აფალინა

                                                       

                                           აფელინა ორი პატარასთანს ერთად Moray Firth, შოტლანდია

(ლათ. Tursiops truncatus) — ძუძუმწოვარი ცხოველი დელფინისებრთა ოჯახისა. აფალინას სიგრძე 2,5-3,9 მ-მდეა, მასა 280 კგ-მდე. გავრცელებულია ფართოდ (არქტიკულ და ანტარქტიკულ წყლების გარდა). გვხვდება შავ ზღვაში, ძირითადად ყირიმის სანაპიროებთან (დაცულია 1965 წლიდან). აფალინას მაკეობა გრძელდება 12 თვე. შობს ერთ ნაშიერს. თვინიერი ცხოველია, რის გამოც მრავალი ქვეყნის ოკეანარიუმებში მათზე ცდებს ატარებენ ექოლოკაციის, ქცევის, ფუნქციური მორფოლოგიის და სხვა საკითხების შესასწავლად. ქვესახეობებიდან შავი ზღვის საქართველოს სანაპირო ზონაში გვხვდება შავი ზღვის აფალინა (Tursiops truncatus ponticus. 

კვლევის შედეგად აფელინას აღმოჩანდა 

უნარი ქცევითი იმიტაცია მოახდინოს ადამინებთან. იმიტაციისთვის საჭიროა, რომ დამკვირვებელმა მოდელირება მოახდინოს თავისი მოქმედება, გათვალისწინებით როგორც მოდელი დემონსტრატორი. ამისათვის დელფინი კორელაცის ახდენს თავისი სხეულს გვერდითი ადამინის სხეულზე, ანალოგიების გამოყენებით.

გაგება ახალი თანამიდევრობიტი ხელოვნური ენა და უნარი აქვს არა მარტო გაითვალისწინოს სენტატიკური კოპონენტი, არამედ სინტაქსურიც (სიტყვებიც).

უნარი შეაჯამოს წესები და შექმნას აბსტრაქტული გაგება.

თვალყური ადევნოს თავისი მოწმედებას.

გიგოს სიმბოლოები სხვადასხვა  სხეულის ნაწილები.

გაგება მითითება ჟესტების

ამოიცნოს თავისთავი სარკეში (რაც მიუთითებს ცნობიერებაზე)

                                             

საბრძოლო დელფინი პროგრამა  U.S. Navy Marine Mammal Program ზედმეტ სახელად  KDog, განაღმვა სპარსეთის ყურეში საბძოლო მოქედებისას ერაყში.

აფელინა ველურ ბუნებაში ჩვეულებრივ არ არის აგრესიული ადამიანების მიმრთ, ის ხშირად მეგობრულ ინტერეს იწვევს იქამდე არის შემთხვევბი როცა გადაურჩენია დახრჩობისგან ადამიანი. 2004წ-ს ახალი ზელანდიის სანაპიროზე აფელინების ჯგუფმა დაიცვეს ოთხი მოცურავე თეთრი ზვიგენისგან. დელფინებმა დააჯგუფეს ადამინები, სქლად გარს შემოარტყნენ მის გარშემო ცურავდნენ ორმოცი წუთის მანძილზე. 2007წ-ს კალიფორნიის სანაპიროზე აფელინების ფარამ შექმნა დაცვითი  ალყა  სრფინგერის გარშემო რომელსაც ზვიგენი თავს დაესხა რამაც საშულება მისცა მიერწია სანაპირომდე.

არის მოწმეები თუ როგორი  ურთიერთობა ჰქონდათ  მეთევზეებსა და დელფინებს ერთმანეთში, კერძოდ დევნიდნენ  თვზების ჯგუფს სიღრმიდან ნავის მიმართულებით ისინი ბლოკირებას ახდნენ კუდის დარტყმით წყალზე აძლევდნენ ნიშანს ადამინებს. გაქცეული თევზები კი ხვდებოდათ დელფინებს.

აფელინა ადვილად ექვემდებარება გაწვრთნას რის შემდეგ მათი გაშვება შეიძლება ზრვაში ისინი აუცილებლად დაბრუნდებიან.

დელფინები არა მარტო ადვილად იწვრთნებიან, არამედ შეუძლიათ მიბაძონ ადამიანებს. ზოგიერთი მწვრთნელები ამტკიცებენ, რომ დელფინები არა მარტო საუბრობენ ერთმანეთში აკუსტიკური სიგნალების მეშვეობით არამედ ადამინებთანაც შეუძლიატ საუბარი. იხ. ვიდეო