ნეპტუნი

                                              

 სიშორით მერვე პლანეტა მზიდან და ყველაზე შორეული გაზის გიგანტი ჩვენს მზის სისტემაში. ნეპტუნის ორბიტის ექსცენტრისიტეტის კოეფიციენტი 0.011214269 უდრის. მიუხედავად იმისა, რომ გაზის გიგანტთა შორის ყველაზე მცირეა, ნეპტუნი ურანზე უფრო მასიურია. მისი მასა დედამიწის 17 მასის ტოლია. ნეპტუნის ზედაპირის მინიმალური ტემპერატურა -218 °C (55 °K). ხოლო მაქსიმალური -196 °C (77 °K). მძლავრი გრავიტაციული ველის გამო მისმა შემადგენელმა გაზმა მაღალი სიმჭიდროვის კომპრესია განიცადა. ვარაუდობენ რომ მის ცენტრში ტემპერატურა 5000 °C. (5273 °K). ნეპტუნი სიდიდით მესამე პლანეტაა (დიამეტრით მეოთხე)

                                                  

                                                    დიდი ბნელი ლაქა, ფოტო ,,ვოიჯერ-2 მიერ

ნეპტუნის ატმოსფერო შედგება 90 % წყალბადისგან, 19 % ჰელიუმისგან და 1 % სხვა აირებისგან. მისი ეკვატორული დიამეტრი 49 500 კმ-ია, ხოლო პოლარული დიამეტრი 48 700 კმ. ორბიტაზე მოძრაობის სიჩქარეა 5430 მ/წმ, ხოლო მზის ირგვლივ ერთ ბრუნს 164 წელს 9 თვეს და 15 დღეს ანდომებს. თავისი ღერძის გარშემო ბრუნვის პერიოდია: 16 სთ 6 წთ 36 წმ. აფელიუმში მანძილი 4 553 946 490 კმ-ს (30.44125206 ა. ე.) უდრის, პერიფელიუმში 4 452 940 833 კმ-ს (29.76607095 ა. ე.). საშუალო მანძილი 4 503 443 661 კმ-ია (30.10366151 ა. ე.).

                                                            

                                                  რგოლი ნეპტუნის გადარებული ,, ვოიჯერ-2'' მიერ

ბოლო დროს ოდნავ შესამჩნევი რუხი რგოლები იქნა შენიშნული ამ ლურჯი პლანეტის ირგვლივ, თუმცა ისინი სატურნისაზე ნაკლებად მასიურია. მათი აღმოჩენისას მიიჩნევდნენ, რომ ეს რგოლები არასრული იყო, მაგრამ ’’ვოიაჯერ-2’’-მა ეს ჰიპოთეზა უარყო. ნეპტუნს ასევე ახასიათებს 2.100 კმ/სთ სიჩქარის წყალბადის, ჰელიუმისა და მეთანის ქარები, რაც მას ლურჯ შეფერილობას აძლევს. ნეპტუნს 13 თანამგზავრი ჰყავს.მისი უდიდესი თანამგზავრი ტრიტონი გამოირჩევა რეტროგრადული ორბიტით, ექსტრემალურად ცივია -235 °C (38 °K) და მას ექსტემალურად შეკუმშული (14 მიკრობარი) ნიგროგენ/მეთანის ატმოსფერო აქვს.

პლანეტას რომაული ღმერთი ნეპტუნის სახელი ჰქვია მისი ლურჯი მეთანის ღრუბლების გამო. მისი ასტრონომიული სიმბოლო ღმერთის სამკაპის ნიშნის სტილიზებული ვერსიაა (♆).

პლანეტა აღმოჩენილ იქნა 1846 წლის 23 სექტემბერს, სააზღვრებში 1° კოორდინატამდე, ნაწინასწარამეტყველი ლოვერის და  დაახლ. 12° კოორდინატზე განსაზღვრული ადამსის. 

                                            

                                               ზომების შედარება დედამიწის და ნეპტუნის

   თანახმად დახატული  გალილეო გალიოს დაკვირვებისა ის ნეპტუნს აკვირდებოდა 1612წ-ის 28 დეკემბერს ხოლო შემდეგ 1613წ-ის 29 იანვარს თუმცა ორივე შემთხვევაში გალილეომ მიიჩნია პლანეტა უმოძრაო ვარსკვლავად შეერთებული იუპიტერზე ღამის ცაზე. ამიტომ გალილეონ არ ითვლება პირველი აღმომჩენი ნეპტუნის.

გარკვეული დროით აღმოჩენის შემდეგ აღინიშნებოდა ,, ურანის გარე'' ანუ გარე პლანეტად ურანის ,, ლევერის პლანეტა''. პირველი ვინხ გამოვიდა იდეით ოფიციალური დასახელით, იყო გალლე შემოთავაზებული იყო სახელი იანუსი ხოლო სხვა დასახელაკი ოკეანი.

                                         

                                             გამოსახული ტრიტონის ,,ვოიჯერ-2

ხოლო უფლება ლეველის დაესახალებინა სახელი პლენტის დარქმევის შემოთავაზებული იყო ნეპტუნი.

 და დღემდე მას მხოლოდ ერთი ხომალდი ვოიაჯერ 2 ეწვია, რომელმაც მის გასწვრივ 1989 წლის 25 აგვისტოს ჩაიფრინა. რადგან ნეპტუნი იყო ბოლო მსხვილი პლანეტა, რ-იც შესაძლებელი იქნებოდა წვევოდა კოსმოსური ხომალდი, გადაწყდა ახლოს ჩაეფრენით  ტრიტონის (ბუნებრივი თანაგზავრი) არ იყო მიჩნეული შედეგიანი ტრაექტორია ფრენის. მსგავსი ამოცანა ჰქონდა ;;ვოიჯერ-1"  -  ფრენა განახაორციელა ახლოს სატურნთან და მისი უდიდესი თანამგზავზე - ტიტანზე.

იხ. ვიდეო

ნეპტუნის აგებულება ძალინ გავს ურანის აგებულებას. ატმოსფერო შეადგენს დაახლ. 10 - 20 % საერთო მასას პლანეტის, და დაშორება ზედაპირიდან ატმოსფეროს ბოლოს შეადგენს 10 - 20 % დაშორება ბირთვიდან ზედაპირზე.

                                  
შინაგანი აგებულება ნეპტუნის 1. ზედა მხარე ატმოსფეროს, 2. ატმოსფერო, რ-იც შედგება წყალბადისა და ჰელიუმისგან, ასევე მეთანისგან, 3. მანტია, შედგება წყალბადისგან, ამიაკისა და მეთანის ყინულებისგან, 4.ქვისადა-ყინულის ბირთვი
ბირთვის ახლოს წნევა შეადგენს 10გპა. დიდი კონცეტრაცია მეთანის, ამიაკის და წყალის აღმოენილია დაბალ ფენებში ატმოსფეროს.
იხ. ვიდეო

მაგნიტოსფერო ნეპტუნის და მაგნტოსფეროს ველი, ძალიან დახრილია 47° პირობითად ღერძი ბრუივის პლანეტა და გავრცელებულია 0,55-ზე რადიუსი (დაახლ. 13500კმ), ნეპტუნი მოგვაგონემს ურანს.

იხ.ვიდეო