ენცელადა (თანამგზავრი )

                   ენცელადა (თანამგზავრი )

                         
               ჩვენ ვეძებთ სიცოცხლის ფორმებს კოსმოსში
გამუსახულება ენცელადა, გაკეთებული ,,კასინის'' მიერ 2015წ-ის 28 ოქტომბერს დაშორებული 96 000კმ
                       ციკლიდან რუბრიკით ჩვენ ვეძებთ სიცოცხლეს დედამიწის გარეთ
 შემდეგი კანდიდატი სავარაუდო სოცოცხლის არსებობისა არის ენცელადა იხ. ლინკზე წინა  ( ძვ. ბერძნ. Ἐγκέλαδος, ინგლ. Enceladus) - მეექვსე სიდიდით თანამგზავრი სატურნის, აღმოაჩინა უილიამ ჰერშელმა 1789წ-ს, მაგრამ ის ნაკლებად იყო შესწავლილი 1980წ-დე, როცა მას დაუახლოვდნენ ორი საპლანეტაშორისო თანამგზავრები ,, ვოიჯერები''.. სურათებით განისაზღვრა მისი დიამეტრი (დაახლ. 500კმ ანუ  0,1 დაიმტერი უდიდესი თანამგავს ტიტანის) და აღმოჩენილიქნა, ის რომ ენცელადა აირეკლავს მეტ მზის შუქს, ვიდრე რომელიმე სხვა მზის სისტემაში. ,,ვოიჯერ-1'' აჩვენა, რომ ორბიტა თანამგზავრის გადის სქელ ნაწილში  გაფანტულ რგოლში  სატურნის ცვლის მასთან ნივთიერებებს, როგორც ჩანს, ეს რგოლი უნადა უმადლოდეს თავის რსებობას ენცელადას. ,,ვოიჯერ-2'' აღმოაჩინა. რომ რელიეფი თანამგზავრის ძალიან მრავლაფეროვანია: კერძოდ იქ არის უცნაური ძლიერ კრატერირებული ადგილები და ახალგაზრდა მიდამოში (წელი არ აღემატება 100მლნ. წ)
                                                   
სპექტროზონალური სურათი ,, კასინი'' - წყლის ორთქლი სამხრეთ ნახევარსფეროზე ენცელადაზე.
2005წ-ს კვლევა დაიწყო ენცელადას საპლანეტაშორისო ზონდმა ,,კასინიმ'', რ-აც მიიღო უფრო ფართო მონაცემები ხედაპირის თანამგავრის და მიმდინარე პროცესების მასზე. კერძოდ, იყო აღმოჩენილი წყლის შლეიფი, შადრევნები და სამხრეთ პოლარული ტერიტორიებზე (სავარაუდოდ ასეთი ყინულის შადრევნები და ფორირებს რგოლსE). ეს ერთობლივი მონაცებეი მოწმობენ, იმას, რომ გეოლოგიური აქტიურობა ენცელადაზე დღემდე შემორჩენილია.
იხ. ვიდეო

 თანამგზავრი ხშირად ხვდება გაზის გიგანტის (სატურნის) ხაფანგში ორბიტალური რეზონანსში, რ-აც მოქვს საგრძნობლად ლიბერაცია გრძედზე. ეს , თავის მხრივ, წარმოშობს დამატებით წვლილს მოქცევაში სითბური ამოფრქვევაში. ახლოს მყოფ თანამგავრის ბირთვში გათბობა ხდება, რაც პრინციპში იხსნება გეოლოგიური აქტიურობას.
იხ. ვიდეო

 ენცელადას გეოლოგიური აქტიურია სამ ციუ სხეულთან ერთად შიდა მზის სიტემაში (ესენია იუპიტერის ანამგაზვრი იო და ნეპტუნის თანამგზავრი ტრიტონი), რ-ზეც დაიმზირება აქტიური ამოფრქვევა. ანალიზმა ამოფქრვევის აჩნენა, რომ ის მოდის თხევადი წყლის ოკეანიდან. ერთად უნიკალური ქიმიური შემადგენლობა შლეიფის არსებობა შეიძლება ვარაუდი არსებდეს სიცოცხლი  ენცელადა საინტერესოა ასტრობიოლოგიის კვლევებისთვის. ამას ემატება ის, რომ ის წყაროა სატურნის რგოლის.
2011წ-ს ,,ნასას'' მეცნიერთა ჯგუფმა Enceladus Focus Group Conference», განაცხადეს, რომ ენცელადა - ,,ყველაზე მეტად შესაფერისია ისეთის სიცოცხლის ფორმებისთვის რ-იც ჩვენ ვიცით''
იხ. ვიდეო

 ასტრობიოლოგმა კრის მაკეინიმ კვლევითი ცენტრიდან ,, ნასა'' ეიმსში 2011წ-ს განაცხადა, რომ მზის სისტემაში მარტო ენცელადაზე აღმოჩიენს ,,თხევადი სახით ცყალი, ნახშირბადი, აზოტი ამიაკის ფორმთ და წყარო ენერგიის.
 2018წ-ის 27 ივნისს მეცნიერებმა განაცხადეს აღმოჩენა რთული ორგანული მაკრომოლეკულები შეგროვილი ,,კასინის'' ნიმუშებზე ენცელადაზე.
მაშ გეიზერი შემადგენლობა:

• ცყალი  — 93 % ± 3 %
• აზოტი — 4 % ± 1 %
• დიოქსიდი ნახშირბადის — 3,2 % ± 0,6 %
• მეთანი — 1,6 % ± 0,6 %
• ამიაკი, აცეტილენი, ჰიდროციანი მჟავა, პროპანი  — კვალი(<1 %)

                                                      სიცოცხლე ენცელადაზე
                                                       
                                        სურათი გაადღებული ,,კასინის მიერ2005წ-ის 14 ივნისს

სიცოცხლე ენცელადაზე დღეისთვის არის ღია და კითხვები მეციერებს შორის ამ ტემის ირგვლივ.
ენეცელადა და ტიტანი იქვევს დიდ ინტერესს მეცნიერებში. ჯერ კიდევ ,, ვოიჯერების'' ეპოქაში 80 წ-ში მოხდა გადაღება სურათების ამ პატარა მთვარის ყუნულის, მის ხედაპირზე ცივა , სხვა სატურნის თანამგავრებზე საშუალო ტემპერატურა −200 °C მასზე აღმოჩენილია ბზარებია, ,, კასინის'' მონაცემებით ენცელადას ბირთვში არის ნახშირცყალბადის ,, სუპი'', თხევადი წყალი და წყარო სითბოს, ანუ ყველა ინგრედიედი სიცოცხლისწარმოშობისთვის.
იხ. ვიდეო

 სამხრეთ პოლუსებზე ყინულის ქერქის ქვეშ ენცელადაზე 15-20კმ სიღრმეზე არის თხევადი ოკეანე. ამაზე მიუთიტებს ყველა მონაცემები მირებული ,,კასინისგან'' ტემპერატურა ზედა ფენებში კი უნდა იყოს −45 °C, თუმცა სიღმეზე გაზრდისას ტემპერატურა იმატებს და შესაძლოა მიაღწიოს 0…+1 °C, რაც ტოლია წყლის ტემპერატურის ზგიერთ ადგილას დედამიწის. უფო მეტის იქნა აღმოჩენილი კერძოდ 2011წ-ს ,, კასინის'' დახმარებიტ მეცნიერბმა დაასკვნეს, რომ წყალი მარილიანია. ყველა ზემოტ თქმულიდან გამომდინარე ენცელადაზე სიცოცხლის არსებობის შანს ძალინ ზრდის.
იხ. ვიდეო

მზის სისტემაში თუ გავიხილავთ ციურ სხეულებზე ამა თუ იმ სახეობის სიცოცხლის ფორმის არსებობის შესახებ ენცელადაზე ერთერთი სერიზული კანდიდანტი უნდა იყოს. ამ ეტაპზე კითხვები ბევრია და მომავალი კვლევები იმედი ვიქონიოთ რომ პასუხები გვექნება თუ არის თუ არა მცელადაზე ოკენა და სიცოცხის რაიმე ფრომა იქნებ უმაღლესიც კი. 

ენცელად – ის შიდა სტრუქტურა: მოდელი, რომელიც დაფუძნებულია კასინის უახლეს მონაცემებზე. ყავისფერი არის სილიკატური ბირთვი, თეთრი არის მოსასხამი, მდიდარია წყლის ყინულით. ყვითელი და წითელი - სავარაუდო დიაფირი სამხრეთის პოლუსის ქვეშ