ცოდნა სინათლეა - Knowledge is light - Знание свет -  

                         ჩანდრა (ტელესკოპი)

კოსმოსური ტელესკოპი - კოსმოსური ობსერვატორია ნასა განკუთვნილია კოსმოსის კვლევებისთვისთვის რედგენული დიაპაზანში. გაშვებული იქნა 1999წ-ის 23 ივლისს. შატლი ,, კოლუმბიას'' მეშვეობით. სახელწოდება დაერქვა ინდური წარმოშობის ამერიკელი ფიზიკოსისა და ასტროფიზიკოსის სახელის პატივსაცემად.

STS-93  1999წ-ს

ობსერვატორიის აგება და გაშვება ჩაიფიქრა და განახორციელა ,,ნასამ'' 1976წ-ს რიკარდო ჯაკონისა და ჰარვი ტანანბურკის მიერ როგორც განვითარება იმ დროის ობსერვატორიიის NEO-2 (,,ეინშტაინი'').

1992წ-ს ფინანსების შემცირების გამო კონსტრუქცია საგრძნობლად შეცვალეს - კერძოდ 12-დან 4 ამოიღეს რენტგენული სარკე, ფოკალური მოწყობილობებიდან 6 დადგეგმილიდან 2 ამოღებულ იქნა.

ობსრვატორიის მასა შეადგენ - 22 753კგ. წარმოადგენს აბსოლიტურად რეკორდული მასა, ოდსღას გაშევებული კოსმოსსში ტვირთი, კოსმოსური ხომალდი ,, შატლის'' მიერ. ძირითადი მასას წარმოადგესნ რაკეტას, რ-მაც უნდა გაიოყვანოს აბსორვატორია დანიშნულ ადგილას.

                                                                               იხ.ვიდეო

აღმოჩენები - პირველი სურათის გადაღება ზეახახლის კასიოპეა A ნარჩენების. შესაძლებლობა მოსცა ასტრონომებს ეხოლათ ცენტრი წარმონაქმნი კომპაქტური ობიექტის, სავარაუდო ნეტრონული ვარსკლავის ან შავ ხვრელის.

კიბორჩხალას ნისლეული შეძლო განესხვავა დარტყმითი ტალღები ცენტრალური პულსარის გარშემო. ადრე დედამიწიდან ვერცეთი ტელესკოპი ვერ აფიქსირებდა მას.

ასევე რედნგენული გამოსხივების დაფიქსირება სუპერმასიური შავი ხვრელის ირმის ნახტომში.

აღმოჩენა დიდი მოცულობის ცივი გაზების, ვიდრე ადრე ფიქრობდნენ ცენტრში ანდრომედას ნისლეულში.

საშუალო სკოლის მონაწილებით სადგურის დახმარებით აღმოჩენილი იყო ნეტრონული ვარსკლავის მედუზას ნისლეულში.

ახალი ტიპის შავი ხვრელოს აღმოჩენა M82 გალაქტიკაში. მეცნიერები ეჭვობდნენ ეს არის ერთგვარი შუალედური რგოლი რგოლი ვარსკვლავური მასის შავ ხვრელებსა და სუპერ მასიურ შავ ხვრელებს შორის.

საშუალო სკოლის მოსწავლეებმა სადგურის გამოყენებით აღმოაჩინეს ნეიტრონული ვარსკვლავი მედუზა ნისლეულში. თითქმის ყველა ძირითადი მიმდევრობის ვარსკვლავი რენტგენის წყაროა. განმარტა ჰაბლის კონსტანტმა. ბნელი მატერიის არსებობის მტკიცებულება აღმოაჩინეს 2006 წელს გალაქტიკების სუპერგროვების შეჯახების დაკვირვებით.