ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет - 

                         ნიბელუნგები

ალბერიხი და სხვა ნიბელუნგები ზიგფრიდს აძლევენ საგანძურს. ბრინჯი. არტურ რაკჰემი ფილმისთვის "The Nibelungenlied"

 (გერმანულად Nibelungen, სკანდინავიურად Neflheim, ბნელი ნისლოვანი მხარე) — მიწაში დაფარული განძის მფლობელი მითოლოგიური ხალხი ჩრდილოურ მითოლოგიაში. ძველი რწმენით ამ განძისთვის იბრძოდნენ ჯუჯა ძმები — ალბები და ცვერგები. მათი დავის გადაწყვეტა მიენდო მითურ გმირს ზიგფრიდს. მასვე ერგო განძი, დამატებით ჯუჯებმა აჩუქეს ჯადოსნური ხმალი — ბალმუნგი და უჩინმაჩინის მოსასხამი ან ქუდი (ტარნაკაპპე). მეორე ვერსიით, განძს დარაჯობდა დრაკონი, რომელიც ზიგფრიდმა მოკლა. მესამე ვერსია ხალხური ზღაპრის მსგავსია: კლდეზე დგას ციხე, ციხეში ქალწული და იცავს დრაკონი. გერმანულ ვერსიებში ზიგფრიდი ტანს იბანს ურჩხულის სისხლში (ან ტყეშივე კლავს დრაკონს და მის ქონში განიბანება, ხდება უწყლვადი). მისი დაჭრა შეიძლება მხოლოდ მხარზე, სადაც დაეკრა ცაცხვის ფოთოლი და ურჩხულის სისხლი არ მოხვდა. სკანდინავიური თქმულებით ზიგფრიდმა დრაკონის გული შეიწვა.

მითურ დევგმირული ეპოსის ოსტატურად შეკრული სიუჟეტი გადმოცემულია 39 სიმღერაში და შეთხზულია უცნობი პოეტის მიერ 1190-1200 წლებში. ესაა ზიგფრიდის მითური ამბავი და შურისძიების ამბავი, რაც მისმა ერთგულმა ცოლმა კრიმჰილდემ განახორციელა ჰუნთა ქვეყანაში, ჰაგენის მახვილით ზიგფრიდის ვერაგულად მოკვლიდან 13 წლის შემდეგ. ზიგფრიდი ჯერ ნიბელუნგების მბრძანებელი იყო, მერე თავად ხდება ნიბელუნგი და ბოლოს ნიბელუნგებად იწოდებიან თვით ბურგუნდიელები, რომელთაც მისი საგანძური ჰაგენის მუხანათობის შედეგად ხელთ იგდეს. ამ ნიადაგზე მოხდა ბურგუნდიის მზის ჩასვენება ჰუნეთში. ამრიგად, საკრარული ნიბელუნგები — ჯუჯათა ტომია, რომლის განძი მეფეებს შელბუნგსა და ნიბელუნგს ერგოთ და გუშაგად ჯუჯა ალბერიხი დააყენეს, რომელიც „ნიბელუნგ ზიგფრიდის“ ერთგულ მსახურად იქცა. „სიმღერა ნიბელუნგებზე“ ანუ „ნიბელუნგების გასაჭირი“ მსოფლიო ლიტერატურის შედევრია. პოეტურად სრულყოფილ ეპოსს ტრადიცია უწოდებს „სიმღერას“ (სიმღერა ნიბელუნგებზე), მაგრამ მისი ნამდვილი სახელია „დერ ნიბელუნგე ნოტ“ (ნიბელუნგების გასაჭირი).

ეტიმოლოგიისა და წარმოშობის თეორიები

შემოთავაზებულია ტერმინის Nibelung-ის რამდენიმე განსხვავებული ეტიმოლოგია; ისინი, როგორც წესი, დაკავშირებულია სახელის ორიგინალური ბუნების სპეციფიკურ თეორიასთან: თავდაპირველად მითიურ არსებებს, ფრანკებს ან ბურგუნდიელებს ეხება.

იხ. ვიდეო - Почему золото Нибелунгов было проклято? | Скандинавская мифология

Нибелунги — это карлики, владевшие золотым сокровищем, на котором лежало проклятие. Их встретил во время своих странствий юноша Зигфрид, сын короля Зигмунда. Карлики попросили его помочь им разделить золото по справедливости, авансом выдав за эту услугу чудесный меч. Но какие варианты дележа юноша ни предлагал, двух карликов они не устроили. В итоге завязалась драка, во время которой Зигфрид зарубил обоих своим новым мечом.

Но за происходящим наблюдал третий карлик, по имени Андвари, владелец шапки-невидимки. Он тоже напал на юношу, оставаясь при этом невидимым. Зигфрид отбивался как мог и в итоге сумел сбить волшебную шапку с головы противника. Андвари признал себя побеждённым и скрылся, а Зигфрид сложил всё золото в пещеру и завалил вход в неё.

После этого у Зигфрида было множество приключений, которые описаны в эпосе «Песнь о Нибелунгах». В конце концов он погибает, предательски убитый Хагеном копьём в спину во время охоты на кабана. Это убийство устроил баварский король Гунтер, брат Хагена и жены Зигфрида — Кримхильды. Гунтер с братом нашли сокровища в пещере и перепрятали их на дне Рейна. Но Кримхильда мстит за убитого мужа. Она снова выходит замуж, на этот раз за царя гуннов. Пригласив своих братьев на пир, она приказала зарубить обоих, и сама убила мечом Хагена. Увы, открыть местонахождение сокровищ братья перед смертью не захотели. Один из уцелевших бургундцев убил Кримхильду и тем самым пресёк род королей — хранителей золота Нибелунгов.

Откуда же взялось проклятие, лежащее на этом золотом кладе? Всё дело в происхождении золота. Однажды три скандинавских бога — Один, Локи и Хёнир, заночевали в гостях у колдуна Хрейдмара. Локи, чтобы расплатиться за ночлег, убил увиденную им на берегу выдру. Но она оказалась сыном колдуна. За его смерть полагалась компенсация, которую добыл Локи, поймав для этого карлика Андвари. Чтобы освободиться, Андвари пообещал всё своё золото. Себе он хотел оставить лишь одно волшебное кольцо, дарующее владельцу богатство. Но Локи потребовал и кольцо тоже, Андвари пришлось его отдать. Андвари проклял кольцо, отныне каждый его владелец был обречён на гибель.

Так и произошло, все владельцы кольца погибали до тех пор, пока оно, вместе со всем остальным золотом, навеки не пропало на дне Рейна.

მითიური არსებების მითითება

ანდრეას ჰეუსლერმა და ბევრმა სხვა მეცნიერმა მიიღო სახელი Nibelung ძირიდან *nebula-, რაც ნიშნავს ღრუბელს, ნისლს ან ნისლს, ან *nibila-, რაც ნიშნავს დაბალ, ღრმა ან ბნელს (შდრ. Niflheim). ეს წარმოშობა ხშირად ვარაუდობს, რომ სახელი თავდაპირველად მითოლოგიურ არსებებს მოიხსენიებდა და ნიშნავს რაღაც "ნისლის არსებებს". ჰაუსლერმა თქვა, რომ სახელი მიენიჭა ნიბელუნგების განძის სხვადასხვა მფლობელებს და ამით მითიური არსებებიდან გადავიდა ზიგფრიდზე, შემდეგ კი ბურგუნდიელებზე ნიბელუნგელებში.

შტეფან შაფნერი გვთავაზობს სხვა თეორიას: კვლავ ვივარაუდოთ, რომ ნიბელუნგი თავდაპირველად მითიურ არსებებს მოიხსენიებდა, ნაცვლად ამისა, სახელი მომდინარეობს ძირიდან *nibla- ან *nibula- რაც ნიშნავს "ქვემოთ ყოფნას", რომელსაც შაფნერი აკავშირებს ნიფლჰეიმთან.

როგორიც არ უნდა იყოს სახელის ნამდვილი წარმოშობა, ცხადია, რომ იგი ინტერპრეტირებული იყო როგორც სიტყვა ნებელთან (ნისლი, ნისლი) და რომ სიტყვის ფორმა სავარაუდოდ შეიცვალა ამ ასოციაციის საშუალებით. ნათელი მაგალითია ჯუჯა Nybling-ის სახელი Das Lied vom Hürnen Seyfrid-დან, რომელიც ჩეხურად ითარგმნა როგორც Mhaček, ჩეხური mha (ნისლი) დან. Nibelungenlied-ში, ნიბელუნგის ძმის, შილბუნგის სახელს ანალოგიურად ვარაუდობენ, რომ ნიშნავდა „კლდე-ან გამოქვაბულ-კაცს“ ან „ყინვაგამძლე-კაცს“, რაც იმას ნიშნავს, რომ ნიბელუნგის სახელი შესაძლოა ანალოგიურად განიმარტოს, როგორც „ნისლი“. -კაცი“.

გულისხმობს ფრანკთა პიპინიდების დინასტიის ნიბელუნგის შტოს

ჯორჯ გილესპი წარმოაჩენს თეორიას, რომ სახელი ნიბელუნგი თავდაპირველად გამოიყენებოდა სასახლის ფრანკ მერების, მოგვიანებით კაროლინგების იმპერატორების, პიპინიდების დინასტიის ნიბელუნგიდების კადეტთა შტოზე. სახელი პირველად ჩაწერილია 752 წელს ლათინურად, როგორც Nibelungus ან Nivelongus, რაც გულისხმობს ჩარლზ მარტელის ძმისშვილს. სახელი ასევე დაფიქსირებულია, როგორც დინასტიის იუნკერთა შტოს რამდენიმე სხვა წევრს, რომლებიც წარმოიშვა ჩარლზის ძმის ჩაილბრანდ I-დან; ეს კადეტთა შტო ცნობილია როგორც ნიბელუნგიდები ან ნიბელუნგები. მითითება ფრანცის ნისლეულებზე (ითარგმნება როგორც "ნიბელუნგური ფრანკები") ვალტარიუსში გამოყენებულია, როგორც დამატებითი მტკიცებულება,  თუმცა ეპითეტი ნისლეულის ეს თარგმანი სადავოა.

Gillespie და C. W. von Sydow ამტკიცებენ, რომ სახელი შეიძლება მომდინარეობდეს ნიველესიდან ვალონურ ბრაბანტში, სადაც პიპინიდებმა დააარსეს მონასტერი და შეინარჩუნეს ძლიერი კავშირები. სახელწოდება Nivelles მომდინარეობს გერმანული *Niuwa-alha-დან, რაც ახალ საკურთხეველს ნიშნავს, ან კელტური ტოპონიმიდან.

ამ თეორიის მიხედვით, სახელწოდება ნიბელუნგი ბურგუნდიის სამეფო სახლს მას შემდეგ დაერქვა, რაც სამხრეთ საფრანგეთში ბურგუნდიის სამეფო 613 წელს ფრანკთა სამეფოს შემადგენლობაში შევიდა და ფრანკ ნიბელუნგების მმართველობის ქვეშ მოექცა.უარყო სახელის ბურგუნდიული წარმომავლობა, გილესპი ასევე აღნიშნავს, რომ გიუნტერი ჩაწერილია ძველ ინგლისურად, როგორც Gūðhere, მაგრამ მოხსენიებულია როგორც ბურგუნდიული და არა ნიბელუნგი, სახელი, რომელიც არ არის დამოწმებული ძველ ინგლისურში.

იხ. ბმულზე ნიბილუნგის ბეჭედი 

იხ. ვიდეო - The Ring of the Nibelung - Wagner (Long Trailer) - MET New York

Wagner's Ring presents the ultimate challenge for any opera company, and the New York Metropolitan Opera's new production of Der Ring des Nibelungen, unveiled between 2010 and 2012 and starring some of the greatest Wagnerian singers of today, is among the most ambitious Ring stagings ever mounted.

Already seen by over a million people in the theatre and at cinemas around the globe, the Met Ring was filmed live in high definition and is now being released on both DVD and Blu-ray to launch Deutsche Grammophon's celebration of the composer's bicentenary year in 2013.

With Bryn Terfel, widely acknowledged as one of the finest bass-baritones of our age, performing his first complete cycles as the embattled god Wotan and American soprano Deborah Voigt making her role debut as his disobedient warrior-daughter Brünnhilde, alongside international stars Jonas Kaufmann and Eva-Maria Westbroek as the incestuous Siegmund and Sieglinde, and last-minute stand-in Jay Hunter Morris -- a thrilling new tenor from Paris, Texas -- saving the day as the fearless but ill-fated hero Siegfried, the New York Times declared the cast "as strong a lineup of vocal artists for a Wagner opera as I have heard in years".

To complement the complete Ring cycle on both DVD and Blu-ray, Deutsche Grammophon is releasing two related titles: Twilight of the Gods, a 2-CD compilation of audio highlights from the Met Ring -- featuring all the major stars of the production and such famous extracts as The Ride of the Valkyries, Wotan's Farewell, the Magic Fire Music, Siegfried's Rhine Journey and the concluding Immolation Scene -- and Wagner's Dream, a frank and revealing documentary about the five-year making of the Met's new Ring that has already been acclaimed as "simply the best documentary about the Met ever made" (Film Journal), "a must-see for any creative soul" (Cinespect) and "destined to be one of the classic documentaries about opera" (Philadelphia Inquirer).