четверг, 19 мая 2022 г.

ჰოლანდიის ოსტინდოეთი

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

            ჰოლანდიის ოსტინდოეთი


(ნიდერლ. Nederlands-Indië; ინდონ. Hindia-Belanda) — ნიდერლანდების კოლონია, რომლისგანაც მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ თანამედროვე ინდონეზია ჩამოყალიბდა. ის ნიდერლანდების ოსტინდოეთის კომპანიის ნაციონალიზაციის შედეგად ჩამოყალიბდა და მის ადმინისტრირებას 1800 წლიდან ნიდერლანდების მთავრობა ახორციელებდა.
სხვა კოლონიური წარმონაქმნების მსგავსად, ჰოლანდიის აღმოსავლეთ ინდოეთი შეიქმნა სასტიკ კონკურენციაში როგორც ადგილობრივ სახელმწიფო ფორმირებებთან, ასევე სხვა კოლონიალურ ძალებთან (დიდი ბრიტანეთი, პორტუგალია, საფრანგეთი, ესპანეთი). დიდი ხნის განმავლობაში მას უპირატესად თალასოკრატიული ხასიათი ჰქონდა, რომელიც წარმოადგენდა სანაპირო სავაჭრო პუნქტებისა და ფორპოსტების სერიას, რომლებიც გარშემორტყმული იყო ადგილობრივი მალაიზიური სულთნების საკუთრებით.

მე-19 საუკუნის ბოლოსა და მე-20 საუკუნის დასაწყისის დაპყრობებმა, ისევე როგორც ძლიერი ეკონომიკური ექსპლუატაციის მექანიზმების გამოყენებამ, საშუალება მისცა ჰოლანდიელებს გაეერთიანებინათ არქიპელაგის უმეტესი ნაწილი მათი გვირგვინის მმართველობის ქვეშ. ნიდერლანდების აღმოსავლეთ ინდოეთი, ნავთობისა და სხვა მინერალების მდიდარი მარაგით, ითვლებოდა "ჰოლანდიის კოლონიური იმპერიის გვირგვინის ძვირფასეულობას".
იხ. ვიდეო - ГОЛЛАНДСКАЯ ОСТ-ИНДСКАЯ КОМПАНИЯ - ИСТОРИЯ ПЕРВОГО АКЦИОНЕРНОГО ОБЩЕСТВА
1602-1800: კომპანია აწარმოებს სამხედრო სავაჭრო ოპერაციებს რეგიონში. მიუხედავად იმისა, რომ ფაქტობრივი ტერიტორიული ზრდა უმნიშვნელოა, ჰოლანდიის ფლოტი მთლიანად აკონტროლებს კუნძულთაშორის წყლებს და მთავარ პორტებს, განდევნის ბრიტანელებს და პორტუგალიელებს.
1800-1942: ინტენსიური ტერიტორიული ანექსია, ხანგრძლივი და სისხლიანი კოლონიური ომები ადგილობრივ მოსახლეობასთან და სხვა ევროპულ ძალებთან.
1859: ჰოლანდიის ანექსია პორტუგალიური ინდონეზიის 2/3-ის, აღმოსავლეთ ტიმორის რეგიონის გამოკლებით.
1942-1945: იაპონიის ოკუპაცია ინდონეზიაში.
1945-1949: ინდონეზიის დამოუკიდებლობის ომი.
1962: ინდონეზიის ანექსია ჰოლანდიის ბოლო ტერიტორიის, ნიდერლანდების ახალი გვინეის.
ბაზა
ნაპოლეონის ომების დროს თავად ჰოლანდიის ტერიტორია საფრანგეთმა დაიპყრო და ჰოლანდიის ყველა კოლონია ავტომატურად გახდა ფრანგული. შედეგად, 1808-1811 წლებში კოლონიას მართავდა ფრანგი გენერალ-გუბერნატორი. 1811-1816 წლებში, მიმდინარე ნაპოლეონის ომების დროს, ჰოლანდიის აღმოსავლეთ ინდოეთის ტერიტორია დაიპყრო ინგლისმა, რომელსაც ეშინოდა საფრანგეთის გაძლიერების (ამ დროისთვის დიდმა ბრიტანეთმა ასევე მოახერხა კონცხის კოლონიის დაკავება, ყველაზე მნიშვნელოვანი სავაჭრო კავშირი. ნიდერლანდებსა და ინდონეზიას შორის). ნიდერლანდების კოლონიური იმპერიის ძალაუფლება შეირყა, მაგრამ ინგლისს სჭირდებოდა პროტესტანტი მოკავშირე კათოლიკური კოლონიალური ძალების წინააღმდეგ ბრძოლაში: საფრანგეთი, ესპანეთი და პორტუგალია. ამიტომ, 1824 წელს, ოკუპირებული ტერიტორია ჰოლანდიას დაუბრუნდა ინგლის-ჰოლანდიური შეთანხმებით ინდოეთში ჰოლანდიის კოლონიური საკუთრების სანაცვლოდ. გარდა ამისა, მალაკას ნახევარკუნძული გადავიდა ინგლისს. შედეგად მიღებული საზღვარი ბრიტანეთის მალაიასა და ჰოლანდიის აღმოსავლეთ ინდოეთს შორის დღემდე რჩება საზღვარი მალაიზიასა და ინდონეზიას შორის.

ტერიტორიული გაფართოება
ჰოლანდიის აღმოსავლეთ ინდოეთის დედაქალაქი იყო ბატავია, ახლა ჯაკარტა ინდონეზიის დედაქალაქია. მიუხედავად იმისა, რომ კუნძულ ჯავას აკონტროლებდა ჰოლანდიის აღმოსავლეთ ინდოეთის კომპანია და ჰოლანდიის კოლონიური ადმინისტრაცია 350 წლის განმავლობაში, კუნის დროიდან მოყოლებული სრული კონტროლი ჰოლანდიის აღმოსავლეთ ინდოეთის უმეტეს ნაწილზე, ბორნეოს, ლომბოკისა და დასავლეთ ახალი გვინეის კუნძულების ჩათვლით. დაარსდა მხოლოდ მე-20 საუკუნის დასაწყისში.
იხ. ვიდეო -  How was Indonesia colonized by the Dutch?




Комментариев нет:

უძველესი უცხოპლანეტელები (სერიალი)

ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -   უძველესი უცხოპლანეტელები (სერიალი) ინგლ. Ancient Aliens Ancient Aliens არის ამერიკული...