და 2024 წლის მაისში, როდესაც ტელესკოპი გაივლის ნამსხვრევების ნაკადს, რომელიც დატოვა ჰალეის კომეტამ.

უკვე ორი კვირაა, Webb კოსმოსური ტელესკოპი ყოველდღიურად აკვირდება სამყაროს და NASA-ს არქივები ივსება ვარსკვლავებისა და გალაქტიკების უფრო და უფრო ახალი სურათებით. მაგრამ კოსმოსურ სააგენტოს მიაჩნია, რომ ობსერვატორიას, რომელიც დედამიწიდან 1,5 მილიონი კმ-ის დაშორებით მდებარეობს, შესაძლოა ცნობილი მოკლე პერიოდის კომეტა - ჰალის კომეტა მოხვდეს, წერს Forbes. იხ. ბმულზე წყარო

2022 წლის მაისში საკმაოდ დიდი მიკრომეტეორიტი მოხვდა Webb კოსმოსური ტელესკოპის პირველადი სარკის ერთ-ერთ სეგმენტში, დიამეტრის 6,5 მეტრით. ამ ზემოქმედების გამო ეს სეგმენტი საგრძნობლად დაზიანდა, მაგრამ NASA-ს მიაჩნია, რომ ასეთი ინციდენტი არ იმოქმედა მთელი სარკის მუშაობაზე. როგორც Focus-მა უკვე დაწერა, კოსმოსურმა სააგენტომ აჩვენა დაზიანების ამსახველი ფოტო.

2022 წლის მაისში საკმაოდ დიდი მიკრომეტეორიტი მოხვდა Webb კოსმოსური ტელესკოპის პირველადი სარკის ერთ-ერთ სეგმენტში, დიამეტრის 6,5 მეტრით. ამ ზემოქმედების გამო ეს სეგმენტი საგრძნობლად დაზიანდა, მაგრამ NASA-ს მიაჩნია, რომ ასეთი ინციდენტი არ იმოქმედა მთელი სარკის მუშაობაზე.

ფოტო: NASA

მანამდე ტელესკოპის მთავარ სარკეში უკვე 4 პატარა მიკრომეტეორიტი იყო ჩავარდნილი, რამაც სერიოზული დაზიანება არ გამოიწვია. NASA-ს პროგნოზით, პატარა კოსმოსური ქანები მუდმივად ჩავარდებიან ტელესკოპში. მაგრამ, როგორც მაისის ზემოქმედებამ აჩვენა, დიდმა მიკრომეტეორიტებმა შეიძლება სერიოზული საფრთხე შეუქმნას ობსერვატორიის მუშაობას.

იხ. ვიდეო - Последствия столкновения Джеймса Уэбба с микрометеородиом [новости науки и космоса] - ჯეიმს ვებბის მიკრომეტეოროიდთან შეჯახების შედეგები [მეცნიერებისა და კოსმოსური ამბები]

მეცნიერები თვლიან, რომ მტვერი და ნამსხვრევები, რომლებსაც ჰალეის კომეტა ტოვებს მზის სისტემაში, შეიძლება დიდი საფრთხე შეუქმნას Webb Space Telescope-ს. ნამსხვრევების ნაკადი შეიძლება შეიცავდეს საკმარისად დიდ მიკრომეტეორიტებს, რათა გამოუსწორებელი ზიანი მიაყენოს Webb ტელესკოპის მთავარი სარკის სეგმენტებს. როგორც NASA პროგნოზირებს, ობსერვატორიისთვის სახიფათო სიტუაცია შეიქმნება მომავალი წლის მაისში და 2024 წლის მაისში, როდესაც ტელესკოპი გაივლის ნამსხვრევების ნაკადს, რომელიც დატოვეს ჰალეის კომეტამ.

ჰალეის კომეტა ერთადერთი კომეტაა, რომელიც შეუიარაღებელი თვალით ჩანს. პირველად ჩვ.წ.აღ-მდე 240 წელს დაფიქსირდა. და მას შემდეგ ის მზეს ყოველ 75 წელიწადში ერთხელ უახლოვდება და დედამიწიდან ჩანს

ფოტო: NASA

ეს ნაკადები დედამიწაზე ისეთი ცნობილი მეტეორული წვიმების გამოჩენის მიზეზია, როგორიცაა ეტა აკვარიდები და ორიონიდები. პირველი ჩნდება მაისში, ხოლო მეორე - ოქტომბერში. დედამიწის ატმოსფეროში მტვრის ნაწილაკების შესვლისას საათში დაახლოებით 20 „ჩამოვარდნილი ვარსკვლავი“ შეიძლება შეინიშნოს.

ჰალეის კომეტა დაკავშირებულია დედამიწაზე ისეთი ცნობილი მეტეორული წვიმების გამოჩენასთან, როგორიცაა ეტა აკვარიდები და ორიონიდები. პირველი ჩნდება მაისში, ხოლო მეორე - ოქტომბერში

ფოტო: Forbes

ჰალეის კომეტა ერთადერთი კომეტაა, რომელიც შეუიარაღებელი თვალით ჩანს. პირველად ჩვ.წ.აღ-მდე 240 წელს დაფიქსირდა. და მას შემდეგ ყოველ 75 წელიწადში ერთხელ უახლოვდება მზეს და ჩანს დედამიწიდან.

კომეტას სახელი ეწოდა ინგლისელი ასტრონომის ედმუნდ ჰალლის პატივსაცემად, რომელმაც ჯერ კიდევ 1705 წელს განაცხადა, რომ რამდენიმე ნათელი ციური ობიექტი ერთი და იგივე კომეტა იყო. მეცნიერმა იწინასწარმეტყველა, რომ კომეტა გამოჩნდება 1758 წელს, მაგრამ ამ მოვლენის სანახავად 16 წელი არ იცოცხლა.

ჰალეის კომეტას სახელი ეწოდა ინგლისელი ასტრონომის ედმუნდ ჰალლის პატივსაცემად, რომელმაც ჯერ კიდევ 1705 წელს განაცხადა, რომ რამდენიმე კაშკაშა ციური ობიექტი ერთი და იგივე კომეტა იყო. მეცნიერმა იწინასწარმეტყველა, რომ კომეტა ხედვის არეში 1758 წელს გამოჩნდებოდა, მაგრამ ამ მოვლენის სანახავად 16 წელი არ იცოცხლა.

ფოტო: ვიკიპედია

კომეტა ჰალლეს ზომები 15 კმ 8 კმ-ზეა და მზის სისტემას 2061 წელს დაუბრუნდება. იმის გათვალისწინებით, რომ Webb Space Telescope განკუთვნილია მაქსიმუმ 20 წლის განმავლობაში მუშაობისთვის, თავად კომეტა მისთვის საფრთხეს არ წარმოადგენს, ვინაიდან ტელესკოპი უკვე მწყობრიდან გამოვა.

ჰალეის კომეტა, ისევე როგორც სხვა კომეტები, შედგება მტვრისგან, ქანებისა და ყინულისგან. როდესაც კომეტა მზეს უახლოვდება, დნობის შედეგად კარგავს თავის მასალას. ამიტომ, კომეტა ტოვებს ნამსხვრევების ნაკადს, როდესაც ის მიფრინავს მზისკენ და როდესაც ის შორდება ჩვენს ვარსკვლავს.

ახლა NASA-ს მეცნიერები აქტიურად მუშაობენ შესაძლო პრობლემების გადაწყვეტის მოსაძებნად, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მიკრომეტეორიტები ჰალეის კომეტის ნაკადიდან. მეცნიერები ვარაუდობენ, რომ Webb კოსმოსური ტელესკოპი თვეში ერთხელ შეხვდება ერთ მიკრომეტეორიტს, მაგრამ ეს რიცხვი საგრძნობლად გაიზრდება, როდესაც ობსერვატორია მოხვდება კომეტის ნამსხვრევების ნაკადში.

ჯერჯერობით, მეცნიერები ვარაუდობენ, რომ Webb კოსმოსური ტელესკოპი თვეში ერთხელ შეხვდება ერთ მიკრომეტეორიტს, მაგრამ ეს რიცხვი მნიშვნელოვნად გაიზრდება, როდესაც ობსერვატორია შევა კომეტის ნამსხვრევების ნაკადში.

ფოტო: NASA.

ჯერჯერობით, მეცნიერები თვლიან, რომ ტელესკოპი დაზოგავს მანევრირებას სივრცეში და შეამცირებს დროის იმ რაოდენობას, რომლის დროსაც ტელესკოპის მთავარი სარკე მიმართულია ორბიტალური მოძრაობის მიმართულებით.

რაც შეეხება ჰალეის კომეტას, უკანასკნელად ის მზის სისტემის შიდა ნაწილში 1986 წელს გაფრინდა. ახლა კომეტა 35 ასტრონომიული ერთეულის მანძილზეა, რაც ჩვენი პლანეტიდან პლუტონამდე მანძილის ტოლფასია.

როგორც Focus-მა უკვე დაწერა, Webb კოსმოსური ტელესკოპის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი აღმოჩენა შეიძლება ჩაითვალოს ყველაზე შორეული და, შესაბამისად, უძველესი გალაქტიკის აღმოჩენად სამყაროში. ამ გალაქტიკის სინათლე ტელესკოპისკენ მიფრინავდა 13,5 მილიარდი წლის განმავლობაში. ანუ ეს გალაქტიკა უკვე გამოჩნდა სამყაროს დაბადებიდან სულ რაღაც 300 მილიონი წლის შემდეგ.

თუ Webb ტელესკოპის შემუშავებისა და გაშვების ღირებულება NASA-ს დაუჯდა, მაშინ შემდეგი მძლავრი კოსმოსური ტელესკოპი სამჯერ ნაკლები ეღირება, როგორც Focus-მა უკვე დაწერა. ეს ახალი ობსერვატორია კოსმოსში 4 წელიწადში გაიშვება და ელონ მასკი მის გაშვებაზე დიდ ფულს გამოიმუშავებს.

იხ. ვიდეო - James Webb Meteoroid Collision Caused Unexpected Damage According to NASA